Güncel Türkçe Sözlük
-
isim, teknik Bir makinenin, herhangi bir taşıtın hızını
kesmeye veya onu durdurmaya yarayan mekanizma
Vikipedi
Fren, bir cismin hareketini durdurmak veya hızını alatmak için kullanılan aygıt. Frenlerin çoğu döner mekanik parçalar üzerinde etki yaparak mekanik, hidrodinamik ya da elektriksel yolla kinetik enerji soğururlar.
En yaygın fren türü olan mekanik frenlerde kinetik enerji ısıya dönüştürülerek yok edilir. Bu düzeneklerde sabit bir sürtünme elemanı, hidrolik ya da pnömatik yolla döner bir kampana ya da diske bastırılarak sürtünme oluşturulur. Kampanalı (tamburlu) frenlerin sürtünme elemanları, bir yüzü içbükey papuçlardır; disk frenlerinde ise yastıklardan ya da halka biçiminde kelepçelerden yararlanılır. Bu elemanlar organik maddelerden, metalden ya da seramikten yapılabilir; çoğunlukla da asbest kullanılır. E = ½m·v bağıntısı sebebiyle cisimlerin kinetik enerjisinin hızının karesiyle orantılı olarak artması yüzünden yüksek hızlarda daha güçlü frenlere gereksinim duyulur.
Tekli frenler, sert bir bağlantı elemanı yoluyla mekanik olarak çalıştırılabilir, ama örneğin bir otomobilde olduğu gibi tek bir merkezden birkaç fren birden harekete geçirilecekse, bütün tekerleklerde eşit frenleme etkisi elde etmek zordur; bu nedenle bütün frenlere aynı yağ basıncıyla etki eden hidrolik kumanda sistemi kullanılır. Demiryolu vagonlarının frenlerinde, doğrudan tekerleklerin çevresine çembersel olarak basan ve sıkıştırılmış havayla çalışan dökme demir papuçlar kullanılır.
Hidrodinamik (akışkanlı) frenin bir rotoru (dönen elemanı), bir de stratoru (duran elemanı) vardır, bunlar hidrolik kavramadaki kanatlı çark ile türbine benzetilebilir. Bu frenlerde harekete karşı direnç, sıvının (çoğunlukla su) rotordaki bir dizi cepten stratordaki ceplere doğru dolanımı ve akışkan sürtünmesiyle oluşturulur. Dönmeye karşı direnç, yani frenleme gücü, rotorun hızına bağlı olduğundan hidrodinamik frenler dönen bir elemanı tamamen durduramazlar; ama sıvı yeterince soğutulabilirse büyük miktarda kinetik enerji yok edilebilir. Hidrolik frenler özellikle dağlık bölgelerde çalışan ağır kamyonlarda oldukça kullanıklıdır.
"fren" kelimesinin kullanım örnekleri.
Fuarda, Türk firmaları, fren sistemleri, elektrik aksamları, akışkan transfer sistemleri, havalandırma sistemleri, bağlantı elemanları ve direksiyon aksamları gibi çok sayıda ürünü katılımcıların beğenisine sundu.
Edinilen bilgiye göre, Ercan Yıldız (25) idaresindeki 55 RB 228 otomobil, Ankara istikametine seyir ederken direksiyon hakimiyetini kaybedip Evren Alpak (33) yönetimindeki 61 BN 320 plakalı otomobile çarpıp daha sonra da aniden fren yapıp kaldırıma çıktı.
Edinilen bilgiye göre, Ercan Yıldız (25) idaresindeki otomobil, Ankara istikametine seyir ederken direksiyon hakimiyetini kaybedip Evren Alpak (33) yönetimindeki otomobile çarpıp daha sonra da aniden fren yapıp kaldırıma çıktı.
Bu kapsamda TUSAŞ tarafından uçağın orta gövdesi, orta gövde kompozit ve metalik parçaları, hava alığı ve hava yer harici yük taşıyıcısı ve adaptörü; Alp Havacılık tarafından F135 motorları için Rear Hub, nikel ve titanyum diskler, iniş takımı, fren sistemi ve uçak yapısal parçaları; Ayesaş tarafından panaromik kokpit ekran ve füze kontrol arayüz kartları; Kale Havacılık tarafından uçak gövde ve kanat yapısal parçaları; Kale Pratt&Whitney firması tarafından F135 motorları için çeşitli motor parçaları üretiliyor.
Makinistin hatta bir anormallik olduğunu hissetmesi ile birlikte kamera görüntülerinden seri fren yaptığı hareketlerinden anlaşılmaktadır ancak teknik olarak fren yapmadan önce tren dizisi makinistin intikal -reaksiyon süresi boyunca yol aldıktan sonra fren yapabileceği unutulmamalıdır” denildi.
Alınan bilgiye göre, Tarsus Sanayi Sitesinde fren ve balata tamirhanesinde meydana gelen olayda, fren tamiri için gelen bir kamyonun altına konulan kriko düştü.
Yapılan muayenelerde ufak tefek eksikleri var ama fren sistemi mekanizmasıyla ilgili bir bulgu yok.
Bunun için kış lastiği takılmalı, çekici halat, zincir bulundurulmalı, fren, direksiyon, şanzıman, diferansiyel ile motorun yağ bakımı yapılmalıdır.
Tıpkı motor silindir kapağında olduğu gibi fren kaliperlerinde de kırmızı kontrast renkler vücut bulurken, iç mekanı yine lansman modeline özgü sarı ya da mavi dikişli siyah deri döşemeler domine ediyor.
Konvoy halinde ilerleyen trafikte bulunan 07 GLK 90 plakalı midibüsü kullanan sürücü Serkan Erzi fren yaptı.
Bu kullanışlı cihaz teknisyenlere yakıt, ateşleme, dizel, fren ve klima dahil temel sistemlerle ilgili olarak hata kodlarını okuma ve silme, yeniden kodlama yapma, bileşenleri etkinleştirme ve servis ışıklarını sıfırlama olanağı verecek.
Yeni Sprinter, yönetmeliklere uygun olarak 3 noktalı ve gergili emniyet kemerleri, rüzgar savrulma asistanı, yağmurda fren desteği, rampa kalkış desteği, adaptif fren lambaları, sıkışma önleyicili orjinal elektrikli kapıları ve okul araçlarında standart olarak kullanılan TSE standartlarına uygun kamera sistemi ile öğrencilerin güvenli bir yolculuk yapmasını sağlıyor.
Öndeki araç veya yaya ile olası bir çarpışma tespit etmesi halinde çift sensörlü fren destek sistemi çarpışmayı önlemek ve etkilerini hafifletmek üzere sürücüyü görsel ve işitsel olarak uyarırken duruma göre otomatik olarak fren yapıyor.
FİNANSMAN DA KOLAYLAŞTI Diğer yandan Yunanistan'ın borç sorununun neredeyse halledilmek üzere olması ve Avrupa Merkez Bankası'nın likiditeyi artırıcı yönde aldığı kararların da Türkiye gibi gelişmekte olan ülkelere para akışını hızlandıracağı beklentisinin de cari açığa fren olması için alınan bu tedbirlerin yumuşatılması için gerekli zemini oluşturduğu kaydediliyor.
Edinilen bilgiye göre, Osmaniye İl Jandarma Komutanlığına bağlı özel harekat timlerinin terör örgütü PKK'ya yönelik yürüttüğü arama tarama faaliyetleri sırasında merkeze bağlı Kırıklı köyü Kurbanka mevkisinde üç ayrı noktada toprağa gömülü halde birbirine bağlanmış 4 kalem pil, birbirine bağlanmış 4 büyük pil, 50 santimetre iletken kablo, yarısı dolu fren yağı kutusu ve naylon ele geçirildi.