"şarlatanlık" ne demek

• isim Şarlatan olma durumu
  
• Şarlatanca davranış
  "Belki de yazıların değersizliği böyle, boş resim ve kuru lafla gazeteyi süslemeye sebep oldu, bir şarlatanlığa yol açtı." - N. Hikmet
  

Şarlatanlık, tıp hekimliği, diş hekimliği, veteriner hekimlik veya eczacılık üzerine herhangi bir eğitim ve lisansı olmadığı halde bu meslekleri icra eden sahtekarlar için kullanılan bir hukuk terimidir. Bilir geçinen, kendi bilgi ve niteliklerini veya mallarını överek karşısındakini kandıran, dolandıran kimseler için kullanılan bir sıfattır.

Şarlatanlık bir suçtur. Türkiye Kanunlarına göre, lisansı veya diploması olmadan bir insan üzerinde tedaviler yapmak veya ona ilaçlar vermek suçtur. Yine, bu kişiler bir diploma sahibi olsalar dahi Sağlık Bakanlığı ve Üniversiteler tarafından onaylanmamış, gerekli bilimsel ön deneyleri yapılmamış ilaç, madde, karışım veya tedavileri insanlar üzerinde uygulayamazlar. Bu konuda 14.4.1928 tarihli 1219 numaralı Tababet ve Şuabatı San’atlarının Tarzı İcrasına Dair Kanun'un birinci maddesi şöyle der:

Aynı kanunun 25. maddesi şarlatanlık suçu işleyenler için uygulanacak cezai müeyyideleri belirler:

Şarlatanlık tarihi tıp tarihi kadar eskidir. Önceki çağlarda, insanlar, şahsi tecrübelerle ve bir bilenin yanında çıraklık yaparak tebabet mesleğini öğreniyorlardı. Şarlatanlar, günümüzde bu geleneğin kalıntılarıdır. Bir cerrahın, veteriner hekim, diş hekimi, eczacı veya doktor un yanında çalışarak yapılan tebabet uygulamaları pratiği hakkında az çok fikir edinerek kendileri de bu işi yapmaya başlarlar. Ancak, günümüzde hem tıp bilgisinin fazlasıyla artmış olması hem de kullanılan tedavi ve ilaçların iyi etkileri yanında yan etkilerinin de inceleniyor olması bu kişilerin yaptıkları tedavilerin birçok zarara neden olmasına sebep olmaktadır. Bu kişilerin hastalardan ücret alıp almamaları şarlatanlık suçunun muhteviyatını değiştirmez.

Tebabette yarar-zarar mukayesesi vardır. Bir ilacın yararı zararından fazla olacaksa hastaya uygulanır. Her ilaç her kişide aynı tesiri de göstermez. Bazı ilaçlar, halihazırda bazı hastalıklara sahip bireylerde ciddi yan etkilere sebep olabilir. Dahası, bu tedavileri insanlara uygulayacak kişinin gerek vicdan gerekse hukuk önünde sorumluluğu bulunmalıdır. Ancak şarlatanlar bu sorumluluklardan ve yeterli bilgiden mahrumdurlar. İnsanlara ilaç olarak verdikleri karışımların farmakolojik özelliklerini, yan etkilerini, insan anatomisi, histolojisi ve fizyolojisini bilmezler.

Şarlatanlar bazı durumlarda " alternatif tıp" maskesinin ardına saklanırlar. Alternatif tıp, çoğu bilim çevresince tanınan ve tıbba yardımcı olarak kullanılan bir branştır. Alternatif tıp şarlatanlık değil, asıl tedaviye destek amaçlı kullanılan yöntemlerdir.