Kelime tanımını bul

Vikipedi
Basmil

Basmil veya Basmıl ( Çince: 拔悉蜜, Basimi, Baximi) göçebe bir Türk boyu 7.- 8. yüzyıllarında Cungarya Havzası ( Moğolca: Зүүнгар Züüngar, Çince: 準噶爾; Zhǔngáěr, Rusça: Джунгария Dzhungariya) (şimdiki Çin Halk Cumhuriyeti'nin kuzeybatısı) denilen bölgede yaşamışlardır. Basmiller Doğu Türk Kağanlığı zamanında çok önemli rol oynamışlardır, bir devir Kağanlar bu boydanmış. (Türkiye menşeli tarih kitaplarında Basmiller olarak geçer.) Göktürk Kağanlığına karşı direnmişlerdir. Ancak belli bir süre sonra yok olup, öbür Türk kavimleriyle karışmışlardır. Güçlü bir boy olan Basmıllar, tarihe izlerini fazla bırakamamışlardır. Bugünkü Türk cumhuriyetlerinde Basmıllar'ın hâlâ yaşadığı konusunda bir delil yoktur. Ancak bugünkü Türk boylarının içinde Basmıl boyuyla karışmış olan mutlaka bulunur. Çünkü bir halk ya da boy ancak karışarak ve asimile olarak yok olabilir.

Basmillar Orhun Kitabelerinde geçmektedir.

Eski bir Türk unvanı olan qutluγ (kutluğ), başka unvanlarla birlikte sık sık kullanılırdı, ïduq qut (Basmıl boyunun Hakanın unvanı, sonra Turfan'nın Uygur kağanı), qut Tengri xatunï"Drevnetyurkskij Slovar" (Old Turk Dictionary), Leningrad, 1969, p. 110., Bilge qutï (Uygur beylerine verilen unvan)G. Doerfer. Türkische und Mongolische Elemente in Neupersischen. III. Wiesbaden, 1963-1975, S. 553.

Argular, Kazakların Orta Jüz ( Kazakca: Орта жуз, Orta Jûz) dedikleri göçebe boylar birliği olarak bilinen, eski Basmil'lerdir.

"Rûm ülkesine en yakın olan boy Beçenek'dir; sonra Kıpçak, Oğuz, yemek, Başgırt, Basmıl, Kay ( Kayı), Yabaku, Tatar, Kırkız ( Kırgız) gelir. Kırgızlar Çin ülkesine yakındırlar.".Atalay, Besim (2006). Divanü Lügati't - Türk. Ankara: Türk Tarih Kurumu Basımevi. ISBN 975-16-0405-2, Cilt I, sayfa 28 Ayrıca "Çomul boyunun kendilerinden bulunduğu çöl halkı ayrı bir dile sahiptir, Türkçeyi iyi bilirler. Kay, Yabaku, Tatar, Basmıl boyları da böyledir. Her boyun ayrı bir ağzı vardır; bununla beraber Türkçeyi de iyi konuşurlar. Kırgız, Kıpçak, Oğuz, Toxsı (Tukhs)http://www.kroraina.com/hudud/index.html Hudud al-'Alam, The Regions of the World, Yağma, Çiğil, Uğrak, Çaruk boylarının öztürkçe olarak yalnız bir dilleri vardır. Yemeklerle Başgırtların dilleri bunlara yakındır. .... Dillerin en yeğnisi Oğuzların, en doğrusu da Toxsı ile Yağmaların dilidir."Atalay, Besim (2006). Divanü Lügati't - Türk. Ankara: Türk Tarih Kurumu Basımevi. ISBN 975-16-0405-2, Cilt I, sayfa 30 şeklinde tanımlanmıştır.