"üstübeç" ne demek

• isim Boyacılıkta kullanılan zehirli, bazik kurşun karbonat
  "Gündüz yüzünün kızıllığını örtmek için sürdüğü kalın pudra tabakası âdeta bir üstübeç maskesini hatırlatıyordu." - H. E. Adıvar
  

(kimya)

Kurşun, çinko, benzeri metallerin oksitlerinden hazırlanan beyaz toz. Yağlıboya ve macunlarda dolgu gereci olarak kullanılır.

Haricî boyalarda kullanılan ve esas itibarıyla kurşun karbonat olan bir pigment. Kurşun bileşikleri zehirli olduğundan üstübeç daha çok haricî boyalarda kullanılır. Çok eski tarihlerden beri bilinir. Bugün üstübeç üç gruba ayrılmaktadır. Bazık kurşun karbonatın formülü 2 PbCO. PbO(OH) şeklinde olup, en eski üstübeçtir. Toz veya pasta halinde pazarlanır. Bazık kurşunsulfatın formülü 2Pb SO. PbO olup, 1876'dan beri ticari olarak üretilir, fakat şu anda ikinci derecede önemlidir. Bir de silisyum oksid ve kurşun oksid ihtiva eden üstübeç vardır. Bu evlerin haricî boyalarında kullanılır. Bir diğer tipinde ise kurşun silikat vardır ki bununla metaller boyanır.

Üstübeçin çok temiz bir beyaz rengi ve örtme gücü vardır. Ayrıca boyanın hızla kurumasına sebep olur. Bu gün kurşundan elde edilen üstübeçin yerini çinko üstübeci almıştır. Kurşun bileşikleri zehirli olduğundan yasaklanmıştır. Buna rağmen kurşun üstübeci halen kıymetlı bir pigment olarak kabul edilmektedir.

Çinko üstübeci aynı zamanda tuval yapımında da kullanılır.

Gülsuyu ile karıştırıp gece yanığı tedevisinde kullanılabilir.