Kelime tanımını bul

Güncel Türkçe Sözlük
deme
  • isim Demek işi
    "Çoğumuz hâlâ yazarım demeye çekiniriz." - A. Ağaoğlu
  • Anlam
    "Bu söz ne demeye gelir?"
  • edebiyat Halk edebiyatında şiir
  • edebiyat Genellikle Alevi şairlerin tarikatlarıyla ilgili konuları işleyen şiirlerine, kendilerince verilen ad
  • edebiyat Ağıt
  • Atasözü
Yazın Terimleri Sözlüğü
deme
  1. Genel olarak şiir yerine kullanılan terim.

  2. Daha çok Alevî -Kızılbaş ozanlarının tarikatleriyle ilgili konuları işleyen koşuklarına kendilerince verilen ad.

Türkiye Türkçesi Ağızları Sözlüğü
deme
  1. Atasözü.

  2. Söz, laf, konu: Demem şunun için.

  3. Şiir, türkü.

  4. Mersiye, ağıt.

Vikipedi
Deme

Halk edebiyatının "tasavvufi halk edebiyatı" ya da "tekke edebiyatı" denilen türü 12. yüzyılda Ahmed Yesevi ile başladı. Ama Anadolu’nun bu alandaki ilk ve en büyük şairi Yunus Emre’dir. Anadolu’da 19'uncu yüzyıla değin çeşitli tarikatlarla gelişen bu edebiyat geleneğinin sürmesinde en önemli rolü Alevi- Bektaşi ve Melami-Hamzavi şairler oynadı.

Tekke edebiyatı şairleri, yalın bir dille, hece ölçüsüyle ya da aruzun heceye yakın yalın kalıplarıyla şiirler yazdılar. Tekke şiirinin genel adı, özel bestelerle okunan ve tarikatlara göre değişik isimlerle anılan ilahilerdi. Nazım birimi dörtlüktür. Ama gazel biçimde yazılmış ilahiler de vardır. Bu edebiyatın düzyazı biçimini ise evliya menkıbeleri, efsaneler, masallar, fıkralar ve tarikat büyüklerinin yaşamlarını konu alan yapıtlar oluşturur. Genelde 8'li hece ölçüsü ile 4+4 kalıbıyla yazılır. Telmih, tenasüp, tezat, mübalağa, gibi sanatlar sıkça kullanılır. Masiva yani Allah dışındakileri önemsememe söz konusudur. İlahilerin mevlitler de bir ezgi ile söylenmesinin sebebi; hece ölçüsü, kafiye şeması ve ahenk unsurlarıdır.Divan edebiyatı genel özellikleri, Erişim tarihi: 5 Haziran 2016

Örnek:

Yunus Emre

"deme" kelimesinin kullanım örnekleri.

Abdullah İhsan Özaytürk “Sorular” ve “Senden Öğrendim”, Emel Ünver “Kadınım” ve “Şehitlere” Hasan Şahmaranoğlu “Canbolat Camii’nde Sabah” ve “Gazel”, Gazi Hüseyin Kılbaş “Başka” ve “Can Vermeye Hazırız”, İrfan Aksoy “Can Mı Kaldı” ve “Deme Öyle”, Mehmet Karadaş “Kilis’i Düşünorum” Muhlis Salihoğlu “Yeniden Uyanış” ve “Gönül Bu” Mustafa Alpaydın “Gitme Kal Desen de Kalamayacağım” ve “Hasret Defteri” Uğur Elhan “Gelsin” ve “Eski Kışlar” adlı şiirlerini okudu.

Futbolda maalesef kar yağdı, saha kaydı, soğuk veya sıcak deme lüksüne sahip değiliz.

Bu iktidar bloğunun oy alamayacağı sandıklarda sandığı vatandaşın önünden kaçırıp, gitmesinler kardeşim, oy vermesinler deme teklifidir ya da oralarda denetim imkanını ortadan kaldırıp sandıklar üzerinde katakulli yapabilmek için sandıkları vatandaşın güçlü olduğu yerden alıp katakulli yapabileceği alana çekebilme çabasıdır.

ABD'DEN 'AMA'SIZ DAYANIŞMA BEKLİYORUZ Amerika Birleşik Devletlerinden beklediğimiz tek şey tartışmasız, amasız beklediğimiz tek şey Türkiye'ye yönelik kim tehdit unsuru oluşturuyorsa 'bu bize karşıdır' deme anlayışı, beklediğimiz tek şey Türkiye ile 'ama'sız bir dayanışma içinde olmaları.