Güncel Türkçe Sözlük
-
isim, tarih Osmanlı Devleti'nde, kabinede sadrazamdan
sonra yer alan ve genellikle din işlerinden sorumlu olan
üye
Tarih Terimleri Sözlüğü
Divan üyesi olup bütün din kurumlarının başında olan en yüksek müderris.
Vikipedi
1424'de Molla Fenârî'ye bu unvanın verilmesiyle, son Osmanlı Şeyhülislâmı Medenî Nuri Efendi'nin 1922'de kabinesiyle birlikte istifa etmesi arasındaki 498 yıl boyunca sürmüştür.
1424-1922 yılları arasında 131 şeyhülislam 175 defa bu makama tayin edilmiştir. Ebu's-Suûd Efendi 29 yılla en fazla; Memikzade Mustafa Efendi de 13 saatle en az bu makamda kalan şeyhülislamdır. 131 şeyhülislamın yalnızca 9'u Türk asıllı değildir. ( Arap, Boşnak Gürcü, Çerkes, Arnavut'tur.) Şeyhülislamlar içinde müstesna bilginler, yazarlar, şairler, hattatlar, bestekârlar ve hukukçular vardı. Birçok şeyhülislam verdikleri fetvaları toplayarak hem İslamî ilimler, hem de Osmanlı hukuk tarihi bakımından değerli eserler bırakmışlardır.
Başlangıçta kadıaskerlik ve muallim-i sultanî vazifelerine göre ikinci derecede bulunan şeyhülislamlığın, bilhassa İbn-i Kemal ( 1525- 1533) ve Ebu's-Suud Efendi ( 1545- 1574)'ye geçmesi ile daha bir önem kazandığı ve kadıaskerliğin üstünde bir görev olarak kabul edildiği anlaşılmaktadır.
"şeyhülislam" kelimesinin kullanım örnekleri.
Ayrıca bölgede yetişmiş ya da yaşamış olan, mutasavvıf, şair, hattat, musikişinas ve alimler ile kadı, şeyhülislam, vali, vezir ve padişahlar gibi yönetici sınıfın da hal tercümelerinin bulunduğu biyografik bir eser niteliğindedir.