Güncel Türkçe Sözlük
-
isim Tarih boyunca türlü nedenlerle yıkılan yerleşme
bölgelerinde, yıkıntıların üst üste birikmesiyle oluşan ve çoğu kez
içinde yapı kalıntılarının gömülü bulunduğu yayvan tepe
- Toprak yığını, küçük tepe
Tarih Terimleri Sözlüğü
Tarih boyunca türlü nedenlerle yıkılan yerleşme yerlerinde yıkıntıların üstüste yığılmasıyle oluşan ve çok kez içinde yapıt kalıntılarının gömülü bulunduğu yayvan tepe.
Türkiye Türkçesi Ağızları Sözlüğü
Toprak yığını, tepecik.
İki tepe arasındaki alçak yer.
İki tarla arasına, sınırı belirtmek için yapılan işaret.
Güzel Sanatlar Terimleri Sözlüğü
(Mimarlık) Üzerine tepe biçimi toprak, yığılmış, eski uygarlıklardan kalma mezar.
Vikipedi
Höyük, çoğu zaman yığma tepe şeklindeki mezar ( tümülüs) anlamında da kullanılır. Hüyük, Öyük veya Üyük şeklinde de söylenir. Çok eski bir yerleşme yerinin zamanla toprakla örtülüp tepe biçimine gelmiş halidir. Höyükler genelde üst üste gelmiş çok evreli yerleşim yeri birikimleridir. 1-40 metre yükseklikte ve 1000-1500 metre genişlikte olurlar. Uygarlıkların araştırılmasında önemli referanslardır.Höyükler, günümüze göre en yakını en üstte olmak üzere eskiye doğru uzanan bir katmanlaşma gösterirler.
Taşlardan sembolize edilmiş biçimine Moğollar Ovo (Öbö, Övö, Ovoğ), Kazaklar ise Oba derler. İçerisinde genellikle Hakan (İmparator) Tigin (Prens) gibi kişilerin mezarları ve değerli eşyaları bulunur. Höyükler tahtalarla, bazen de taşlarla çevrili mezar odalarının üstüne bir metre ile yetmiş metre arasında toprak yığılmasıyla oluşturulur. Ayrıca bugün Çin sınırları içerisinde yer alan Uygur Özerk Devleti topraklarında Türk yapımı devasa üçgen yapılar (piramitler) keşfedilmiştir ve bunların Mısır ve aztek piramitleriyle büyüklük ve nitelik itibarıyla yarışacak seviyede olduğu söylenmektedir. Höyük İyesi, höyüğün koruyucu ruhu demektir. Höyükleri soyanların, açıp içine girenlerin başlarına felaketler geldiği anlatılır. Bu durum Ata ruhlarına saygı inancı ve Ata mağaraları anlayışıyla da bağlantılıdır. Höyüklerin Kurgan olarak adlandırıldığı da olur. Piramitin içinde bir mumya, üzerinde kurt başları ve ayyıldız sembolleri ve ayrıca Oğuz Kağan'ın temsili süreti bulunmaktadır. Bunlar aslında antik höyüklerdir. Batıda Beyaz Piramit olarak da adlanırılmaktadır. Farklı uygarlıklarda kral mezarlarının yığma toprak içerisinde oluşturulmasına sıklıkla rastlanmaktadır.
Kelime, Türkçe "Hüy/Üy/Öy/Uy" kökünden türemiştir ve tepe, ev gibi anlamları içerir.
Orta Anadolu höyüklerinde neolitik, kalkolitik ve tunç çağı yerleşmelerinin üzerinde, Frig, Hitit, Selçuklu ve Osmanlı yerleşimleri görülebilir. Hatta modern yerleşimlerin bir kısmı da höyükler üzerinde kuruludur. Anadolu'da bilinen en büyük höyük Aksaray ili sınırları içinde Yeşilova beldesinde yer alan Acemhöyük'tür. Anadolu’da yaklaşık 20.000 höyük bulunduğu tahmin edilmektedir. Bunların en bilinenleri:
- Ankara'da
- Ahlatlıbey
- Etiyokuşu
- Karaoğlan Höyüğü
- Gordion
- Aksaray'da
- Acemhöyük
- Burdur'da
- Hacılar Höyük
- Çanakkale'de
- Troya
- Çorum'da
- Alacahöyük
- Diyarbakır'da
- Çayönü Höyük
- İzmir'de
- Altın Tepe Höyüğü
- Kırşehir'de
- Merkez Kalehöyük
- Kaman Kalehöyük veya Çağırkan Kalehöyük
- Has Höyük
- Yuğ (Yağ Çeşme) Höyük
- Gölhisar Höyüğü
- Savcılı Dokuz Höyüğü
- Konya'da
- Çatalhöyük
- Karahöyük
- Malatya'da
- Arslantepe Höyüğü
- Şanlıurfa
- Göbeklitepe
- Yozgat'ta
- Alişar Höyüğü
- Hashöyük
"höyük" kelimesinin kullanım örnekleri.
Gezi kapsamında Çankırı’daki 5 bin yıllık tuz mağarası, Ilgaz Dağı, Çankırı Kalesi, Emin Karatekin Türbesi, Orta Höyük Yeraltı Şehri, Roma döneminden kalma Sakalin Kayalıkları ve Osmanlı eseri tarihi Çamaşırhane, Uçak Kütüphane, Çivitçioğlu Medresesi, Taşmescit, Çankırı Müzesi, Kurşunlu Hamamı, Atkaracalar Asker Balıkları, Bayramören Tarihi Ahşam Köprüsü rehber eşliğinde gezilecek.
Asur ve Arami sanat etkilerinin güçlü bir şekilde yansıtıldığı sfenksli ortostatın, Geç Hitit Dönemi yerleşimi olan Gaziantep'in Nurdağı ilçesindeki Sakçagözü Coba Höyük'te bulunan ve Anadolu Medeniyetleri Müzesinde sergilenen, sakallı, erkek başlı sfenksli ortostat ile bazı ayrıntılar hariç neredeyse bire bir benzerlik gösterdiği kaydedilen açıklamada, yine aynı höyüğe ait ve Anadolu Medeniyetleri Müzesinde sergilenen dişi sfenksler ile Zincirli Höyük'te bulunan, Berlin ve İstanbul arkeoloji müzelerinde sergilenen dişi sfenksler ile de stil ve dönem açısından da birçok benzerlikleri bulunduğu bilgisi yer aldı.
Müzenin giriş alanı olan Troas ve çevresini konu alan sirkülasyon bandında ise devam eden sergi katları öncesinde ziyaretçiye bir oryantasyon sağlamak amacıyla arkeoloji bilimi; arkeolojik ve arkeometrik tarihleme yöntemleri, ‘neolitik, kalkolitik, tunç çağı, demir çağı, höyük, restorasyon, konservasyon’ gibi terimler şemalar, çizimler, metinler ve interaktif yöntemlerle aktarılıyor.
Oylum Höyük bulguları ışığında, zeytinyağının madencilik faaliyetleri dışında cam üretiminde de ateşin ısı derecesini yükseltmede kullanıldığını düşünüyoruz.
Oylum Höyük'te yaptığımız kazı çalışmaları 4 bin yıl önceye ait tabakalarda, çok yoğun zeytin çekirdeklerine ve zeytinyağı elde edilmede kullanıldığını düşündüğümüz çeşitli bazalt öğütme taşlarına rastladık.
Çukurova Üniversitesi Tatarlı Höyük kazısının Heyet Üyesi ve Filoloğu İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Hititoloji Anabilim Dalı Başkanı Yrd.
Höyük ve etkinlik alanının gezilmesinden sonra Oylum Köyü Muhtarı Horik Rıdvan, öğrencileri özel olarak kendi evinde ağırlayarak lebeniye ve bulgur pilavı ikram etti.
Amasya Valisi Osman Varol, 20 kişilik ekiple Oluz Höyük'te yürütülen kazı çalışmalarını yerinde inceleyerek, kazı alanının teknik ve yapısal özellikleri hakkında bilgi aldı.
Şevket Dönmez de Amasya kent merkezinin 25 kilometre güneybatısında yer alan Oluz Höyük'te, mimarideki köklü değişim ile taşınabilir maddi kültür bulgularından, yaklaşık M.
Şu an inanın bütün Orta Anadolu arkeolojisi temelinde, Anadolu arkeolojisi temelinde bütün dünya Oluz Höyük'ü izlemeye başladı.
Engin, boyutu itibarıyla Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nin en büyük Höyükleri arasında yer alan Oylum Höyük'te yürüttükleri kazı çalışmalarında, Tunç Çağı'na ait tabakalarda binlerce yıl öncesine ait zeytin ve zeytinyağı üretimiyle ilgili önemli bulgular tespit ettiklerini ifade etti.
Yüzey bulgularına göre Oylum Höyük 9 bin yıllık yerleşim sürekliliğine sahip olan Türkiye'nin ve bölgenin en büyük Höyük yerleşmelerinden biri.