Gramer Terimleri Sözlüğü
isim-fiil
bk. ad-fiil.
Vikipedi
İsim-fiil
İsim-fiil, mastarYapım ekleri Türkçeciler.com. Erişim: 20 Aralık 2012. veya eylemlik"eylemlik." TDK Sözlük., fiillerin cümlede isim görevinde kullanılan hâli. Türkçedeki üç fiilimsi grubundan biridir. Fiil kök veya gövdelerine -me, -mek veya -iş mastar eklerinin getirilmesiyle oluşturulur. Bu eklerde ses uyumlarına göre gerekli değişiklikler yapılır.
- Kardeşim okumayı öğrendi.
- Bu bakışından hoşlanmadım.
- Yarın okula gitmek istemiyorum.
İsim-fiil eki -me ile olumsuzluk eki -me ile karıştırılmamalıdır:
- Sabahları koşmayı severim. (isim-fiil)
- Çocuklar, koridorlarda koşmayın! ( emir kipinde fiil. "-ma" olumsuzluk ekidir.)
Ancak olumsuzluk ekinin ardından isim-fiil eki gelebilir:
- Yarın sizinle gelmemeyi tercih ederim. (ilk -me olumsuzluk eki, ikincisi isim-fiil eki)
" dokuma", " görüş", " dondurma", " sarma" gibi bazı sözcükler fiil kökenli olmakla birlikte kalıcı olarak isme dönüşmüşlerdir. Ancak cümlede fiil anlamlarını yitirmeden kullanılırlarsa mastar görevindedirler.
- En sevdiğim yemek zeytinyağlı sarmadır. (isim)
- Çocuk alçalan uçurtmanın ipini çabucak sarmaya çalışıyordu. (isim-fiil)
- Kasabamızda yeni bir dokuma atölyesi açıldı. (isim)
- Yıpranmış elleriyle dokumaya devam eden yaşlı kadın, gençlere taş çıkartıyordu. (isim-fiil)