Kelime tanımını bul

Güncel Türkçe Sözlük
atlas
  • isim Yüzü parlak, sık dokunmuş bir ipekli kumaş türü, saten
Veteriner Hekimliği Terimleri Sözlüğü
atlas

anat. Birinci boyun omuru.

Matematik Terimleri Sözlüğü
atlas

(…)

Kişi Adları Sözlüğü
Atlas

Cinsiyet: Kız Yüzü parlak, sık dokunmuş bir tür ipekli kumaş.

Orta Öğretim Terimleri Kılavuzu
atlas

bk. atlaskemiği.

Coğrafya Terimleri Sözlüğü
atlas

Çeşitli ölçekte ve çeşitli amaçlara yönelik coğrafya haritalarını bir araya toplayan dergi.

Vikipedi
Atlas (mitoloji)

Atlas, Yunan mitolojisinde Iapetos ile Klymene'nin 13 çocuğundan en güçlü olanıdır.


Bu mitolojik dayanakla tıpta kafatasını taşıyan ilk omura da atlas adı verilmiştir.

Eski bir hikâyede Herakles ile aralarında geçen olay şöyle anlatılır:

Tanrıların kralı Zeus Atlas'a çok kızmıştı. Bunun nedeni Atlas'ın koca tanrı Zeus ile savaşmak istemesiydi. Koca tanrı, Atlas'a büyük bir ceza verdi; Atlas, sonsuza kadar Gök Kubbe'yi sırtında taşımalıydı! Bu yorucu görevden kurtulmak isteyen Atlas, Herkül kendisinden yardım isteyince sinsice bir plan yaptı. Herakles bir bahçede bir ejderhanın koruduğu üç altın elmayı ele geçirmek istiyordu. Atlas, Herakles'e kendisi dönünceye kadar Dünya'yı sırtında taşırsa elmaları ona getireceğini söyledi. Atlas elmaları aldı ve geldi. Herkül'e:

-Sen taşımaya devam et! dedi. Bunun üzerine Herakles taşımayı kabul etti ama sırtına bir omuzluk yerleştirene kadar birkaç dakika Atlas'ın tutmasını istedi. Atlas Dünya'yı alır almaz Herakles kaçtı ve Atlas kandırıldığını anladı. Bazı hikâyelerde gök gürültüsünün Atlas'ın Herakles'e haykırışı olduğu anlatılır. Atlas omuzlarında dünyayı değil gök kubbeyi taşır.

Titanlar Olimposlulara karşı isyan edince Zeus, Atlas’ı gökyüzünü taşıma cezasına çarptırdı. Bununla birlikte, Atlas çoğunlukla küre şeklinde bir şey taşırken tasvir edilir, en mükemmeli de Flaman Mercator’un toplu halde yayınlanan haritalarının kapağında kullanılanıdır. Daha yakından bakılırsa bu kürenin aslında Dünya değil, gökkubbe olduğu görülecektir. Ayrıca Mercator, kitabının adını Titan’dan değil, ilk kez “göksel” küreyi (“yerküre”nin aksine) ürettiği kabul edilen (dağlara da adını vermiş olan) efsanevi filozof, Moritanya Kralı Atlas’tan almıştır.

Atlas

Atlas aşağıdaki anlamlara gelebilir:

  • ATLAS (deney), Avrupa Nükleer Araştırma Merkezi'nde bir parçacık fiziği deneyi.
  • Atlas (dergi), aylık coğrafya ve keşif dergisi.
  • Atlas (harita), bir ya da birkaç konuyu açıklamak için hazırlanmış haritalardan oluşan derleme.
  • Atlas, Bursa'nın merkez Nilüfer ilçesine bağlı bir mahalle
  • Atlas (kitap), Osmanlı dönemi coğrafya yazarlarından İbrahim Hamdi Efendi'nin eserinin ismi.
  • Atlas (kumaş), ince ipekten bir tür kumaş.
  • Atlas (mimari), mimarlıkta bir saçaklığı, balkonu ya da bir çıkmayı desteklemek için kolon ve sütun olarak kullanılan erkek figür heykeli.
  • Atlas (mitoloji), Yunan mitolojisinde Iapetos ile Klymene'nin 13 çocuğundan en güçlü olanı.
  • Atlas (okyanus), dünyanın ikinci büyük okyanusu.
  • Atlas (şarkı), Coldplay’in 2013 tarihli şarkısı. Açlık Oyunları filminin film müziği olarak kullanılmıştır.
Atlas (harita)

Atlas, belirli bir alanı ya da bütün dünyayı göstererek, coğrafya, astronomi, dilbilim, vb. bir ya da birkaç konuyu açıklamak için hazırlanmış haritalar derlemesidir.

Coğrafya atlasları ilgili bölge konusunda iklim, yerbilim, bitki örtüsü ya da nüfus gibi konuları içeren tematik bilgiler de kapsayabilir.

Genel olarak Abraham Ortelius'un Theatrum Orbis Terrarum adlı yapıtı ilk modern atlas olarak kabul edilir.

"Atlas" adını ilk olarak 16. yüzyıl'da Gerardus Mercator, haritaların bir araya getirdiği ve kapağına dünyayı omuzlarında taşıyan Atlas'ın resmini koyduğu kitabı için kullanmıştır.

Atlas (dergi)

Atlas, Türkiye'de Nisan, 1993'den beri yayımlanan bir aylık coğrafya ve keşif dergisidir. Çevre ve tarihi sitler konuları ile ilgili haberler de dergide yer alır. Doğan Burda Dergi bünyesinde çıkarılan derginin yayın yönetmenliğini Sinan Çakmak, yayın danışmanlığını ise Mehmet Yaşin yapmaktadır. Atlas Tatil, Arkeo Atlas, Atlas İstanbul ve FotoAtlas gibi 3 aylık ya da yıllık olarak yayımlanan ekleri de vardır.

2014 şubat ayı itibarıyla yayın yönetmeni Özcan Yüksek'in görevine son verilmiş, yerine fotoğraf editörü Sinan Çakmak getirilmiştir.

Atlas (topoloji)

Bir atlas bir topolojik uzay M için M üzerinde kartların bir \{(U_{\alpha}, \varphi_{\alpha})\} koleksiyonudur böylece \bigcup U_{\alpha} = M. Eğer her kartın eşdomeni n-boyut Öklidyen uzayı ve atlas bağlantılı, iseM bir n-boyutlu manifold olduğu söylenir.

Atlas (uydu)

Atlas Satürn'ün düzensiz bir uydusu olup 1980 yılında Richard Terrile tarafından Voyager uzay aracının resimlerde keşfedilmiştir. Geçici adı S/1980 S28 idi. Ayrıca Satürn XV olarak da adlandırılır. Boyutları 40.8 × 35.4 × 18.8 km olup Satürn etrafında 0,6016947883 Dünya gününde bir döner. Ortalama yörünge yarıçapı 137670±10 km, dış merkezliği ise 0.0012'dir.

Atlas (kumaş)

Atlas, ince ipekten sık dokunmuş düz renkli, sert ve parlak, altın ve gümüş tellerle işlenmiş kumaş cinsidir. Atlas dokunuşuna göre kıymetlendirilen bir kumaştır.


Atlas, Araplar aracılığı ile 14. yüzyılda Endülüs'ten İspanya'ya ve Avrupa'ya yayılmıştır. 15. yüzyılda ise İtalya ve Fransa'da dokunmaya başlamıştır. Selçuklular atlası Bizanslılardan İstanbuli, Osmanlılar da Avrupa'dan Frank atlası adı altında almışlardır. Kadifenin yerine tercih edildiği dönemlerde miski, şehri, Şam ve Maraş atlasları ünlenmiştir.

Atlas (anatomi)

Atlas anatomide omurganın en üstündeki (ilk) boyun omurudur.


Atlas en üst omurdur ve -axis kemiğiyle birlikte- kafatası ve omurgayı bağlayan eklemi oluşturur. Atlas ve axis normal omurlara göre çok daha geniş bir hareket sahası oluşturmak üzere özelleşmiştir. Bu iki omur başın öne arkaya ve sağa sola hareket ettirilmesinden sorumludur.


Axis kemiğindeki dens bir mil gibi görevi yaparak atlas ve ona bağlı başın sağa sola hareket etmesine izin verir.

Atlasın karakteristik özelliği gövdesinin olmamasıdır. Yüzük şeklindedir, ön ve arka kemerleri ve yan taraflarında birer massası vardır.

Atlas ve axis nörolojik açıdan önemlidir. Çünkü beyin sapı axise kadar uzanır.

Atlas (şarkı)

Atlas, İngiliz rock grubu Coldplay'in Açlık Oyunları: Ateşi Yakalamak adlı soundtrack albümünde yer alan şarkısı. 2013 yapımı bilim kurgu ve macera filmi Açlık Oyunları: Ateşi Yakalamak filminin soundtrackidir. Dünya genelinde çıkış şarkısı olarak dijital ortamda 6 Eylül 2013 tarihinde, Birleşik Kralık'ta ise 8 Eylül tarihinde yayımlandı.

"Atlas" 16 ülkede listeye girmiş ve üçünde ilk on sıraya ulaşmış, müzik eleştirmenlerinden olumlu eleştiriler almıştır. Coldplay'in film için yazdığı ve kaydettiği ilk şarkı olan Atlas, 17'inci Hollywood Film Ödülleri'nde Hollywood Şarkı Ödülü'nü kazanmış, Görsel Medya İçin Yazılan En İyi Şarkı Grammy Ödülü ve Altın Küre En İyi Şarkı Ödülü'ne aday gösterilmiştir.

"atlas" kelimesinin kullanım örnekleri.

Jüri üyeliğini İlyas Gök (Okan üniversitesi Bölüm Başkanı), Tevfik Taş (Atlas Dergisi), Ahmet Karaman (Avrasya Aşcılar Derneği Başkanı), Huriye Zafera (Gastronomi Yemek Kültür Derneği), Ayvaz Akbacak (Şef), Ahmet Burak Örs (Gurme Yemek Yazarı), Maria Ekmekçioğlu (Yazar-Gurme), Reha Tartıcı (Sözcü Gazetesi Yazarı), Birgül Kopuz Kaynar (Bif and Fish Editörü), Funda Aydeniz (Gastronom Blogır), Hakan Aydeniz (Gastronom Blogır), Selin Ertür (Zeytinyağı üreticisi ve Zeytinyağı tadımcısı) yaptığı yarışmada toplam 28 yemek, tatlı ve börek dereceye girebilmek için mücadele etti.

Yok olmaya yüz tutan geleneksel seyirlik sanatlarını halka tanıtmak için yola çıkan Atlas Sirk Topluluğu; İp canbazlığı, Parendebazlık, Ateşbazlık, Akrobatlık gibi somut olmayan kültürel miras kapsamındaki seyirlik sanatların yanı sıra, palyaçolar, sihirbazlar, yüksek hava gösterileri, sevimli hayvanlar ve dev piton yılanlarıyla gittiği her yerde özellikle çocukların ve ailelerin yoğun ilgisiyle karşılaşıyor.

Yok olmaya yüz tutan geleneksel seyirlik sanatları halka tanıtmak için yola çıkan Atlas Sirki, İp canbazlığı, parendebazlık, ateşbazlık, akrobatlık gibi somut olmayan kültürel mirası Diyarbakır’da sergiliyor.

Yarışmacılar, Atlas Okyanusu’nun sıcak sularından Hint Okyanusu’nun akıntılı sularına, ardından Güney Okyanusu’nda buzul kıta Antarktika’nın kuzeyinden Pasifik Okyanusu’na girecekler.

Atlas Global’in katkılarıyla yaklaşık 1 saat süren uçak yolculuğundan sonra Atatürk Havalimanı’nda karşılanan kafile, kendilerini karşılamaya gelen tur rehberi Aley Taymaz’ın eşliğinde İstanbul Gençlik ve Spor İl Müdürlüğü’nün tesisinde konuk edildiler.

Sarı huş, kırmızı kestane, atlas sediri, çitlembik ve akçaağaçların kızaran, bozaran veya sararan yaprakları arasında eylülün hüznünü yaşıyoruz.

Perdenin etrafını siyah ipek atlas zemin üzerine pamuk ipliğinden yapılmış dolgular üzerine dival işi tekniğinde işlenmiş geniş ve zengin bir bordür çeviriyor.

Öğrendikleri figürleri ustaca sergileyen engelli gençleri, İzmir Büyükşehir Belediyesi buz sporcularından Derya Taygan, Atlas Baydurak, Ata Ertuvan, Batı Güdür ve Mustafa Emin Çobanel de yalnız bırakmadı.

Bilim insanları, keşfedilen canlıların, Atlas Okyanusu tabanında yaklaşık 4 bin kilometrelik bir alan boyunca yayılmış hidrotermal bacalarda yaşayan diğer karideslerin akrabaları olduğunu düşünüyor.

Çocuklarının kendileriyle olduğu zaman teknik ekipteki görevlilere telsiz, dansçılara su getirdiğini, sahnenin temizliğinden, kulisin düzenine kadar her konuda yardımcı olduklarını belirten Erdoğan, Atlas'ın, amcası Yılmaz Erdoğan gibi yönetmen olmak istediğini, Güney'in müziğe yatkın olduğunu, Ares'in de işin teknik tarafıyla ilgilendiğini söyledi.

Hükümete bağlı Ulusal Oşinografi ve Balıkçılık Enstitüsü'nden açıklanan rapora göre, ana vatanı Atlas Okyanusu olduğu belirtilen 13 metre uzunluğunda 3 buçuk ton ağırlığındaki balina, İskenderiye sahilinde ölü olarak bulundu.