Güncel Türkçe Sözlük
-
isim Çömlekçinin yaptığı iş
Güzel Sanatlar Terimleri Sözlüğü
((Yun. keramos = kil, kil kap) ) Topraktan kap yapma sanatı. a. bk. porselen, çini.
Vikipedi
Çömlekçilik, toprağın ya da asıl olarak killi toprağın çeşitli aşamalardan geçirildikten sonra şekillendirilip kullanılmak üzere çeşitli eşyalar üretilmesine verilen addır.
İnsanlığın çömleği nasıl keşfettiğini tam olarak bilinmemekle birlikte, genellikle kabul gören varsayım, toprağın ateşte pişip sertlik kazandığını tesadüfen bulunduğu yönündedir.>Riton Seramik -Avanos-İnternet Sitesi
Bulunma şekli ne olursa olsun, çömlekçiliğin gelişmesi, göçebe kavimlerin yerleşikliğe geçmesiyle olmuştur. Anadolu’da ilk yapılan çömlekler 'Neolitik' döneme yani yaklaşık MÖ 7000'li yıllara dayanmaktadır.
İlk yapılan çömlekler sargı-dolama usulü ile elde şekillendiriliyor ve pişirim ise genellikle açık ateşte yapılıyordu. MÖ 3000 yılında da çömlekçi çarkı bulunmasıyla çark üzerinde şekillendirmeler de başlamış oldu. Yine aynı dönemde toprağın pişirilmesi için ilkel fırınlar da kullanılmaya başlanmıştır.
Günümüzde Anadolu’nun pek çok yerleşim yerinde çömlek yapılmaktadır. Hatta çağdaş tekniklerle günümüzden binlerce yıl önce uygulanan teknikler, aynı zamanda, birbirine yakın mekanlarda süregelmektedir. Örneğin Eskişehir'in Mihalıççık ilçesi Sorkun mahallesinde kadınlar, Neolitik dönemde uygulanan teknikle çamuru şekillendiriyor, topraktan çeşitli eşylar yapıyor ve aynı dönemin yöntemiyle çömleklerini açıkta pişiriyorlar. Manisa'nın Salihli ilçesine bağlı Gökeyüp mahallesindeki kadınlar da aynı şekilde çömlek üretiyorlar. Ana Tanrıça kültürünün egemen olduğu dönemlerin tekniğinin günümüzde de sürüyor olması ve üstelik kadınlar tarafından sürdürülüyor olması araştırmaya değer bir olgu olsa gerek. Çömlek üretiminde çarkın kullanıldığı yerlerde ise artık bu işi erkekler de yapmakta.
"çömlekçilik" kelimesinin kullanım örnekleri.
Bilecik Belediyesi tarafından kentte kazandırılan Yaşayan Şehir Müzesi Zenaatlar Bölümünde bulunan Çömlekçilik Odası’nda yarın asrı aşan meslek ustası Salim Yaşar tarafından 3 gün boyunca müzeye gelen ziyaretçilere çömlek yapımı hakkında hem anlatımlı hem de tatbikatlı bir şekilde bilgilendirme yapılacak.
Gün geçtikçe kaybolmakta olan sepetçilik, çömlekçilik ve benzeri geleneksel meslekler ile hardaliye ve peynir üretimi canlandırılarak, aynı zamanda giyim kuşam, mutfak kültürü ve düğün gibi folklorik zenginlikleri, hiperrealistik heykeller, aslına uygun hazırlanmış dekorlar ve bilgilendirme panoları ile anlatılıyor.
Gün geçtikçe kaybolan sepetçilik, çömlekçilik gibi geleneksel meslekler ile hardaliye ve peynir üretimini canlandırarak, aynı zamanda giyim kuşam, mutfak kültürü ve düğün gibi folklorik zenginlikleri, hiperrealistik heykeller, aslına uygun hazırlanmış dekorlar ve bilgilendirme panoları ile anlatılmaktadır.
BEBKA Genel Sekreteri İsmail Gerim de, 100 yılı aşkın geçmişi olan çömlekçilik sanatıyla ilgili yapılan çalışmaları daha ileriye götürmek, ticari yönden biraz daha teşvik edici mekanizmaları kullanma açısından bir etkinlik planladıklarını kaydetti.
Bölgede sadece Gökeyüp yöresine özgü olan çömlekçilik, erkeklerin traktörlerle Gnays kayasını evlerine götürmesiyle başlıyor.