Kelime tanımını bul

Güncel Türkçe Sözlük
benzeşmezlik
  • isim, dil bilgisi Bir kelimede bulunan aynı veya benzeri seslerden birinin değişikliğe uğraması, disimilasyon: Kınnap > kırnap, attar > aktar gibi
Gramer Terimleri Sözlüğü
benzeşmezlik

Bir kelimede yan yana veya birbirine yakın duran ve boğumlanma nitelikleri bakımından birbirinin tıpkısı veya benzeri olan iki ünsüzden birinin, kendi boğumlanma noktasını ötekinden ayırarak başka bir ünsüze dönüşmesi olayı. Bu olay daha çok r ve n akıcı seslerinin tekrarını önleme çabasından doğmuştur. Yazı dilinde seyrek, ağızlarda daha sık rastlanır: kınnap>kırnap, gındap (An. Ağz), muşamma>muşamba, attar>aktar, berber>belbel, kehribar>kehlibar, fincan>filcan, gumandan>gumandar, «kumandan, komutan», tekrar>tekral, tepme>tekme vb. Benzeşmezlik olayı yakın ve uzak benzeşmezlik olarak ikiye ayrılır. Yan yana bulunan sesler arasındaki benzeşmezlik yakın benzeşmezlik (muşamma>muşamba, aşcı>ahçı) yanyana bulunmayan sesler arasındaki benzeşmezlik de uzak benzeşmezlik adını alır: berber>belber, birader>bilader, fincan>filcan gibi.

Türk Dünyası Gramer Terimleri Kılavuzu
benzeşmezlik

bk. aykırılaşma

Dilbilgisi Terimleri Sözlüğü
benzeşmezlik

(Derleme., aykırılaşma, benzeşmeme, özgeleme) Bir sözcükte bulunan, aynı veya benzeri seslerden birinin değişikliğe uğraması: Kınnap> (kırnap) , (attar) > aktar, (makkap) > matkap, (muşamma) > muşamba örneklerinde olduğu gibi.