Kelime tanımını bul

Vikipedi
Üstkurmaca

Üstkurmaca ( İngilizce: Metafiction), klasik anlamdaki (postmodernite öncesi) tüm kurmaca türlerine atıfta bulunan bir kurmaca türüdür.

Gerçek ile kurmaca arasındaki ilişkiyi sorgulamak/sorunsallaştırmak için bilinçli ve sistemli olarak dikkati, anlatının bir kurmaca olduğuna çeken kurmaca türüdür. Genellikle ironi ve yazarın anlatıya müdahalelerini içerir (yazarın da karakter olması). Bu anlamda, günümüz tiyatrosuyla karşılaştırılabilir; günümüz tiyatrosu, seyircinin bir oyun seyrettiğini unutmasına izin vermez. Üstkurmacada okurlara,bir kurmaca ürünü okuduklarını unutmalarına izin vermez.

Üstkurmaca ilk kez modern ve postmodern edebiyatla ilişkilendirilmiştir; ancak,üstkurmaca ögelerine Cervantes'in Don Quixote'u ve hatta 14.yüzyılda yazılan Chaucer'ın Canterburry Tales'ında da rastlamak mümkündür.

1960'ların başlarında John Barth, Robert Coover ve William H.Gass gibi yazarlarca göze çarpmaya başlamıştır.

Bir grup Fransız roman yazarı,"yeni roman" (new novel) anlamına gelen "Nouveau Roman"adlı bir kurmaca türü oluşturmuşlardı. Bu "yeni roman" edebiyatı o kadar ileriye taşıdı ki üstkurmaca tekniği "roman nedir?" sorusunun tanımını geride bıraktı ya da tekrar sorgulanmasına yol açtı. Nouveau Roman,romanın genel-geçer kurallarından sıkılması muhtemel okurlar için ortaya çıkarılmış bir roman türüydü.