"insülin" ne demek

• isim, tıp (***) Pankreas tarafından salgılanan, kan şekeri düzeyini ayarlayan, birçok hücre için büyüme faktörü olarak görev yapan, protein yapılı bir hormon
  

1. Pankreasın Langerhans adacıklarındaki beta hücreleri tarafından yüksek kan şekerine cevap olarak salınan ve eksikliğinde şeker hastalığı oluşan protein yapısında bir hormon. Hücre zarları boyunca iyonların ve metabolitlerin kontrollü taşınması, hücre içinde biyosentez yollarının düzenlenmesiyle bu yakıt moleküllerinin yeterli depolanması ve kullanılmasını, glikoz, yağ asitleri ve amino asitlerin hücre içine girmesi, glikojen, protein ve lipit üretimine yardım etmesi, glikoneogenez, glikojen yıkımı, protein yıkımı ve lipolizi inhibe etmesi önemli fonksiyonları arasındadır.

2. Şeker hastalarının tedavisinde kullanılan ilaç.

3. Salyangozlarda, böceklerde ve omurgalılarda enerji metabolizmasının düzenlenmesi ve büyümede rolü olan peptit yapılı hormon.

Pankreasın Langerhans adacıklarında salgılanan ve kanda şeker oranını ayarlayan, birçok hücre için büyüme faktörü olarak görev yapan, 21 ve 30 aminoasitlik iki polipeptit zincirinden oluşan protein yapısındaki hormon, ensülin.

bk. ensülin

İnsülin, moleküler ağırlığı 5,8 kilodalton (kDa) olan, polipeptit yapılı ve vücuttaki karbonhidrat özüştürmesinin düzenlenmesinde glukagon ile birlikte rol alan bir hormondur. Kan şekerini düşürücü etki yapar. Pankreasın hormonal salgı birimleri olan Langerhans adacıklarından salgılanan insülinin adı da Latince'de "ada" anlamına gelen "insula" sözcüğünden türetilmiştir.

İnsülinin, karbonhidrat özüştürmesinin birincil dengeleyicisi olmanın yanında, karbonhidrat metabolizması ile ilişki içinde bulunan yağ ve protein metabolizmaları üzerinde de önemi vardır ve kandaki insülin derişimi değişikliklerinin tüm bedende yaygın etkileri bulunur. Bu hormonun tam yokluğu, şeker hastalığının 1. tipine (yüksek şeker); görece azlığı ya da insüline karşı direnç ya da her ikisinin birlikte olması ise 2. tip şeker hastalığına (düşük şeker) yol açar. Bu doğrultuda, endüstriyel olarak üretilmiş olan insülin, tip-1 şeker hastalığında ve başka ilaçların yetersiz kaldığı tip-2 şeker hastalığı vakalarında ilaç olarak kullanılır.

İnsülinin yapısı hayvanlar arasında görece küçük farklara bağlı bir çeşitlilik gösterir ve insan insülinine en benzer yapıdaki insülin, arada tek bir aminoasit biriminin farklı oluşuyla, domuz insülinidir. İnsülinin karbonhidrat metabolizması üzerindeki düzenleyici işlevinin etkinliği de insandan insana değişkenlik gösterebilmektedir.

İnsülin, yüksek kan şekerini tedavi etmek için ilaç olarak kullanılan protein yapıda bir hormonudur.https://www.drugs.com/monograph/insulin-human.html Bu tedaviler, tip 1 diabetes mellitus, tip 2 diabetes mellitus, gestasyonel diyabet ve diyabetik ketoasidoz ve hiperosmolar hiperglisemik durum gibi diyabet komplikasyonlarını içerir. Ayrıca yüksek kan potasyum düzeylerini tedavi etmek için glukoz ile birlikte kullanılır.https://doi.org/10.1002%2F14651858.CD003235.pub2 Tipik olarak deri altına enjeksiyon yoluyla verilir, ancak bazı formları damar veya kas içine enjeksiyon yoluyla kullanılabilir.

En yaygın yan etkisi düşük kan şekeridir ( hipoglisemi). Diğer yan etkiler arasında enjeksiyon bölgelerindeki ağrı veya ciltte değişiklikler, düşük kan potasyum seviyeleri ve alerjik reaksiyonlar sayılabilir. Hamilelik sırasında kullanımı bebek için nispeten güvenlidir. İnsülin, domuz veya ineklerin pankreasından yapılabilir.British national formulary: BNF 69 (69 ed.). British Medical Association. 2015. pp. 464–472. ISBN 9780857111562. İnsan versiyonları ya domuz versiyonlarının değiştirilmesiyle ya da rekombinant DNA teknolojisi ile yapılabilir. Kısa etkili (normal insülin gibi), orta etkili (NPH insülin gibi) ve daha uzun etkili (insülin glarjin gibi) üç ana tipte kullanılır.

İnsülin ilk kez 1922 yılında Kanada'da Charles Best ve Frederick Banting tarafından bir ilaç olarak kullanılmıştır.https://www.sciencehistory.org/historical-profile/frederick-banting-charles-best-james-collip-and-john-macleodhttps://books.google.com/books?id=5RmHA1SAoAgC&pg=PA22 İnsülin Dünya Sağlık Örgütü'nün bir sağlık sisteminde ihtiyaç duyulan en etkili ve güvenli ilaçlar listesi olan Temel İlaçlar Listesi'nde yer almaktadır.http://www.who.int/medicines/publications/essentialmedicines/EML_2015_FINAL_amended_NOV2015.pdf?ua=1 Gelişmekte olan ülkelerdeki toptan maliyet, regüler insülinin 1000 IU'si (34.7 mg) için 2,39 ila 10,61 ABD doları iken, aynı değer NPH insülinin aynı miktarını (1000 IU) üretmek 2,23 ila 10,35 ABD dolarına düşmektedir. Birleşik Krallık'ta, regüler ya da NPH insülininin 1,000 IU'si 7.48 sterline, bu miktar insülin glarjin ise 30.68 sterline mal olur.http://mshpriceguide.org/en/single-drug-information/?DMFId=431&searchYear=2014http://mshpriceguide.org/en/single-drug-information/?DMFId=430&searchYear=2014