"çark" ne demek

• isim Bir eksenin döndürdüğü tekerlek biçimindeki makine parçası
  "Çarklar dönüyor, küçük çark büyüğünü döndürüyor." - S. F. Abasıyanık
  
• askerlik Herhangi bir askerî birliğin, biçimini ve düzenini bozmadan kanatlarından biri çevresinde dönerek yön değiştirmesi
  

1. Üst değirmen taşının dönmesini sağlıyan tekerlek. (*Mudurnu -Bolu)

2. Çıkrık. (Gedikli *Şarkikaraağaç -Isparta)

3. Ayakla kullanılan bileyleme aracı. (Kasımpaşa -İzmir.; İnönü -Eskişehir; *Güdül -Ankara)

Yüz geriye dönük olarak biten, çark gibi dönülerek takla atma biçimi.

Lavabo, banyo.

Hızlı akan su ve basınçlı uçukla dönen tekerlek biçimli işlerge.

Çark, Ravel'in Yaylı Sazlar Dörtlüsü üzerine koreograf Sait Sökmen tarafından yaratılmış baledir.

İlk defa 6 Kasım 1968’de Ankara Devlet Balesi tarafından sahnelendi. Bir Türk koreograf tarafından yaratılıp sahneye konan ilk bale eseri olması nedeniyle Türk bale tarihinde önemli yeri vardır.

Eserde olumsuz ile olumlunun, çatışma ve uzlaşma çabaları anlatılır. Sürekli bir konu yoktur. Bunun yerine savaşı, kötümserliği temsil eden “Kırmızılar” ile, İyimserliği, başarıyı ve yapıcılığı temsil eden “Maviler” grubu arasındaki çatışma ve uzlaşma çabaları anlatmaya çalışılır. İki zıt grup arasında haliyle hareketlerde de farklılıklar görülür. Kırmızıların sert ve yapmacık hareketlerine karşılık, mavilerinki yumuşak ve lirik bir özellik gösterir. Bu soyut kısa bale, temsil süresini iki ayrı dramatik bale ile paylaşmıştı.

Çark, senaryosunu Bekir Yıldız ve Haşmet Zeybek'in yazdığı, yönetmenliğini ise Muzaffer Hiçdurmaz'ın üstlendiği 1987 çıkışlı Türk filmi. Tarık Akan, Müge Akyamaç, Cezmi Baskın, İhsan Yüce ve Kenan Bal gibi zengin bir oyuncu kadrosuna sahip olan eser, işçi sınıfının en örgütsüz ve en çok ezilen kesimlerinin yaşantısına ışık tutan özelliğiyle, döneminin dikkat çekici filmlerinden biri olarak değerlendirilmektedir. Üretildiği dönem doğrudan sansürlenmemiş olmasına rağmen, polis baskısı nedeniyle İstanbul'da gösterime girememiştir. Muzaffer Hiçdurmaz’ın tek yönetmenlik denemesi olan ve Türkiye’nin üç-beş işçi sınıfı sineması örneğinden biri olarak nitelendirilen film, İstanbul'da ilk kez "5. Uluslararası Sinema Tarih Buluşması Festivali" kapsamında gösterilmiştir.

Cam atölyesinde başlayıp tersanede devam eden ve ortaçağ çalışma düzenine sahip Kazlıçeşme deri işçilerine kadar uzanan senaryosuyla, Türk sinema tarihindeki ilk salt işçi filmlerinden biri olarak kabul edilmektedir. Yönetmen Muzaffer Hiçdurmaz, önceleri filmi çekmeye gönülsüz olsa da, daha sonra bu fikrinden vazgeçer ve çekimlere başlama kararı alır. Kazlıçeşme işçileri, filmden de etkilenerek, çekimlerden 20 gün sonra greve gitmiş ve grevin ardından Kazlıçeşme kapanmıştır.

Gerçek adı " Direniş" olmasına rağmen, 12 Eylül askeri darbesi'nin hâlâ etkili olduğu bir dönemde, olumsuz sonuçlar doğurabileceği düşünülerek filmin adı "Çark" olarak değiştirilmiştir. Ancak filmin adına yönelik uygulanan bu "yumuşatma" çabası da pek işe yaramamış ve üretici kadro birçok kez polis tarafından sorgulanmıştır. Gelen baskılar nedeniyle sinema salonları filmi kaldırma kararı alır. İşletmecinin çabalarına rağmen birçok sinemada "Bu filmi oynatmayın" mantığı kabul görür ve film uzun yıllar boyunca gün yüzüne çıkamaz. Film, DİSK’e bağlı Basın-İş ve Sine-Sen sendikaları ile, Halkevleri ve Sendika.org'un birlikte düzenlediği, 1-7 Mayıs 2006 tarihleri arasında İstanbul ve Ankara’daki katılımcılarıyla buluşan " 1. Uluslararası İşçi Filmleri Festivali"nde de gösterilmiştir. Filmin müzikleri Cahit Berkay ve Cem Karaca tarafından yapılmıştır.