Kelime tanımını bul

Güncel Türkçe Sözlük
arşın
  • isim Yaklaşık 68 santimetreye eşit olan uzunluk ölçüsü
    "Bu duvarlar yerden bir arşın kadar yüksek, üstünde güzel bir parmaklığı olan duvarlardı." - M. Ş. Esendal
Türkiye Türkçesi Ağızları Sözlüğü
arşın
  1. 40 cm.lik uzunluk ölçüsü.

  2. Açılmış iki kol arasındaki uzunluk.

  3. 65 cm. lik uzunluk ölçüsü.

  4. Büyük adım.

  5. 12 karış.

  6. 75 cm.lik uzunluk ölçüsü.

Vikipedi
Arşın

Arşın, Türkiye'de metrenin resmen kabulüne kadar kullanılan uzunluk ölçüsü birimi ve aletidir.

Kullanıldıkları yerlere ve uzunluklara göre arşın:

Çarşı arşını Daha çok çarşı ve pazarda kullanılırdı. Metre hesabıyla çarşı arşını 68 cm'dir. Bina ve mimar arşını bir mi‘mār arşını = 24 parmakortalama 3.157 santimetredir, 20. yüzyıl ortasında, 4,17 santimetreye yükselmiştir, aynı dönemde mimārlık alanında ortalama 3.1383 sm olduğu bildirilmiştir. = 240 ḫaṭṭortalama 0.346 millimetre'dir., ortalama 75.774 cm'dirAlpay Özdural, Sinan's Arşin, A survey of Ottoman architectural metrology, Muqarnas, vol. 15 (1998). Page 106.. Bu arşının uzunluğunda zamanla değişiklikler oldu. Üçüncü Selim Han abanoz ağacından bir mimar arşını yaptırdı. Bunun ölçü olarak kullanılmasını istedi ve kütüphaneye kaldırttı. 1789 yılında 1807 yılına kadar kullanılmıştır.

Değerli kumaşları bilhassa ipekleri ölçmede endaze kullanılırdı (endaze 65,25 cm'dir).

Türkiye'de 26 Mart 1931 tarih ve 1782 sayılı kanunla, arşın ölçü birimi kaldırılıp, yerine metre sistemi kabul edildi. 1933'ten sonra da arşının bütün çeşitleri tamamen ortadan kaldırılıp metrik sisteme geçildi.

"arşın" kelimesinin kullanım örnekleri.

Kazada, otomobil ve minibüs sürücüleriyle Dilber Koca (37), Ahmet Sakaloğlu (48), Mehmet Demirkol (49), İsa Arşın (25), Abdullah Doğan (39), Aytaç Tan (31), Eyüp Doğan (43), Süleyman Yıldız (33), Mehmet İnceoğlu (45), Tayfun Çınaroğlu (27), Emine Yıldırım (39), Akkız Çalışmaz (58), Aysun Çalışmaz (32), Onur Çalışmaz (22) ve Melek Tepe (58) yaralandı.

Ancak uzunluk ölçülerinin esrarını bilebilmek için ebcet hesabından, arşın, kulaç, karış, adım gibi uzunluk birimlerinden haberdar olmak gerekir.

Yüz elli yıllık çıkrık kolları, nalbant bıçakları, masat, arşın, kirkit parçaları, gem, kilit aynaları, tokaç, ersin, çeşitli el sanatları aletleri gibi birçok otantik parça hayat buldu.