Güncel Türkçe Sözlük
-
özel, isim Dünya üzerinde yer alan kıtalardan
biri
Kişi Adları Sözlüğü
Cinsiyet: Kız
Doğu.
Dünyanın beş kıtasından en büyük ve en kalabalık olanı.
Vikipedi
Asya, Avrupa'nın doğusunda, Büyük Okyanus'un batısında, Okyanusya'nın kuzeyinde ve Arktik Okyanus'un güneyinde bulunan kıta. Tarihçi Herodot tarafından bu terim ilk kez bugünkü Salihli Ovası, sonraları da Gediz Havzası'nı nitelemek için kullanılmıştır. Sardes'in zenginliklerini anlatırken bu kenti Asya'nın başkenti olarak betimlemiştir. Zamanla Asya terimi önce Anadolu yarımadası sonraları ise Çin'e ve Moğolistan'a kadar ( Marko Polo'nun keşifleriyle) olan toprakların tamamı için kullanıldı.
Eski Dünya kara kütlesinin bir parçası olan Asya 44 391 163 km²'lik yüz ölçümü ile dünyanın en büyük kıtasıdır. Aynı zamanda 1.010 m'lik ortalama yükseltisiyle de dünyanın en yüksek kıtasıdır. Asya bu yükseltisini; dünyanın en yüksek zirvelerini bünyesinde barındıran Himalaya Dağları'na borçludur.
Asya, kuzey-güney doğrultusunda 8 490 km genişliğindedir. Kıtanın en kuzeyinde, Rusya'da Çelyuskin Burnu (77° 42' 55" K paraleli) yer alırken, en güneyinde, Malakka Yarımadasındaki Buru Burnu (1° 14' 17" K paraleli) bulunur. Adaları esas aldığımız takdirde, Severneya Zemlya adası (81° 16' 23" K paraleli) ile Endonezya'ya bağlı Rudi Adaları (11° 00' 19" G paraleli) arasında 10 245 km'dir.
Kıta doğu batı doğrultusunda; Türkiye'nin anakaraya bağlı en batı ucu olan Çanakkale'nin Ayvacık ilçesi (26° 24' 17" D meridyeni) ile Çukçi Yarımadasında Dejnev Burnu (169° 40' 17" D meridyeni) arasında 8 200 km'dir.
Kıtanın özel konumu ise; Asya, kuzeyden Arktik Okyanusu ile sınırlıdır. Kuzey doğuda, Amerika'dan sığ bir deniz olan 100 km genişliğindeki Bering Boğazı vasıtası ile ayrılmaktadır.
Kıta doğuda Büyük Okyanus ile sınırlanır. Ancak kıyı açıklarında okyanus tabanından yükselen kuzey-güney doğrultulu dağların su üzerine çıkan kısımlarını oluşturan ada ve takım ada girlandları yer almaktadır. Burada; Aleut, Japon, Bonin ve Marian derin deniz çukurluklarından geçen ve " Andezit Hattı" adı verilen bir çizginin batısındaki bölge ile orada yer alan ada ve takım ada girlantları Asya anakarasına aittir.
Kıtanın güneydoğu sınırı biraz karışık olmakla birlikte Sunda Adaları ile Arafura Denizi arasından geçen hat sınır olarak kabul edilebilir. Kıtayı güneyden Hint Okyanusu sınırlandırmaktadır.
Asya'nın, Avrupa'nın doğusu ile iç içe girdiği batı sınırı ise oldukça tartışmalı bir meseledir. Mesela Anadolu Asya kabul edilmesine rağmen Avrupa'nın güneydoğusuna daha çok benzemektedir ve Doğu Avrupa Ovası da Asya'nın kuzeydoğusuyla benzerlik gösterir. Bu konuda birçok araştırıcı farklı görüşler ileri sürse de, en doğru kabul edilen sınır; Ural Dağları, Ural Nehri, Maniç Oluğu, Karadeniz, İstanbul ve Çanakkale Boğazları, Ege Denizi, Akdeniz, Süveyş Kanalı ve Kızıldeniz üzerinden çekilecek bir hattır. Bu hattın doğusunda kalan Anadolu ve Kafkaslar Asya'dan sayılırken Trakya Avrupa'ya dahil edilmektedir.
Dünya üzerinde bulunan çeşitli en büyükler Asya'da toplanmıştır. Asya; kıtaların en genişi (44 391 163 km²) ve ortalama yükseltisi en fazla olanı ( 1 010 m)'dır. Ayrıca dünyanın en yüksek tepesi ( Everest tepesi, 8 848 m), en büyük gölü ( Hazar Gölü veya Denizi), en derin gölü ( Baykal Gölü), dünyanın deniz seviyesinden en alçak yeri ( Lut Gölü, göl yüzeyi -392 m), ve dünyanın en alçak havzası ( Turfan Havzası -154 m) Asya kıtasında bulunmaktadır.
Asya; 3.5 milyarı aşan nüfusu ile dünyanın en kalabalık kıtasıdır. Dünyanın en kalabalık ülkesi olan Çin (1 284 303 705 kişi, 2002 tahmini) bu kıtada yer almaktadır. Asya dinlerinin de doğduğu kıtadır. Semavi dinler arasında İslamiyet, Hristiyanlık ve Musevilik dinlerinin her üçü de Ortadoğu'da ortaya çıkmıştır. Yine geniş kitlelere hitap eden Budizm ve Hinduizm de Asya menşeli dinlerdir. Asya aynı zamanda medeniyetler beşiğidir. Türk, Fars, Arap, Çin ve Hint medeniyetleri bu kıtada binlerce yıldır varlıklarını devam ettirmektedirler. Kıtada 100'ün üzerinde dil konuşulmaktadır. Kıtanın doğusunda sarı, güney kısmındaki adalarda siyah geri kalan kısımlarında ise beyaz ırktan insanlar yaşamaktadırlar.
Tülay Keçialan ya da bilinen adıyla Asya (d. 1 Mart 1965, Eskişehir), Türk şarkıcı.
Asya (1994), Asya'nın Yaşar Plak'tan çıkan ilk albümünün adı. Bir Nilüfer prodüksiyonu olan albümde Onno Tunç ve Buğra Uğur gibi önemli müzisyenlerin besteleri yer almaktadır. Ayrıca orijinali Yunanca olan üç eser de Türkçe sözlerle Türk dinleyicisiyle buluşmuştur. "Neyleyim" isimli şarkının orijinali bir Haris Alexiou şarkısı olan "Di Efhon"'dur.
Asya (1994), Onno Tunç'un vefat etmeden önce üzerinde çalışmış olduğu son albümlerden birisi olma özelliğini de taşımaktadır.
Asya (1996), Asya'nın Yaşar Plak etiketli ikinci albümünün adı. Asya bu albümde Gökhan Kırdar, Mustafa Sandal, Burak Kut ve Boşnak müzisyen Deneb Pinjo gibi dönemin popüler isimleriyle çalışmıştır.
Asya şu anlamlara gelebilir:
- Asya, kıta
- Asya, Türk pop müzik şarkıcısı
- Asya (1994), Asya'nın 1994 tarihli pop müzik albümü
- Asya (1996), Asya'nın 1996 tarihli pop müzik albümü
- Arif Nihat Asya, Ülkeleri
Roma Eyaleti Asya (Asia), Cumhuriyetin sonlarına doğru oluşturulmuş bir Roma İdari birimi olup bir prokonsül tarafından yönetilen Senatoryal eyalet statüsündeydi. Bu düzenleme Roma İmparatorluğunun idari olarak yeniden düzenleneceği 211 yılına kadar değişmemiştir.
"asya" kelimesinin kullanım örnekleri.
Gittiğimiz her noktada Afrika'nın derinliklerinde Orta Asya'nın steplerinde, Balkanlar'ın içlerinde, Adriyatik'te, Ortadoğu'da hep abat etmek, zulme karşı durmak, mağduriyetleri gidermek, insanların talep ve ihtiyaçlarını karşılamak için gidiyoruz.
Asya’nın en iyi 8 üniversitesinin 5’inin Malezya’da olduğunu söyleyen Malezya Yükseköğretim Bakanı Idris Judho zirvede yaptığı konuşmada; finansal istikrar, yenilik, teknoloji ve hayat boyu öğrenme temelli 10 adımlık bir eğitim döngüsü kurguladıklarını belirterek, dünyada uygulanan CGPA notlandırma sistemi yerine Malezya’da ICGPA notlandırma sistemini kullanarak entegre bir model geliştirdiklerini söyledi.
Ertuğrul Tanrıkulu, yapılan araştırmada Edirne’de İpsala ve Enez’de Aedes albopictus (Asya Kaplanı) sivrisineğine rastlandığını belirterek, “Aysa Kaplanı belli bir saatte değil, günün her saatinde insanlara saldıran, insanları rahatsız eden bir sivri sinektir.
Motosikletlerini ABD-New Jersey’den yine gemiyle Singapur’a gönderen Tuğçe Akbayar ile Fatih Altunkaynak, halen Asya’nın gizemlerini keşfediyor.
ANKARA (AA) - ORHAN ONUR GEMİCİ/SERTAÇ BULUR - Fetullahçı Terör Örgütü'nün (FETÖ) örgüt finansmanını sağlamak ve himmet paralarını aklamak için Bank Asya'daki hesaplar üzerinden gerçekleştirdiği "bloke işlem oyunu"nda hesap sahiplerinden 5'inin ölü, 75'inin 18 yaşından küçük, 139'unun "mahrem imam", 727'sinin ByLock kullanıcısı olduğu, 308'i hakkında FETÖ üyesi olmaktan soruşturma açıldığı, 79'unun ise kamu görevinden KHK ile ihraç edildiği tespit edildi.
Törenin açılış konuşmalarını BM Mukim Koordinatörü ve BM Kalkınma Programı Mukim Temsilcisi Irena Vojackova Sollorano, Japonya’nın Türkiye Büyükelçisi Akio Miyajima, UN Women Avrupa ve Orta Asya Bölge Ofisi Temsilci Vekili Alia El-Yassir, Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO) Türkiye Direktörü Numan Özcan, Gaziantep Büyükşehir Belediyesi Genel Sekreteri Deniz Köken ve Sığınmacılar ve Göçmenlerle Dayanışma Derneği (SGDD-ASAM) Genel Koordinatörü İbrahim Vurgun Kavlak yaptı.
BM Kadın Birimi Avrupa ve Orta Asya Bölge Direktör Vekili ve Türkiye Temsilci Vekili Alia El Yassir, Türk devletine bu kadar fazla mülteciyi misafir ettikleri için teşekkür etti.
Asya ülkelerinde oldukça popüler olan sarımsağın bileşiminde şekerler, vitaminler (A, B, C), kükürtlü bir uçucu yağ ve içerisinde bol olarak alil sülfür bulunur.
Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel’in doğduğu, güllerin arasında yer alan Isparta’da bulunmaktan duyduğu memnuniyeti ifade ederek başlayan Bangladeş Cumhuriyeti Türkiye Büyükelçisi Allama Sıddıki de Asya Pasifik, Bangladeş ve Türkiye Bangladeş ilişkileri hakkında bilgiler verdi.
Okul Müdürü Zahir Alme ve öğretmenler tarafından karşılanan Başkan Asya, okulun genel durumu ile ilgili bilgi aldı.
Cumhuriyet savcısı, haklarında dava açılan sanıkların, örgütün finans kaynaklarından biri olan Bank Asya'ya destek olduğu, örgütün düzenlediği sohbet ve toplantılara katıldığı, örgüte müzahir kişiler ve kurumlarla ilişkisi bulunduğunun sabit olduğu görüşüne varıldığını gerekçe göstererek, 7 yıl altışar aydan onbeşer yıla kadar hapisle cezalandırılmalarını talep etti.
Meral Boydak'a ait Bank Asya kayıtlarında bilirkişi incelemesi yaptırıldığı ve sunulan raporda, sanığın 28 Ocak 2014'te bu bankada hesap açtırdığı anlaşıldığı belirtilen kararda, "Bilirkişi raporu dikkate alındığında, açık haber kaynaklarına da yansıdığı üzere örgüt elebaşının, 17-25 Aralık 2013 olaylarından sonra 25 Aralık 2013'te Bank Asyaya mevduat yatırılarak destek olunması yönünde talimat verdiği, sanığın da bu tarihten sonra adı geçen bankada hesap açtırarak yüklü miktarda mevduat yatırdığı, bu şekilde sanığın, elebaşının talimatıyla örgüte ait finans kurumuna destek olmak amaçlı hareket ettiği anlaşılmıştır.
İlker Aycı ve Amex GBT Yönetim Kurulu Başkanı Greg O’Hara tarafından atılan imzalarla, Amex GBT ile 2014-2017 yıllarında Avrupa, Kuzey Amerika ve Asya/Pasifik bölgelerinde ‘bölgesel düzeyde’ iş birliği bulunan Türk Hava Yolları, bu kez global seviyede bir ortaklığı hayata geçirmiş oldu.
İlker Aycı ve Amex GBT Yönetim Kurulu Başkanı, Greg OHara tarafından atılan imzalarla, Amex GBT ile 2014-2017 yıllarında Avrupa, Kuzey Amerika ve Asya/Pasifik bölgelerinde bölgesel düzeyde işbirliği bulunan THY, bu kez global seviyede bir ortaklığı hayata geçirmiş oldu.
Arap Devletleri Ligi Genel Sekreterliği’nde Uluslararası Örgütler Dairesi ve Asya ve Doğu Avrupa Dairesi Başkanlığı görevlerinde de bulunan Naciri, Arap Devletleri Ligi’ndeki görevlerinden başka Fas’ta bulunan Merkez Halk Bankası’nda (La Banque Central Populaire) mali analizci ve merkezi kredi komisyonu üyesi olarak da çalıştı.