Güncel Türkçe Sözlük
-
isim Canlılarda baş bölümünde yer alan, kemik veya
kıkırdak ile desteklenen, altlı üstlü dişleri taşıyan ve ağzın
kapanıp açılmasını sağlayan kasları üzerinde barındıran iki parçaya
verilen ad
"Çenesinin, başının bütün iskeleti peksimeti çiğnedikçe daha açık olarak meydana çıkıyordu." - H. E. Adıvar
- Mengene, kerpeten vb. araçların eşyayı sıkıştıran karşılıklı
iki parçasından her biri
-
denizcilik Baş bodoslamasının omurga ile birleştiği
yer, çarık
- Çok konuşma huyu, gevezelik
"Sende de çene var ha!" - Köşe
Biyoloji Terimleri Sözlüğü
Omurgalılarda kemik ya da kıkırdak ile desteklenen, dişleri taşıyan ve ağzın açılıp kapanmasını sağlayan yapı.
Omurgasızlarda bu görevi taşıyan benzer yapı.
Su Ürünleri Terimleri Sözlüğü
Omurgalılarda kemik veya kıkırdakla desteklenen, dişleri taşıyan ve ağzın açılıp kapanmasını sağlayan yapı.
Orta Öğretim Terimleri Kılavuzu
(biyoloji)
Zanaat Terimleri Sözlüğü
(I) Keçe üzerine süsleme yapılan renkli keçe parçası. (*Yalvaç -Isparta)
Zooloji Terimleri Sözlüğü
Omurgalı hayvanlarda kemik ya da kıkırdak ile desteklenen, dişleri taşıyan ve ağızın açılıp kapanmasını sağlayan yapı,
Omurgasız hayvanlarda buna benzeyen yapı.
Gramer Terimleri Sözlüğü
Ağız boşluğunun alt ve üst kısmında diş ve dudaklarla çevrilmiş bulunan ve konuşma sırasında ağzın rahatlıkla hareketini sağlayan organ. Çenenin alt kesimi alt çene; üst kesimi de üst çene diye adlandırılır.
Türk Dünyası Gramer Terimleri Kılavuzu
Azerbaycan Türkçesi: çänä; Türkmen Türkçesi: enek; Gagauz Türkçesi: çenä; Özbek Türkçesi: cağ; Uygur Türkçesi: iňäk; Tatar Türkçesi: kaznalık ~ teş kaznası ~ iyäk; Başkurt Türkçesi: yaňaq; Kmk: çene ~ yayak süyek; Krç.-Malk.: cayak süyek; Nogay Türkçesi: yak; Kazak Türkçesi: jak; Kırgız Türkçesi: caak; Alt:: aldığı t'aak ~altıgı t'aak; Hakas Türkçesi: naah (söögî); Tuva Türkçesi: segel; Şor Türkçesi: naak söögü; Rusça: çelyust
Türkiye Türkçesi Ağızları Sözlüğü
Çok konuşan, geveze (kimse)
Vikipedi
Çene, ağzın çevresinde yer alan, omurgalılarda çiğnemeyi sağlayan kemik donatımının adıdır.
Çeneyi oluşturan iki parçadan üstçene (lat. maxilla), kafatasına (lat. cranium) bağlıdır; altçene (lat. mandibula) kulağın hemen önündeki çene eklemi (lat. articulatio temporomandibulare) aracılığı ile kafatasına tutunmuştur. Çene eklemi vücutta çift taraflı çalışan tek eklemdir. Memelilerde alt çene hem aşağı yukarı, hem de iki yana hareket eder. Çeneyi kapatan kasların güçlü olmasına karşılık, açıcı kaslar hem az sayıda, hem de oldukça zayıftırlar: İnsanda ve hayvanların birçoğunda çenenin açılmasına yerçekimi yardımcı olur. Bazı yılanlarda, büyük avlar yutulurken, altçene yerinden ayrılarak aşağı inebilir.
"çene" kelimesinin kullanım örnekleri.
The Woranso-Mille Araştırma Projesi Başkanı Yohannes Haile-Selassie, bugün Addis Ababa'da yaptığı basın toplantısında, 3,3-3,5 milyon yıllık olduğu tahmin edilen dişler ve çene kemiğine ait kalıntıların, ülkenin Afar bölgesindeki Burtele arkeolojik kazı sahasında dört yıl önce bulunduğunu söyledi.
Güney, “Akromegali, aşırı miktarda ve kontrolsüz büyüme hormonu salgılanmasına bağlı gelişen, el, ayak, çene gibi akral bölgelerde büyüme ile karakterize bir hastalıktır.
Ağız ile alt çene arasındaki yatay çizgisi, altmışlı yaşlar içindeki bir yaşam değişikliğini yansıtan bir çizgidir.
Onul Üner “Çocuklarda kullanılan ağız içi apareyleri arasında; genişletme apareyleri, genellikle alt çene büyümesini öne doğru yönlendiren fonksiyonel apareyler, azı dişlerini itici apareyler, parmak emme, dil emme, dudak emme, tırnak yeme, atipik yutkunma gibi alışkınlık önleyici apareyleri sayabiliriz.
Çoğunluğu 200 bin yıllık olan 66 iskelet üzerinde inceleme yapan bilim insanı, kol ve bacak kemiklerinin eğriliği, kafatası ve çene deformasyonu da dahil çok sayıda olağandışı anatomik anormallik olduğunu fark etti.
Çene eklemi rahatsızlığı olan kişilere ilaç tedavisi, ağız içi aparey tedavileri uygulanmaktadır.
Gelişimin hızla devam ettiği çocuklarda bruksizm hala sorunlar meydana getiriyorsa, aparey değiştirilmeli, çene gelişimini yavaşlatma veya durdurmasına izin verilmemelidir.
Protez uygulamalarından önce aseptik cerrahi kurallarına uygun olarak defektli çene kemiklerindeki nekrotik kısımlar uzaklaştırıldı, protez yerleştirilecek bölge cerrahi ensizyon ile hazırlandı.
Ayrıca çene kemiğindeki konumundan dolayı bazen önünde bulunan azı dişlerine baskı uygulayabilir bu durumda ağrı ve ön dişlerde çapraşıklık oluşur.
Yüz bölgesinde çökük yanaklarda, düz ve belirsiz elmacık kemiklerinde, cilt kırışıklıklarında dudaklarda, alın bölgesinde, alt ve üst göz kapağına, çene kontürünü belirginleştirmek için kullanılabilen yağ enjeksiyonu bu alanlar dışında ameliyatlı ve ameliyatsız çökük burunları düzleştirmek amacı ile de tercih edilebiliyor.
Son zamanlarda sıklıkla tercih edilen çene dolgusu operasyonu, yüz hatlarını belirginleştirmek isteyenler tarafından yaptırılıyor.
Çene bölgesinde ise, örneğin geri profilli çeneleri öne çekmek için bolus tekniği uygulanır.
Deveyi gerdanından, koyun, keçi ve sığırı çene ile göğüs arasından, yumrucuk denilen kemiğin altından boğazlamak sünnettir.
Protez Uzmanı İlker Arslan, üst çene ya da alt çenesi normalden geri veya ileride olan, üst dişleri alt dişlerini çok fazla örten ya da hiç örtmeyen, dişleri çapraşık veya boşluklu olan, diş eksikliği, diş fazlalığı veya gömülü dişleri bulunan bireylere mutlaka ortodontik tedavinin uygulanması gerektiğini söyledi.
Kastedilen ameliyatlar ise Afrika kökenlilerin burun ameliyatları, Uzak Doğuluların göz kapağı ve burun ameliyatları, elmacık kemiklerini ve çene kemiklerini büyüttürmek için koydurdukları protezler, meme büyütme ameliyatları.