"çokluk" ne demek

• isim Sayı veya ölçü yönünden çok olma durumu, çoğul, kesret, ekseriyet, teklik karşıtı
  "Güzel seslere fazla kapılma, onun çokluğu gönül öldürür." - N. F. Kısakürek
  
• Çoğunluk
  "O akşam kibarların geleceğini, smokin hatta frakların çoklukta olacağını söyledi." - H. E. Adıvar
  
• dil bilgisi Kelimelerin belirli eklerle birden çok varlığı veya kişiyi bildirme biçimi, çoğul, cem
  
• zarf Sık sık, çokça, çok kez
  "Ben çokluk ata binmediğim için birkaç ay içinde at toplandı, semirdi ve güzelleşti." - F. R. Atay
  

bk. doğrusal çokluk.

taaddüd (bk. çoğalma).

(matematik)

bk. sıklık.

Çokluk (İngilizce "multitude") kavramı merkezi liderlik ile lidersiz anarşi arasında politik bir alternatif belirtir. İlk defa Machiavelli tarafından kullanılmıştır ve daha sonra Spinoza tarafından geliştirilmiştir. Son zamanlarda kavram kürsel kapitalist düzene karşı yapılan direniş hareketlerini düzenleyen model olarak Michael Hardt ve Antonio Negri tarafından İmparatorluk (2000) kitabında kullanılmıştır. Hardt ve Negri son kitaplarında, "Multitude: War and Democracy in the Age of Empire" (2004), çokluk kavramını internet ve ağlı toplumun değişen üretim yöntemleri ve toplumsal mücadelesi üzerinden geliştirmişlerdir.

Çokluk, en basit şekliyle "tekillerin"Farkları bir özdeşliğe indirgenemeyecek, farklılığı baki kalan bir toplumsal özne. yan yana gelmesi ile oluşan "çoğulluk" anlamına gelmektedir. Çokluk, siyasetin içerisinde, siyasetle düşünebileceğimiz bir kavram olarak karşımıza çıkmaktadır. Çokluk bir ve çok arasındaki bağlantı ile anlamlandırılabilir. Bir varlığı ifade eder, ancak çokluk basit haliyle verili varlıkların sayılabilir çoğulluğunu anlatmaz. Çokluk; dile gelse de potansiyel halinde henüz varlığa dönüşmemiş, ama varlığa dönüşme edinimini ifade eder. Çokluğun sayılabilir kalabalıklara dönüşmesi için potansiyelinin edime dönüşmesi gerekmektedir.Ahmet Murat Aytaç, Kitlelerin Ruhu, Ankara: Dipnot, 2011, s. 28. Çokluk kendinde var olan hiçbir tekil potansiyele indirgenemeyecek çoğulluğu anlatır ve çoklukta yaşamın gereksinimlerine uygun yeni bir kalabalığı tanımlayacak imkanlar her zaman vardır. Edimsel olarak varlığa dönüşmüş, sayılabilir çoklukların oluşturduğu çoğulluk, kalabalık adını alır. Sayılabilir varlıklara dönüşen ve onların birlikteliği ile ortaya çıkan kalabalık "çokluğun" siyasal literatürde kullanımına alan açar. Kalabalık çokluğun potansiyele dönüştüren belli bir söyleme maruz kalmış halidir ve söz konusu söylemin amacı, tanımladığı kalabalıktan siyaset yapmayı olanaklı bir imge oluşturabilmektir.A. Murat Aytaç, 2011, s. 29.

Günümüz siyaset felsefesinde siyasetin "yeni" öznesi olarak tartışılmaktadır. Özellikle Hardt ve Negri’nin İmparatorluk ve Çokluk kitaplarında iktidara karşı yeni bir model olarak öne sürülmüştür.https://en.wikipedia.org/wiki/Multitude Ancak kavramın kullanımı çok eskilere dayanır. 17. yüzyılda Hobbes ve Spinoza'nın eserlerinde çokluğun farklı kullanım şekilleri gözlemlenmektedir. Bu çerçevede "çokluk" kavramı o tarihten, bugüne geçirdiği evrim ve bağlantıları ile birlikte incelendiğinde anlamı daha net anlaşılacaktır. Söz konusu düşünürlerde çokluk ortak ve farklı anlamlarda kendisine yer bulmuştur. Hobbes çokluğu kontrolsüz, başıboş bir kitle olarak siyasal halkın karşısına yerleştirir. Spinoza ile Hardt ve Negri ise çokluğu yeni bir oluşa kapı aralayan indirgenemez bir potansiyele ve kurucu edime sahip siyasetin faili olarak tanımlar.

Çokluk kavramı ile aşağıdakilerden biri kastedilmiş olabilir:

• Çokluk (dilbilgisi)
• Çokluk (siyaset)
• Çokluk (kitap)