"kuram" ne demek

• isim Uygulamalardan bağımsız olarak ele alınan soyut bilgi
  
• Belirli bir konudaki düşüncelerin, görüşlerin bütünü
  "İnsanlar da görünen dünyanın bir parçası olarak bu kurama girerler." - H. Taner
  
• Sistemli bir biçimde düzenlenmiş birçok olayı açıklayan ve bir bilime temel olan kurallar, yasalar bütünü, nazariye, teori
  "Onun bir başka anlamı da bir düşüncenin, bir kuramın soyutça anlatılmasından doğar." - S. Birsel
  

Özdeğin , araştırma sınırları içindeki tüm nitel ve nicel ilişki, durum ve devinimlerinin, gözlem, varsayım, deney ve yasalarla belirlenen bilgileri üzerine düşünsel olarak kurulan genel düzenleme.

Bir sonucu ilgilendiren düşüncelerin tümü, düşünce alanında kalan bilgi ve bu bilginin temel ve kuralları.

Belirli bir kavrama ilişkin kurallar, kendi içinde usbilimce geçerli bir kapalı dizge oluşturacak biçimde koyutlanan ve ardından kanıtlanan gerçekler.

nazariyye.

(Yun. theoria, theorein = gözlemek, bakmak) :

1. Yarar sağlamayı ya da uygulamayı amaçlamayan salt bilgi.

2. Belli gerçekleri açıklama, yorumlama ya da belirleme biçiminde ortaya çıkan; olayları denenmemiş, yalnızca düşünce ile kurulmuş temeller üzerine oturtan, ama olaylara egemen olarak yeni olguları bulma yolunu gösteren bilimsel öğreti.

3. (Yeni bilim ve felsefede) Deneyle karşıtlık içinde, düşünce ile kazanılmış bilgi, belli olayların ilkelerden kalkarak bilimsel olarak açıklanması ve tek tek bilgilerin genel yasalar altında toplanması, kendilerinden her türlü yasalılığın ve tek tek olayların çıkarılabileceği ilkelere göre düzenlenmesi.

Geçerli bir mantıksal dizge ile bu dizgedeki mantıkça kapalı bir önerme kümesinden oluşan dizge. II Anl. biçimsel kuram. Krş.. ilksavlı kuram, yalınç eşitlik kuramı, kümeler kuramı, yalınç öbekler kuramı, biçimsel sayı kuramı, sözeden kuram, ilksavlandırılır kuram, temel mantıklı kuram, saptanır kuram, kuram genleşmesi, tek yapılı kuram.

Bilimsel bilgilerden türetilen ve gerçeklenmeye açık olmakla birlikte henüz gerçeklenmemiş olan bilgiler dizgesi, bk. kurmaca.

Bilgi edinme sürecinin herhangi bir aşamasında ortaya atılan, geçerlilik ve güvenilirliği bilimsel yöntemle saptanmış bir genel bilgi ve açıklama düzeni.

1. Düşünce alanında kalan bilgi ve bu nitelikteki bilginin bilimsel temel ve kuralları.

2. Gözlem konusu olan bir sınıf olay ve ilişki üzerinde yapılan deneyler sonucu doğruluğu hemen hemen kesinleşen yöntemli açıklama.

Durum, biçim.