Güncel Türkçe Sözlük
-
isim, kimya 0,97 yoğunluğunda, renksiz, kokusuz,
zehirleyici bir gaz. Bol miktarda ısı açığa çıkararak mavi bir
alevle yanar ve hava ile birleşerek birçok uygulama alanı olan
patlayıcı bir karışım oluşturur (CO)
Vikipedi
Karbonmonoksit, bir karbon ve bir oksijen atomundan oluşan molekülün adı. Molekül formülü: CO. Molekül ağırlığı M: 28,01 g/mol.
Renksiz, kokusuz bir gazdır. Bazen görüldüğü gibi, sobalarda mavi bir alevle yanar. Çok kuvvetli bir zehirdir. Solunan havada konsantrasyonu artarsa, kana geçer ve oksijenin taşındığı hemoglobine O'den daha kolay bağlanır. Yani bütün CO'lar bitmeden O bağlanamaz. Bu bakımdan oksihemoglobin meydana gelemez ve kanda karboksihemoglobin artar, dokulara oksijen taşınamaz ve hücre ölümü meydana gelir. CO, kanın hemoglobininin merkez atomu demire bağlanarak ölüme sebep olur. Zehirlenme tablosunda başağrısı, görme bozuklukları, uyku hali, zihni bulanıklık ve koma vardır. Yargı kabiliyeti bozulur ve sezgi kaybolur. Sonuçta kalıcı beyin hasarı meydana gelebilir. Ayrıca nevrasteni, depresyon görülebilir. Belirgin iyileşme durumunu oksijensizliğe ikincil gelişen ansefalopati takib edebilir. Organik psikozlar aylarca sürebilir, fakat sonu nispeten iyi biter. Tedavisi basınç altında oksijen solutma olan hiperbarik oksijen tedavisidir. Endüstride jeneratör gazı, su gazı, kuvvet gazı ve hava gazı içinde kullanılır. Yakıt olarak da kullanılmaktadır. Ayrıca sigaranın içinde de bulunur.
Dış bağlantılar[ değiştir]- Karbon monoksit zehirlenmeleri
"karbonmonoksit" kelimesinin kullanım örnekleri.
Tarama programında solunum fonksiyon testi, karbonmonoksit ölçümü, vücut analizör cihazıyla kas ve yağ ölçümü yapıldı.
Soba ve tüp gaz zehirlenmeleri, karbonmonoksit zehirlenmesi, hava gaz ambolisi, yumuşak doku enfeksiyonları, multiple skleroz, otizm, crohn hastalığı, skleroderma gibi birçok hastalıkta da denenme ve araştırılma aşamasındadır.
Görselliği gün batımından sonra belirginleşen, patlama esnasında basınç, ses ve ışık yayılımı oluştururken, doğaya kükürtdioksit, karbondioksit, karbonmonoksit, asılı partiküller gibi hava kirleticilerin yanı sıra lityum, potasyum, sülfür, manganez, sodyum, alüminyum, demir tozları, strontiyum ve baryum gibi birçok ağır metalin salınımına neden olan havai fişeğin olumsuz etkilendiği canlılar arasında kuşlar da yer alıyor.
Arabanlı vatandaşlar soba zehirlenmelerine karşı uyarmak için Araban Kaymakamlığı Kongre ve Sergi Salonunda seminer veren Gaziantep Büyükşehir Belediyesi İtfaiye Daire Başkanlığı Eğitim Şube Müdürü Mustafa Koldar ve Eğitmen Fatma Doğan, kış aylarında her yıl birçok kişinin ölümüne, kalıcı hasarlara ve sakatlıklara sebep olan karbonmonoksit zehirlenmesinin kömür ve odun sobaları, şofben, kombi, borusuz soba, ocak, fırın, mangal gibi ısıtma sistemlerinde sıvı veya katı yakıtların tam olarak yanmamasından kaynakladığını söyleyerek özellikle soba kullanan vatandaşlara yatmadan önce sobaya kesinlikle kömür konulmaması, iyi bir havalandırma ve bacaların bakımının düzenli yapılması gerektiği konusunda uyarıcı bilgiler verdi.
Bunun dışında şofben, kombi, borusuz soba, ocak, fırın, mangal gibi karbonmonoksit yayma olasılığı olan etkenlerle de zehirlenme gerçekleşebilir.
Karbonmonoksit zehirlenmesi, kömür ve odun sobaları, şofben, kombi, borusuz soba, ocak, fırın, mangal gibi ısınma sistemlerinde sıvı veya katı yakıtların tam olarak yanmaması sonucu ortaya çıkar.
Ekipler yaptıkları ziyaretlerde, karbonmonoksit zehirlenmesi, kömür ve odun sobaları, şofben, kombi, borusuz soba, ocak, fırın, mangal gibi ısınma sistemlerinde sıvı veya katı yakıtların tam olarak yanmaması sonucu ortaya çıktığını, sobadan zehirlenmelerin önlenmesi için yapılması gerekenlerin başında soba, boru ve bacaların temiz tutulması gerektiğini vurguluyor.
Trafonun patlayıp yangının çıkmasının hemen adından yoğun karbonmonoksit gazına maruz kalan işçiler yanlarındaki oksijen maskelerini takıp ölüme direnleme çalıştı.
Kısa süre sonra kömür sobasından sızan karbonmonoksit gazından zehirlenen Tekşut ailesini şans esri ziyarete giden yakınları fark etti.
Erdal Görkem Gavcar sağlık ekiplerinin gün boyunca vatandaşlara verem, karbonmonoksit zehirlenmesi hakkında bilgiler aktardığını, ayrıca sağlık ekiplerinin rahim ağzı kanseri taramasına davet ettiklerini belirtti.
Konuyla ilgili açıklamalarda bulunan Makina Mühendisleri Odası Bursa Şube Başkanı Fikri Düşünceli, karbonmonoksit gazından kaynaklanan zehirlenmelerin önüne geçebilmek için uyarılarda bulundu.
Bozüyük Emniyet Müdürlüğü yetkilileri 4 kişilik Gödelek ailesinin evlerinde yaktıkları kömür sobasından sızan karbonmonoksit gazından zehirlenerek öldüğünü, cesetlerin otopsi için hastane morguna kaldırıldığını, olayla ilgili soruşturmanın sürdürüldüğünü belirtti.
Hava kirleticiler partiküller, kükürtlü maddeler, organik maddeler, azotlu maddeler, karbonmonoksit ve halojenler olarak ayırabiliyoruz.
Sağlık uzmanları içiş alışkanlıklarının değişiklik göstermesine bağlı olarak kişinin ne kadar karbonmonoksit soluduğunu kesin olarak bilemeyeceklerini belirtiyor.
Temizlenmeyen bacaların sobadan sızan Karbonmonoksit gazı zehirlenmelerinin en önemli nedenleri arasında yer aldığını belirtilerek, sobalı veya kaloriferli binalarda oturan vatandaşların bacalarını en az yılda bir kez temizletmesi gerektiği uyarısında bulunuldu.