Kelime tanımını bul

Güncel Türkçe Sözlük
çavdar
  • isim, bitki bilimi Buğdaygillerden, unlu tane veren bir bitki (Secale cereale)
  • Bu bitkinin esmer ve uzun tanesi
Veteriner Hekimliği Terimleri Sözlüğü
çavdar

Buğdaygiller familyasından, çiçeklenmesi başak biçiminde, tohumları ve otsu kısımları insan gıdası olarak kullanılan, yapısında bulunan nişasta tabiatında olmayan polisakkaritler ve çavdar mahmuzunda bulunan ergotamin alkolidi nedeniyle kanatlı rasyonlarında sınırlı kullanılan bir yıllık otsu bitki.

Biyoloji Terimleri Sözlüğü
çavdar

Buğdaygiller (Gramineae, Poaceae) familyasından, çiçeklenmesi başak şeklinde, tohumları ve otsu kısımları hayvan yemi olarak kullanılan, ülkemizde kültürü yapılan bir tür.

Kişi Adları Sözlüğü
Çavdar

Cinsiyet: Erkek Buğdaygillerden, birçok türü bulunan, yıllık, boylu bir bitki.

Orta Öğretim Terimleri Kılavuzu
Çavdar

(botanik tarım)

Türkiye Türkçesi Ağızları Sözlüğü
çavdar

Arabanın ön ve arka tekerleklerinin bağlandığı uzun ağaç.

Vikipedi
Çavdar

Çavdar (Secale cereale), Poaceae (buğdaygiller) familyasından bir tahıl bitkisi.

Çavdarın ilk kez İÖ 6500 yıllarında Asya'nın güneybatısında yetiştirildiği sanılmaktadır. Soğuğa en dayanıklı tahıl olan çavdar yüksek yerleri, kumlu ve gevşek toprakları sever. Rusya, İskandinav ülkeleri gibi kışları çok sert geçen yörelerde bile yetiştirilir ve sonbaharda ekilip ertesi yıl yaz başlarında biçilir. Üstelik buğday, arpa, mısır ve pirinç tarımına elverişli olmayan en verimsiz topraklarda bile öbür tahıllardan daha iyi ürün verir. Tahıllara büyük zarar veren külleme ve pas hastalıkları ile zararlı böceklerden de pek fazla etkilenmeyen çavdarın en önemli zararlısı çavdar mahmuzu hastalığına yol açan bir asklımantardır.

Genellikle 1-2 metre yüksekliğe ulaşan çavdarın görünümü arpaya çok benzer. Taneleri buğdaya göre daha ince uzun, kavuzları daha dar, kılçıkları da oldukça kısadır. Daha çok ekmeklik un ve hayvan yemi olarak değerlendirilen çavdarın bileşiminde karbonhidrat, protein, potasyum ve B vitamini bulunur.

Çavdar unundan yapılan ekmek de buğday ekmeği gibi hafif olur. Buğday ve çavdar ununda bulunan protein karışımları ( glüten) hamurun kabararak esnek ve yumuşak olmasını sağlar. Bu yüzden, başka tahılların unundan ekmek yapılırken hamura buğday ya da çavdar unu katılması gerekir.

Dünya genelinde, besin olarak kullanılan çavdar miktarı bu amaçla kullanılan buğdayın yarısı kadardır. Besin değeri yüksek olan çavdar başka tahıllarla karıştırılarak hayvanlara da yedirilir. Dünyanın çeşitli yörelerinde çavdardan viski, cin, votka gibi aklollü içkiler ve kvas denen Rus birası yapılır. İnce uzun, esnek ve sağlam olan çavdar sapları da çatı kaplaması, şilte dolgusu, örme şapka, kâğıt ve mukavva yapımında kullanılır.

Yılda 30 milyon ton dolayında olan dünya çavdar üretiminin üçte birinden fazlasını Rusya sağlar. Doğu Avrupa ülkelerinde ve Almanya Federal Cumhuriyeti'nde de geniş çapta çavdar üretimi yapılır. Türkiye'de 1960 yılında 650 bin hektar olan çavdar ekim alanı 1987'de 242 bin hektara kadar düşmüştür. Bu alandan elde edilen ürün 1987 verilerine göre 380 bin ton dolayındadır. 85 bin tonu geçen üretimiyle Kayseri ilk sırada yer alır. Niğde, Sivas, Yozgat, Nevşehir ve Konya öteki önemli çavdar üreticisi illerdir.

Çavdar (anlam ayrımı)
  • Çavdar - Bir tahıl cinsi
  • Çavdar - Aydın ilinin Söke ilçesine bağlı bir köy

"çavdar" kelimesinin kullanım örnekleri.

Çavdar, şu an kurum ve kuruma bağlı evlerde 240 yakın çocuğun olduğunu, 12’sinin aileye gitmeye hazır olduğu fakat koruyucu ailelik bilinmediği için bu çocukların kurumda büyümek zorunda kaldığını ifade etti.

Ön jüri değerlendirmesi sonucunda ilk 10’a giren filmlerin alfabetik sırayla Apartman - Belkıs Bayrak, Av Dönüşü - Recep Çavdar, Balık Kraker - Yiğit Evgar, Dikenli Tel - Serdal Altun, Elma - Şeyhmus Sarcı, Her Şey Yolunda - Metehan Şerefoğlu, Hikayeci - Anıl Güldoğan, İmparatorlukta Zor Bir Gün - Sezen Kayhan, Krampon - Abdullah Şahin ve Misafir - Selim Şahintürk olduğu belirtildi.

Tutuksuz sanıklardan Emine Şimşek 8 yıl 1 ay, Buket Yalçın, Çiğdem Çelik, Dilek Can, Kader Akyol, Kafiye Polat, Merve Elibol, Nesrin Karaca, Peruze Tatlılıoğlu, Sadiye Öğe ve Yasemin Baltacı 7 yıl 11'er ay, Hüsne Ardıç ve Melike İnal 7 yıl 8'er ay, Bilal Beyaz 7,5 yıl, Eser Kılıç, Hanife Erarslan Söğüt, Nuray Sucu ve Sümeyra Çavdar 6 yıl 10'ar ay, Fatma Büşra Semerci, Hatice Kübra Çakıcı ve Nazlıhan Nazife Dursun 6 yıl 8'er ay, Zerrin Çelik 6 yıl 3 ay, Sevgi Ök 3 yıl 2 ay, Ayşe Şenel ve Gülhan Çetin 3 yıl 1 ay, Asiye Özdemir, Betül Kandemir, Hilal Şeker, Öznur Erdoğan, Serap Işık, Serap Kozan, Sümeyye Koçak, Şeyma Denizhan, Telli Bahar Demir ve Tuba Ercan 1 yıl 11'er ay, Ayşe Saydam ve Gülay Yerlikaya 1 yıl 10'ar ay, Hatice Başdoğan ve Hilal Altınsoy 1 yıl 9'ar ay, Fatma Yıldız ve Nuriye Altuntaş 1 yıl 8'er ay hapis cezasına çarptırıldı.

Bu yolumuz da Bağarası ile Çavdar arasındaki büyük yolun Avcılar bağlantısı.

Görevden alınarak gözaltına alınan İlçe Emniyet Müdürü Mustafa Karaasrlan, polis memuru Ali Karatekin, müftülükte görevli Metin Şen, sağlık teknikeri Fatih Değirmenci, öğretmenler Ali Berk Kubilay, Hüseyin Kemal Arife Honamlıoğlu, Asiye Can, Ayşe Babur, Azem Farsak, Bilal Eraksoy, Bilal Okan, Bünyamin Gürlek, Cihangül Dğan Topaç, Dudu Farsak, Emine Okan, Erol Değirmenciler, Esma Boztan, Habir Koç, Hakan Türkben, Hakkı Can, Halime Kocakaya, Hamide Değirmenciler, Hülya Demirtaş, Mehmet Avcı, Muhammed Ali Öner, Muslahattin Demirtaş, Mustafa Bostan, Müesser Guzhan Yenilmez, Ömer Şengül, Ramazan Topaç, Resul Kocakaya, Süleyman Çavdar, Süveyda Öner, Şahin Yavuz, Şener Şen, Tuncay Babur, Şahin Yenilmez, Zeynep Özger görevlerinden ihraç edildi.

Çavdar kaygılı Demirçay gibi mahallelerde yaşayanlar yaya olarak bu arasına gitmek için bu yolu kullanıyordu.

Ender Gök başkanlığındaki AK Parti İl Gençlik Kollarının 50 kişilik yeni yönetim kurulunda Abdullah Çiçek, Abdülhamit Türk, Ahmet Genç, Ahmet Uçsuz, Ali Öz, Arif Batu, Burak Tekbaş, Burak Temur, Ceren Tokuç, Doğukan Akbaba, Ecenur Eralp, Edanur Ünal, Elif Altun, Eren Demir, Erol Çiftçi, Esranur Koç, Faruk Taşoğlu, Fatih Erdem, Ferhat Sidal, Ferhat Zengin, Gamze Kılıç, Görkem Samanlı, Gözde Aslan, Halil İbrahim Çelik, Halil Yavuz Saygı, Hamza Onur Kara, Hasan İlkcan Durmaz, Hilal Ay, İlyas Çavdar, İlhan Gök, İsmet Tekin, Kadircan Otan, Mağrifet İnan, Mehmet Erçin, Mehmet Özgün, Muhiddin Hakan Göz, Murat Ergüzel, Mustafa Kalaycı, Mustafa Kızıl, Onur Ademi, Ömer Faruk Kilit, Ömer Selçuk Kayı, Rumeysa Sarp, Serkan Eren, Sevnaz Murdan, Şeyma Işık, Şirvan Kamal, Yunus Takeş ve Zafer Ünal yer aldı.

Çavdar, Türkiye'de yaşayan Suriyeli engellilerin başta sağlık raporu edinmek olmak üzere iş ve eğitim alanında da sorunlar yaşadığını kaydetti.

Daha sonra, Özyeğin Üniversitesi'nden yazılımcı Ernoyan Çavdar seminerde kodlama, kodlamanın önemi, kodlama öğrenmenin gerekçesi ve gelecekte karşılaşılacak sorunlar hakkında bilgi verdi.

Fitat ise buğday, pirinç, arpa, çavdar gibi besinlerin yanında soyada da bulunmaktadır.

Türkiye'de genellikle darıdan yapılan boza, mısır, arpa, çavdar, yulaf, buğday, kara buğday, arnavut darısı, gernik gibi tahılların unu, bazen de pirinç ve ekmek, nadir olarak da kenevir unu ve karamuk mayalandırılarak yapılıyor.

Tutuklu sanık Deniz Kurmay Yarbay Sami Tulgar ve firari sanık Deniz Kurmay Binbaşı Mehmet Çavdar da kurmaylık sınavını, soruları alarak kazandılar.

Tritikale, ıslah çalışmaları sonucu elde edilmiş, buğday ve çavdar melezi bir bitkidir.

Tritikalenin kara buğday ve çavdar melezi bir ürün olduğunu belirten Aksu, Ulaş Tarım İşletmesi'nin tritikale tohumu üretim üssü olduğunu ifade etti.