Vikipedi
Arjaan ( Rusça: Аржан, Tıva Türkçesi: Аржаан) — Arjaan obaları da denir. Arkeolojik araştırmalarla Saka Türklerine ya da bilinen adıyla İskitler dönemine ait höyüklerin yani kurganların bulunduğu yerÇugunov http://archaeology.itcwin.com/articles/A203.pdf. Rusya, Krasnoyarsk bölgesi ve hemen güneyindeki Tuva Cumhuriyetinde MÖ 9.—MÖ 8. asırlara ait olduğu düşünülen buluntulardır.
1970'lerdе M. P. Graznov buluntuları incelemiştir. Andoronova araştırmaları yapan ve Sintaştı gibi anıtlar üzerine çalışmakta idi D. G. Savinov. «Sintaştı ve Arjaan». Buluntu isketleri incelendiğinde ileri yaşlarda bir Eski Türk'e ait olduğu görülmüştür. D. A. Maçinskiy, «kurganları incelemiş buluntulardaki desenlerde „ hayvan stili“ni görmüştürD. A. Maçinskiy. Некоторые предпосылки, движущие силы и исторический контекст сложения Русского государства в середине VIII — середине XI в. // Сложение русской государственности в контексте раннесредневековой истории Старого Света. Труды Государственного Эрмитажа. Вып. XLIX. СПб. 2009. — C. 463..
Arjaan-2 kurganı — MÖ 7. asra ait bir İskit kağan mezarıdır. Buraya Türk Kağanları Vadisi denilmiştir. Burası bir özerk Türk cumhuriyeti olan Tuva Cumhuriyetinin Biy-Hem bölgesinde yer alır. Çapı 80 m, yüksekliği 2 m. 1997 yılında ilk kez incelenmiştir. 2001— 2003 yıllarında Rus-Alman inceleme heyeti ile kazı çalışmaları yapılmıştır (K. V. Çugunov, G. Partsinger, A. Nagler) Arjaan-2 araştırma sonuçlarında 20 kg kadar en değerli altından mücevherler bulundu. Bulunanlar Ermitaj Müzesine ve Tuva Devlet Müzesi'ne taşındı.