Kelime tanımını bul

Vikipedi
Basiliscus

Basiliscus ( Latince: Flavius Basiliscus) (ö. 476/ 477), 9 Ocak 475 - Ağustos 476 arasında hüküm sürmüş, Leo Hanedanı'na bağlı Bizans imparatoru idi.

İmparator Zeno'nun bir isyan sonucu zorla Konstantinopolis'i terk etmesi nedeniyle imparator olmuştur. Yönetimi çok kısa olmuştur: 9 Ocak 475 - Ağustos 476 aralığında. Basiliscus I. Leo'nun karısı imparatoriçe Aelia Verina'nın erkek kardeşiydi. Zeno ise Aelia'nin kızı Ariadne evliydi. Basiliscus'un imparatorlarla akrabalığı ona askerî bir kariyer sağlamıştır (küçük başlangıç zaferlerinden sonra). Basiliscus komutanlığı altında Vandal Afrikası üzerine yapılan askerî sefer Orta Çağlarda yapılan en geniş ve büyük askeri operasyondu. Fakat bu seferde yenilgisi Doğu Roma İmparatorluğu için bir felakete yol açmıştır.

475'te, I. Leo'yu takip eden barbar asıllı imparator Zeno'nun halk tarafından tutulmamasını istismar ederek ve Verina tarafından organize edilen bir entrika ile Zeno'un Konstantinopolis'den kaçması nedeniyle, Basiliscus Doğu Roma imparatorluk tahtına geçmeyi başardı. Fakat kısa imparatorluk yönetimi döneminde Basiliscus, Konstantinopolis halkının ve kilisenin önemli temel desteğini yanlış dinsel politikası nedeniyle kaybetti. Basiliscus halkın çoğunluğunun kabul ettiği Chalcedon Ekümenik Konseyi prensiplerinin aksi olan Miyafizist doktrini (yani İsa'nın tek kişi olup hiç ayrım olmadan, hiç karmaşıklık olmadan ve hiçbir değişme olmadan hem ilahiliğini hem insanlığını tek bir tabiat (fizis) içinde birleştirdiğini) yaymaya çalışmıştı. Aynı zamanda halk Basiliscus'un, imparatorluk sarayındaki önemli mevkilere sadece kendini tutan kişileri yerleştirmesi, politikasından da hoşnutsuzluk duymaktaydı. Böylece Zeno imparatorluk tahtını tekrar geri almak için çalıştığında, şehre hiçbir direnç bulmadan zaferle girdi. İkinci defa imparator olan Zeno, Basiliscus'u ve ailesini yakalatıp öldürttü.

Basiliscus ve Zeno arasındaki mücadele, Doğu İmparatorluğu'nun Eylül 476'da Batı Roma İmparatorluğu'nun çöküp tarihten kaybolmasına, karışmasını önlemiştir. Bu tarihte bir Heruli kabile reisi olan, Odoacer Batı Roma İmparatoru olan Romulus Augustus'u görevinden azletmiş olduğunu ilan etmiş ve İmparator tacını ve imparatorluk simgesi mücevharatları halâ Roma İmparatorluğu merkezi sayılan Konstantinopolis göndermişti. Tam o sırada Zeno imparatorluk tahtını tekrar kazanmıştı. Zeno'nun bu karışık zamanda yapabilecegi tek icraat Odoacer'i İtalya için dux tayin etmek olabilmişti ve böylece Batı Roma İmparatorluğu son bulmuştu.