Kelime tanımını bul

Vikipedi
Çerkesler

Çerkesler AnaBritannica (1987, 6. cilt, sayfa: 379-380 Çerkesler) veya Çerkezler, Adığeler, Adıgeler, Adigeler , Kuzey Kafkasya’da, tarihi Çerkesya'da (Çerkezistan), bugün ise Rusya'ya bağlı Adıgey, Karaçay-Çerkes ve Kabardey-Balkar cumhuriyetleri ile Krasnodar Krayı ve Stavropol Krayı'nda Kuzeybatı Kafkas dillerinin Adığe-Abhaz grubundan Çerkesçeyi konuşan yerliler ile Çerkes Sürgünü'nde Çarlık Rusyası döneminde Kafkasya'dan Osmanlı İmparatorluğu topraklarına sürülen ve bugün Türkiye, Ürdün, Suriye ve Filistin gibi ülkelerde yaşayan Kuzey Kafkas halkı. Batı Çerkesleri ve Doğu Çerkesleri olmak üzere iki ana kola ayrılan Çerkesler bir düzine ana boydan oluşurlar. Abaza ve Abhazlarla akrabadırlar. Çerkesler 16.-17. yüzyıllardan itibaren Osmanlı Türkleri ve Kırım Tatarları aracılığıyla görece geç Müslüman olan bir toplumdur. Kafkasya’da Kuzey Osetya’nın Mozdok bölgesinde yaşayan 3 bin kişilik bir Hıristiyan Kabardey topluluk dışında Çerkeslerin tamamı Sünni Hanefi Müslümandır. Çerkes boyları üzerine en eski ve en geniş bilgiyi 1667 yılında Evliya Çelebi vermiştir.Э.ЧЕЛЕБИ.КНИГА ПУТЕШЕСТВИЙ.ЗЕМЛИ СЕВЕРНОГО КАВКАЗА,ч.2. Dünyada en büyük Çerkes nüfusu Kafkasya'da değil Türkiye'de bulunmaktadır. Rus İmparatorluğu ile Çerkesler ve Kafkasya İmamlığı arasında Rusların Kafkas Savaşı, Çerkeslerin ise Rus-Kafkas Savaşı (1817–1864) ya da Rus-Çerkes Savaşı (1763–1864) dedikleri savaşlardan sonra Ruslara geçen Çerkes topraklarında yaşayanların büyük bölümü Osmanlı topraklarına tehcir ettirilmiştir. Çerkes Sürgünü ya da Çerkes Soykırımı adı verilen bu olaylar 20 Mayıs 2011 tarihinde Gürcistan parlamentosu tarafından soykırım olarak tanınmıştır..

Rusya Çerkesleri: Rusya Federasyonunda resmî kullanımda idarî birimine göre üç (2002 yılından beri: dört) ayrı halk olarak kabul edilirler:

  • Adigey: aдыгейцы «Adıgeyler» = Batı Çerkesleri
  • Karaçay-Çerkes: черкесы «Çerkesler» = Doğu Çerkesleri
  • Kabardey-Balkar: кабардинцы «Kabardinler» = Doğu Çerkesleri
  • Krasnodar Krayı: шапсуги «Şapsuglar» = Batı Çerkesleri'nden Şapsığlar

Türkiye Çerkesleri: Çerkes adı Kafkasya'da Çerkesçe denen lehçe grubunun Batı Çerkesçesi ve Doğu Çerkesçesi olmak üzere iki kolunu konuşan Kuzey Kafkasyalıları nitelendirirken, Türkiye'de (ve Osmanlı coğrafyasında) ise bunlar dışında ayrıca Abazalar, Abhazlar, Osetler, Karaçaylar, Balkarlar, Çeçenler ve Dağıstanlılar gibi farklı diler konuşan Kuzey Kafkasyalıları topluca belirtmek için Çerkes/Çerkez adı yaygın biçimde kullanılır. Osmanlı döneminde Karaçaylar için Kara Çerkes , Balkarlariçinse Dağ Çerkes adı da kullanılmıştır.Tavkul, Ufuk. Karaçay-Malkar Halkına XIX. Yüzyıl Başlarına Kadar Verilen İsimler Türkiye ve diğer diaspora Çerkesleri Kafkasya'dan sürgün edilmeleri tarihini 21 Mayıs 1864 Çerkes Sürgünü ve Soykırımı Anma Günü olarak kabul etmektedirler.Soykırım ve Sürgünün 148. yılı Beşiktaş’ta Anıldı21 Mayıs 1864 Büyük Çerkes Sürgünü’nün 146. yılı anma törenleri