Kelime tanımını bul

Güncel Türkçe Sözlük
kavuşum
  • isim, gök bilimi Yer yuvarlağı bir uçta kalmak üzere, yerin, Güneş'in ve herhangi bir gezegenin bir doğru üzerine gelmeleri, içtima
Orta Öğretim Terimleri Kılavuzu
kavuşum

bk. kavuşma.

Gökbilim Terimleri Sözlüğü
kavuşum

Kavuşma konumuna gelme eylemi.

Vikipedi
Kavuşum

Kavuşum, gökbilimde bir gözlem noktasından bakıldığında iki ya da daha çok sayıda gök cisminin gökyüzünde birbirlerine yakın konuma gelmesi.

Yaygın uygulamada bu sözcük, Yer'den bakıldığında, Güneş'in uydusu olan bir gök cisiminin (örn. bir gezegen, bir asteroid,..) veya Ay'ın Güneş'e en yakın konumuna geldiği anı tanımlamada kullanılır. Jüpiter'in 'kavuşum'undan söz edildiğinde, Yer-Güneş-Jüpiter şeklinde bir dizilme ile Güneş'in Yer ile Jüpiter arasına girdiği ya da başka bir deyişle Jüpiter'in Güneş'in arkasından geçtiği an kast edilmiş olur.

  • Üst kavuşum: Güneş'in Yer ile gezegen arasında kaldığı, yani gezegenin Güneş'in arkasından geçtiği, Yer'e en uzak konumu.
  • Alt kavuşum: gezegenin Güneş ile Yer arasında kaldığı, yani Güneş'in önünden geçtiği, Yer'e en yakın konumu.

Bir üst kavuşumdan ikincisine kadar geçen süre, gezegenin kavuşum dönemi olarak adlandırılır.


Gezegenlerin yörünge düzlemleri arasında küçük de olsa farklılıklar bulunduğundan, bu sıralama her zaman kusursuz bir çizgi üzerinde gerçekleşmez. Düz bir çizgi üzerinde sıralanmanın gerçekleşebilmesi için, yörünge düzlemlerinin aynı olması, veya sıralanmanın düzlemlerin kesiştiği düğümler çizgisi boyunca gerçekleşmesi gerekir. Böyle bir durumda,

  • Eğer sıralanan gök cisimlerinden bir tanesi, bir diğerinin gölgesine girerse, tutulmadan söz edilir. Güneş tutulması, Ay tutulması gibi.
  • Eğer sıralanan cisimlerden Yer'e yakın olanı, görünür çap açısından, uzakta kalana göre belirgin derecede küçükse bir geçiş (transit) söz konusudur. Merkür geçişi, Venüs geçişi gibi.
  • Eğer Yer'e yakın olan cisim görünür çap açısından uzaktakine oranla belirgin derecede büyükse, örtülme gerçekleşir. 'Satürn'ün Ay tarafından örtülmesi' gibi

"kavuşum" kelimesinin kullanım örnekleri.

Sadece bu sıralarda gerçekleşen bir iç kavuşum anında Merkür kabaca ekliptik düzleminde yer alır ve geçiş izlenebilir.

Merkür geçişleri ancak mayıs veya kasım aylarında bir iç kavuşum gerçekleşirse gözlemlenebiliyor.