"ayrılıkçılık" ne demek

Ayrılıkçılık ya da bölücülük, herhangi bir kültürel, etnik, aşiretsel, dinî, ırksal grubun genel ülkeden sınırlarından ayrı bir otonom ya da özerklik talebini içeren terim.http://arsiv.taraf.com.tr/yazilar/ahmet-altan/ayrilikcilik/11715/ Günümüzde bazı devletlerin anayasaları (özellikle üniter devletler) bu ayrımların devletin ve toplumun temel esaslarını sarstığını iddia ederek ülkenin ulusal güvenliğine ciddi tehlike kaynağı kabul etmektedirler.

Ayrılıkçılık teorisi genellikle kimlik siyasetinin bir sonucu olup, bazı sosyal grupların veya siyasi örgütlerin haksızlığa uğradığı söylemleri ile şekillenir. Bu gruplar egemen gruplara, iktidarlara veya hükümetlere sıklıkla kendi kimliklerinin korunmasını ve geleceklerinin tayin haklarının kendilerine verilmesini isterler.Identity Politics, Felsefe Ansiklopedisi ( Stanford Üniversitesi), 2 Kasım 2007, Erişim tarihi: 21 Mart 2016. Tüm bunlarla birlikte ekonomik ve siyasi talepler ve bunlara bağlı faktörler, ayrılıkçı hareketlerin güçlenmesinde kritik önem taşırlar.D.L. Horowitz's Patterns of Ethnic Separatism, Comparative Studies in Society and History, 1981, vol 23, s. 165-195.

Devletlerin konuya yaklaşımları açısından tarihte görülen en farklı görüşe sahip anayasa Sovyetler Birliği'nin 1936 Anayasası'dır. Bu anayasada açık bir şekilde tüm ulusların ayrılma hakkından bahsedilmektedir.1936 Constitution of the USSR, Chapter X, Bucknell University, Lewisburg, Erişim tarihi: 13 Aralık 2015‎.Sovyet Anayasası 2. Bölüm, Madde 17'de ise şu ifade yer almaktadır: "Her birlik cumhuriyeti, SSCB'den serbestçe ayrılma hakkına sahiptir." Bununla birlikte Sovyetler Birliği kapsamında buna benzer tarihsel örnek, Ekim Devrimi iktidara gelen Bolşeviklerin Polonya'nın ayrılmasını kabul etmesidir. Bolşevik lider Vladimir Lenin, ulusların kendi kaderlerini tayin hakkı ilkesi gereği Polonya'nın bağımsızlığını onaylamıştır.Margulies, Roni. Ulusal soruna soldan bakış, 14 Ağustos 2015, Erişim tarihi: 20 Mart 2016.

Bununla beraber, büyük bir kısmı Sovyetler Birliği'nin 1936 Anayasası'ndan uyarlanmış olmasına karşın Çin anayasası ile ulusların kader tayini konusunda aralarında birtakım farklar bulunur. Çin Anayasası da Sovyet Anayasası'nda olduğu gibi ülkede yaşayan tüm ulusların birbirleriyle eşit olduğunu açıkça belirmiştir, ancak SSCB Anayasası'nda açık bir şekilde tüm ulusların ayrılma hakkından bahsedilirken Çin Anayasası bunu açıkça yasaklamıştır.People's Daily Online, Çin Halk Cumhuriyeti Anayasası, Bölüm 1, Madde 4, Erişim tarihi: 3 Nisan 2016. Çin Anayasası'nın Bölüm 1, Madde 4'deki ifade şu şekildedir: "Ülkedeki ulusların birliğini bozmak ya da ayrılmaya teşvik edici hareketlerde bulunmak yasaktır." Önemli farklardan diğeri de Sovyet Anayasası'nın resmi olarak federal bir sistem oluşturmasına karşın, Çin Anayasası'nda devletin "çok uluslu üniter bir devlet" olduğu yazılıdır.

Bu taleplerin farklı yorumlanmaları sebebiyle değişik formüller de üretilmiştir. Federasyon, konfederasyon, özel idari bölge, dominyon gibi örnekler bunlardan bazılarıdır.

Ayrılıkçılık

• Ayrılıkçılık: Herhangi bir kültürel, etnik, aşiretsel, dinî, ırksal grubun genel ülkeden sınırlarından ayrı bir otonom ya da özerklik talebini içeren terim.
• Ayrılıkçı feminizm: Kadın ve erkek arasındaki cinsel farklılıkların giderilemeyeceği inancına bağlı olarak heteroseksüel ilişkileri desteklemeyen bir feminizm türü.
• Ayrılıkçı püritenizm: İngiltere Kilisesi'nin diğer kiliselerden tamamen ayrılmasını savunan püritenlere verilen isim.
• Din ve devlet işlerinin ayrılmasını savunan laiklik savunucularına verilen isim.

• Ayrılıkçı örgütler