Güncel Türkçe Sözlük
-
isim, müzik Tahtadan, metal perdeli, orkestrada önemli
yeri olan bir üflemeli çalgı
"Önce klarnetle ezgisini çalar, arkasından gür bariton sesiyle bir dörtlük söylerdi." - C. Külebi
Vikipedi
Klarnet (klarinet ya da gırnata), sert ve dayanıklı ağaçlardan genellikle de abanoz ağacından yapılan üflemeli bir çalgı türüdür. Bir çeşit sert kauçuk olan ebonitten, ayrıca metalden yapılanları da vardır.
Tanımı[ değiştir]Klarnetler, beş parçanın birleşmesinden oluşur, bunlar:
- Ağızlık (Bek)
- Fıçı (Barel)
- Üst gövde
- Alt gövde
- Kalak (Pavillon da denir)
Klarinetin gövdesi silindir biçimindedir. Kalak bölümü ise obuanın kalağına oranla daha geniştir. Dikkatlice yontulup biçimlendirilen bu kamış parçası, ağızlık üzerine takılır. Çalıcının nefesi ile titreşime geçirilen kamış, boru içindeki havayı titreşime geçirerek ses elde edilmesini sağlar. Çalıcının sol eli yukarıda, sağ eli ise aşağıda olmak üzere az bir eğimle yere doğru tutulur.
Klarnetin tarihçesi[ değiştir]Klarnet tarihi 19. yüzyılda Chalumeau (Şalümo) adıyla orkestralarda icra edilen bu nefesli saz klarnetin atasıydı. Fransızcadan gelen bu isim nefesli sazların genel adıydı. Aynı yüzyılda Denner adlı çalgı yapım ustası Şalümo’yu geliştirerek bugünkü sisteme doğru ilk adımı atmıştır. 18. yüzyılda keşfedilen enstrümanın orkestraya dâhil edilmesi 1750 yılında olmuştur. 1800’lü yıllarda klarnetin oda orkestralarında yaygınlaşmasında Mozart’ın rolünün büyük olduğu bilinmektedir. 1812’de Paris Konservatuvarı’nda öğretim üyesi olan Ivan Müler klarnete farklı mekanikler ekledi. Müller’in 13 tuşlu hale getirdiği enstrüman Denner’in sistemine göre daha karmaşıktı. 1840 yılında ses sistemleri için metal tuş mekanizması flüt ve obua’da olduğu gibi klarnette de kullanılmıştır. Paris Konservatuvarı Klarnet bölümü öğretim üyesi Klose Boehm Sistemini klarnete uyguladıktan sonra 1860 yılına kadar enstrüman üzerinde mekanik gelişmeler devam etti. 1900- 1925 yılları arasında klarnet artık radyo ve stüdyo kayıtlarında önemli yer tutmaya başladı. Perde sistemlerinin esas amacı akustiğin daha kaliteli elde edilmesi yönünde idi. Şalümo ile 1600’lerde 1,5 oktav ses genişliğiyle yola çıkan klarnet Mozart’ın konçerto ve Quintetlerinde yumuşak ve koyu sesiyle klasik, caz ve pop orkestralarının vazgeçilmez nefesli sazı olarak bugün konservatuvarlarda eğitim metotlarında ve müzik literatüründe yerini almıştır.
"klarnet" kelimesinin kullanım örnekleri.
Ordu Büyükşehir Belediye Başkanı Enver Yılmaz’ın kutlama telgrafı gönderdiği gecede Orduspor’un efsane kaptanlarından Üstün Türközer, işadamı Yüksel Kartal, Enis Bellikçi, Muammer Özer, Gökhan Eker, Alkan Eren, Yavuz Korkmaz, Ercan Çetinkaya, Atabey Kalay, Aytekin Genç, Cihan Erken, AFTA Grup Başkanı, emekli bürokrat Halil Mermer, klarnet ustaları Erman-Eren Özdemir, Akpınarlılar Eğitim ve Kültür Derneği Başkanı Mithat Gümüş, bir kamu bankasının Emeklilik Bireysel Finans ve Yatırım Danışmanı Afife Kasımoğlu, Mali Müşavir Abdurrahman Karagöz, Ressam Orhan Zafer, Ordu Kültür ve Turizm Müdürü Uğur Toparlak, DSİ Ordu İl Müdürü Mehmet Kurul, tiyatro eğitmeni Nurgül Çoluk, Kardiyoloji Uzmanı Dr.
Emin İnal – Piano Onur Nar - Perküsyon Ozan Tura - Klarnet Seçkin Özmutlu - Trombon Selen Kesova – Keman Sercan Pamuk – Akordiyon Şenol Arkun - Keman Timur Atasever - Çello Yasemin Özler – Çello B.
Moses’ın öncesinde ise müziğinde yalnızca caz değil, Latin ve Güney Amerika ezgilerini de harmanlayan, klarnet ve saksofon virtüözü Anat Cohen’in dörtlüsü sahnede olacak.
Emin İnal – Piano Onur Nar - Perküsyon Ozan Tura - Klarnet Seçkin Özmutlu - Trombon Selen Kesova – Keman Sercan Pamuk – Akordiyon Şenol Arkun - Keman Timur Atasever - Çello Yasemin Özler – Çello B.
Arenanın çevresinde mangallar yakılırken, davul ve klarnet ekipleri de vatandaşları eğlendirebilmek için gün boyu çaldı.
Öğrenciler konserde, keman, korno, flüt, viyolonsel, arp, klarnet, trompet ve fagot ile performans sergileyecek.
Yıldızlı Geceler'de 3'üncü günün konukları Antalya Devlet Opera ve Balesi, yerli ve yabancı şarkıları kanun, darbuka, klarnet, keman gibi sazlarla yorumlayan Dolapdere Big Gang olacak.
Belediyeden yapılan yazılı açıklamaya göre, Hıdırlık Kulesi miradorunda gerçekleşen etkinlikte yerli ve yabancı şarkıları kanun, darbuka, klarnet, keman gibi sazlarla alaturka tarzda yorumlayan Dolapdere Big Gang konser verdi.
Açılış törenine heykeli yapılan klarnet üstadı Hasan Gizlenci de katılacak.
Değirmenönü Kültür Merkezinde, bağlama, gitar, keman, darbuka, THM repertuar, TSM repertuar, ses, yan flüt, boru trompet, klarnet, bendir, GSH müzik, halk oyunları, salon dansları, kısa film, diksiyon, tiyatro, drama, fotoğraf, seramik, güzel sanatlar fakültesi hazırlığı, heykel, resim, çini, rölyef, ud ve cümbüş branşlarında kurs açacak.
Saksafon, trompet, trombon, klarnet, trampet, davul, kornet ve zil gibi enstrümanlar çalan bando ekibi, ayrıca milli bayramlarda ve diğer özel günlerde de gösteri sunuyor.
Altı eser seslendirecek Anadolu Nefesli Beşlisi'nde, Samsun Devlet Opera ve Balesi Orkestra sanatçılarından Ufuk Soygürbüz obua, Kıvanç Fındıklı klarnet, Hüseyin Uçar korno ile yer alırken Uludağ Üniversitesinde görevli Doçent Cem Önertürk yan flüt ve Bilkent Senfoni Orkestrası sanatçısı Ozan Evruk fagot ile konuk sanatçı olarak sahne alacak.