Vikipedi
Geronticus, Threskiornithidae familyasında yer alan bir kuş cinsidir. Koyu renkli olan ve başları tüysüz deri ile kaplı bu kuşların adı Yunanca "yaşlı adam" anlamına gelen γέρωντος (gerontos) kelimesinden gelir.Brookes (2006) s.507 Kelaynak olarak adlandırılırlar.
Geronticus cinsinde yaşayan iki tür vardır. Boynunda uzun sorguç benzeri tüyler olan kelaynak (G. eremita) Akdeniz'de yaşar ve kritik tehlikedeki türlerdendir. Son buzul çağından sonra dağılımı Almanya Alp Dağları|Alpleri]]ne kadar yayılmış olsa da yaşam alanı yok olması ve avlanma nedeniyle buralarda soyu tükenmiştir. Tepesi kırmızı tüysüz deri ile kaplı olan ama sorguç tüyleri bulunmayan Güney Afrika kelaynağı (G. calvus) hassas türler arasında yer alır ve Afrika'nın güneyinde subtropikal kesimde yaşar.
Fossil kayıtları[ değiştir]Geronticus perplexus bu cins içinde sınıflandırılan en eski fosildir. Fransa'da Miyosen'in ortasından kalma 12 ila 14 milyon yıl önceye ait tek buluntu humerusun bir parçasıdır. İlk önce bir balıkçıl olarak değerlendirilmiş ve Ardea ile Proardea cinsinde sınıflandırılmıştır. Yaşayan türlerden daha plesiomorf olan bu türün tüm yaşayan aynak türlerinin yaklaşık 15 milyon yıl kadar önce evrimleştiği teorisine uygun olarak Geronticus soyunun eski bir üyesini temsil ettiği düşünülmektedir.Mlíkovský (2002)
Geronticus apelex Güney Afrika kelaynağının doğrudan atasıdır. Güney Afrika'da Pliyosen'in başlarına ait beş milyon yıl önceye giden fosil kalıntıları bulunmuştur.
Kaynakça[ değiştir]- Boev, Zlatozar (1998): Presence of Bald Ibises (Geronticus Wagler, 1832) (Threskiornithidae - Aves) in the Late Pliocene of Bulgaria. Geologica Balcanica 28 (1–2): 45–52.
- Boev, Zlatozar (2002):Additional Material of Geronticus balcanicus Boev, 1998, and Precision of the Age of the Type Locality. Acta Zoologica Bulgarica 52 (2): 53–58 [English with Bulgarian abstract]. full text
- Brookes, Ian (ed.) (2006): The Chambers Dictionary (9th ed.). Chambers, Edinburgh. ISBN 0-550-10185-3
- |del Hoyo, Josep; Elliott, Andrew & Sargatal, Jordi (eds.) (1992): Handbook of Birds of the World (Vol. 1: Ostrich to Ducks). Lynx Edicions, Barcelona. ISBN 84-87334-10-5
- Mlíkovský, Jirí (2002): Cenozoic Birds of the World (Part 1: Europe). Ninox Press, Prague. PDF fulltext
- Sinclair, Ian; Hockey, Phil & Tarboton, Warwick R. (2002): SASOL Birds of Southern Africa. Struik, Cape Town ISBN 1-86872-721-1
- Snow, David W. & Perrins, Christopher M. (eds.) (1998): The Birds of the Western Palearctic (concise ed.). Oxford University Press. ISBN 0-19-854099-X