"izomorfizma" ne demek

İzomorfizma, benzer kimyasal bileşim ve aynı kiristallografiye sahip maddelere denir.

İzomorfizmanın gerçekleşebilmesi için gereken şartlar şunlardır:

1. Yer değiştiren elementlerin benzerliği veya ±1 fark
2. İyon yarıçaplarının benzerliği veya max. %15 fark
3. Elementler yer değiştirirken mineralin nötr kalması

Eşyapı ya da izomorfizma (ya da izomorfi), aynı kategoride(grupta) olan benzer iki matematiksel obje arasında bir gönderim olup matematiksel vücut tersi yapıda da muhafaza edilir. Aralarında bu şekilde eşyapı bulunan objelere eşyapısal ya da izomorf(ik) objeler denir. Örneğin iki küme arasında eşyapı, birebir, örten bir gönderimdir. Kümelerin üzerinde elemanlara sahip olma haricinde bir oluşum olmadığından, eşyapı gönderiminin koruyacağı başka bir yapı yoktur. Soyut cebirde iki grup arasında bir eşyapı, birebir, örten bir gönderimdir; dahası, iki gruptaki işleme saygı gösterir, bu iki işlemin birbirleriyle etkileşim halinde olmasını sağlar.

Ludwig Von Bertalanffy'e göre genel sistem özelliklerinin varoluşunun bir sonucu, farklı alanlardaki (disiplinlerdeki) yapısal benzerlik ya da izomorfizmlerin ortaya çıkışıdır. Özünde oldukça farklı olan bireylerin davranışını yöneten prensiplerde uyumlulukların olduğu tespit edilmiştir. Basit bir örneği ele alırsak, büyümenin üstsel bir kanunu belirli bakteriyel hücrelere, bakteri, hayvan ya da insan popülasyonlarına ve genel olarak bilimde veya genetik alanındaki yayınların sayısıyla ölçülen bilimsel araştırmanın gelişimine uygulanabilmektedir.

Ayrıca sistem izomorfizmleri sayısal analizlere direnen ama buna rağmen büyük içsel bir ilgiye sahip olan problemlerde de karşımıza çıkmaktadır. Örnek verilecek olursa; hayvan toplulukları ve insan toplumları gibi biyolojik sistemler ve kolonisel organizmalar arasında izomorfizmler bulunmaktadır. Birçok durumda, izomorfik kanunlar varlıkların doğası gözönüne alınmaksızın sistemlerin belirli sınıf veya altsınıflarda geçerlidirler. Bu yüzden tartışılmakta olan "izomorfizm" kavramı, benzerlik anlamındaki "analoji"den çok daha fazla anlama sahiptir.

Aşağıdaki örneklere bakınız.

Eşyapılar, Cebir, Kategori Teorisi, Model Teorisi, Topoloji gibi alanların, inşa ettikleri nesneleri sınıflandırmada, tıpkılıklarını fark etmede, doğal olarak karşılarına çıkan kavramlardır. Bu nesneleri, üzerlerinde tanımladıkları yapılar bağlamında incelerken eşyapısal nesneleri birbirlerine denk tutarlar.