Güncel Türkçe Sözlük
-
özel, isim Batman iline bağlı ilçelerden biri
Vikipedi
Hasankeyf, Batman'a bağlı olan, iki yakasını Dicle'nin ayırdığı tarihi bir ilçedir. İlçenin tarihi, 10.000 yıl öncesine kadar gitmektedir. 1981'de doğal koruma alanı ilan edilmiştir.
Gelişmesinin etkileri[ değiştir]Kuzeyden güneye kıvrılıp giden Dicle Nehri üzerinde yer alması ve o günlerde ticaretin önemli bir kısmının nehir yoluyla yapılması nedeniyle Hasankeyf, ticari ve ekonomik olarak da gelişti.
Etimoloji[ değiştir]Kayalara oyulmuş konutları nedeniyle, Süryânice Kifo (kaya) kelimesinden türetilmiş Kifos ve Cepha / Ciphas isimleriyle bahsedilen şehir "Mağralar Şehri" ya da "Kayalar Kenti" anlamına Arapça ve "Hısnı Keyfa" denilmiştir. "Hısn-ı keyfa" adı Osmanlılar zamanında Hısnıkeyf, halk arasında da Hasankeyf şekline dönüşmüştür."Hasankeyf" İslam Ansiklopedisi, Cilt: 16, Sayfa: 365Mardin Müzesi
Tarihçe[ değiştir]Hasankeyf’in ne zaman kurulduğu kesin olarak bilinmemekle birlikte tarihi antik döneme kadar dayanmaktadır.Türkiye Kültür Portalı, Kültür ve Turizm Bakanlığı Hasankeyf höyüğünde yapılan çalışmalarda 3.500 yıldan 12.000 yıl öncesine kadar arkeolojik buluntulara rastlanılmıştır. Yerleşim, Yukarı Mezopotamya’dan Anadolu’ya geçiş yolu üzerinde ve Dicle nehrinin kenarında kurulmuş olması nedeniyle stratejik bir öneme sahipti. MS 2. ve 3. yüzyıllarda sınır yerleşimi olarak Bizanslılarla Sasaniler arasında el değiştirmiştir. Diyarbakır ve çevresini ele geçiren Roma İmparatoru II. Constantius, bölgeyi Sasanilerden korumak amacıyla iki sınır kalesi inşa ettirmiştir. MS 363 yılında inşa edilen kale uzun süre Roma ve Bizans egemenliğinde kaldı. Hıristiyanlığın bölgede 4. yüzyıldan itibaren yayılmaya başlamasından sonra yerleşim Süryani piskoposluğunun merkezi durumuna geldi. Kadıköy Konsili tarafından MS 451 yılında Hasankeyf’teki piskoposluğa Kardinal unvanı verilmiştir.Batman İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü Hasankeyf 640 yılında, Halife Ömer döneminde İslâm ordusu tarafından ele geçirildi. Emeviler, Abbasiler, Hamdaniler ve Mervaniler egemenliğinde kalan yerleşim 1102 yılında Artuklular tarafından ele geçirilmiştir. Artuklu beyliği' nin 1102-1232 yılları arasında başkentliğini yapan Hasankeyf, en parlak dönemini bu tarihlerde yaşamıştır. Artuklular döneminde imar edilerek kale kasabası özelliğinden kurtulup şehir haline geldi. 1232 yılında Eyyubiler tarafından ele geçirilen yerleşim, 1260 Moğollarca ele geçirildi ve tahrip edildi. Hasankeyf' in Eyyubi hakimi Hülagü' ye bağlılığını bildirerek şehirdeki egemenliğini devam ettirebildi. Hasankeyf, 14. yüzyılda önemli bir şehir olma özelliğini korumakla birlikte eski parlak günlerine kavuşamadı. 1462 yılında Uzun Hasan tarafından ele geçirilen şehir Akkoyunlu topraklarına katıldı. Akkoyunlular' ın zayıflamasıyla 1482 yılında Hasankeyf' te Eyyubi emirlerinin yönetimi yeniden başlamıştır. Bir süre sonra Safeviler' in denetimine geçen yerleşim, 1515 tarihinde Osmanlı topraklarına katılmıştır. 1524 yılına kadar Osmanlı yönetimine bağlı Eyyubi yöneticiler tarafından idare edilen Hasankeyf, bu tarihten itibaren Osmanlı idarecileri tarafından yönetilmeye başlamıştır. 17. yüzyıldan itibaren ana ticaret yollarının değişmesi ve Osmanlı-İran savaşları sonucunda ticarette görülen duraklama neticesinde şehir önemini yitirdi. 1867 yılından sonra Mardin Midyat’a bağlı olan yerleşim, 1926 yılında Gerçüş ilçesine bağlanmıştır. 1990 yılında Batman'ın il olmasıyla ilçe bu şehre bağlanmıştır.
"hasankeyf" kelimesinin kullanım örnekleri.
Hasankeyf en önemli dönemini Sultan Alparslan'ın beylerinden olan Artuk Bey' in kurduğu Artuklular’ın başkenti olduğu zamanda yaşamıştır.
Hasankeyf ilçesinde ikamet eden ve aynı zamanda Midyat Fen Lisesinde okuyan başarılı öğrencilerinden Özgür Aytimur Çiçek, Hasankeyf İlçe Kaymakamı Faruk Bülent Baygüven tarafından ödüllendirildi.
Hatay'dan ilçeye gelen Hatun Belgit de daha önce Hasankeyf'i görme fırsatının olmadığını belirterek, ilçeyi çok beğendiğini dile getirdi.
Hasankeyf Kalesi'nin baraj suyundan zarar görmemesi için Dicle, Şaap, Saha ve Dere vadilerinin Dicle Nehri kıyısındaki girişine 58 metre yüksekliğinde bent inşa ediliyor.
Numaralandırılan taşlar ise aslına uygun şekilde birleştirilmek üzere Hasankeyf Kültürel Park Alanı'ndaki Arkeopark'a götürülüyor.
Numaralandırılan taşlar ise aslına uygun şekilde birleştirilmek üzere Hasankeyf Kültürel Park Alanı'ndaki Arkeopark'a taşınıyor.
Yakınlarını ziyaret etmek için Diyarbakır'dan Batman'ın Hasankeyf ilçesine gelen Endez ailesinin 10 yaşındaki çocukları Nurican Endez arkadaşlarıyla birlikte Dicle Nehri kıyısında gezerken, dengesini kaybederek suya düştü.
Alınan bilgiye göre, Diyarbakır'dan Batman'ın Hasankeyf ilçesine aile ziyareti için gelen Endez ailesinin 10 yaşındaki çocukları Nurican Endez arkadaşları ile birlikte Dicle Nehri kıyısına geldi.
Esasan Hasankeyf, yanlış imar ve yapılaşma yüzünden yok olma tehlikesi ile karşı karşıyaydı.
Çünkü onlar Ankara'da demokrasiyi geciktirme oyunları kurarken Gercüş'ün, Hasankeyf'in geleceği onları çok ilgilendirmedi.
Buna göre, akit serbestisi ve rekabet hukukunun genel ilkeleri gözetilerek düzenlenen tip sözleşme, kendine özgü tekniklerle üretilen ve kurutulan Hasankeyf tipi tütünler hariç, sözleşmeli olarak üretimi yapılan bütün tütün çeşitleri için geçerli olacak.
Ilısu baraj gölü altına kalacak olan Tarihi Antik Kent Hasankeyf ilçesinde jeolojik ve jeoteknik bakımından araştırılması ve güçlendirilme çalışmaları devam ediyor.
Yaklaşık 15 yıl önce Hasankeyf Kaymakamlığı'nın aylık 15 bin lira bedelle kiraya verdiği mağara, 100 yıl önce de tarihi köprünün yıkılmasının ardından Dicle'den karşı tarafa geçiş yapabilmek için vatandaşların durak olarak kullandıkları tek handı.
BATMAN'ın tarihi ilçeli Hasankeyf'i sular altında bırakacak Ilısu Barajı'na finansör olan Almanya, Avusturya ve İsviçre'deki kredi kuruluşları, bugün yaptıkları açıklamayla projeden desteklerini çektiklerini açıkladı.
Sason Belediyesi Konferans Salonu'nda gerçekleştirilen kongreye, AK Parti Batman Merkez İlçe Başkanı Yusuf Bülbül, Batman İl Kadın Kolları Başkanı Mevlide Bilici, AK Parti Sason İlçe Başkanı Avni Yıldırım, AK Parti Kozluk İlçe Başkanı Abdüllatif Baltaş, Hasankeyf İlçe Başkanı Rüstem Ayhan, Kozluk Kadın Kolları Başkanı Canan Işık Kurtboğan ve kadın kolları üyeleri katıldı.