Vikipedi
Kyzikos (Yunanca: Κύζικος. Türkçe Kizikos diye okunur), günümüz Marmara Bölgesi'nde Balıkesir ili sınırları içinde, Marmara Denizi kıyısında, çok eski adı Arteka olan Erdek ilçesi yakınlarında bulunan antik çağ kenti. Eskiden Türkler bu kentin kalıntılarına Belkıs Sarayı diyordu.
Antik Çağ'ın büyük coğrafya bilgini Amasyalı Strabon, MS 17-18 yıllarında yazdığı sanılan ünlü Coğrafya adlı kitabında; "Kyzikos, Propontis'te ( Marmara Denizi) bir ada olup, kıtaya iki köprü ile bağlıdır… Köprülerin yakınında aynı ismi taşıyan, gerektiğinde kapatılabilen iki limanı ve iki yüzden fazla gemiyi alabilecek büyüklükte barınağı bulunan bir kent vardır" der. Kyzikos'un büyüklüğünden, güzelliğinden, yönetiminin mükemmelliğinden" söz eder.
Strabon, "Geographia" adlı eserinde, "Homeros'a göre Troia toprakları, Kyzikos kentinden Aisepos Irmağı'ndan sonra başlar. 'Ida'nın eteklerindeki Zeleia'da yaşayanlar, Aisepos'un kara sularından içen Aphneler, Troialılar, bunlar da Lykaon'un şanlı oğlu Pandaros tarafından yönetildiler." (İlyada, ii. 824). O (Homeros), bunları Lykialılar (Troas'ta Troialıların müttefiki olarak yerleşmiş olan Lykialılar) da der. Onlara, Aphnitis Gölü'nden ötürü 'Aphneler' dendiği de zannedilmektedir. Daskylitis Gölü de bu adla anılır."Strabon, Georgaphika, Antik Anadolu Coğrafyası, (Kitap XII-XIII-XIV), Çev, Adnan Pekman, Arkeoloji ve Sanat Yayınları, İstanbul, 2012, s. 100 demektedir. Buna göre Troia'nın tam olarak nerede olduğunu Çanakkale'den ziyade, daha yukarıda, Marmara Denizi kıyısında da aramak gerekir.
Ünlü kişiler[ değiştir]- Kyzikos'lu Androsthenes, MÖ 200'larda Seleukos kralı III. Antiochos zamanında yaşadı.
- Kyzikos'lu Eudoxus, MÖ 130, denizci ve kaşif.
- Kyzikos'lu Gelasius, MS 5. yüzyıl kilise tarihçisi.
- Kyzikos'lu Adrastus, bir matematikçi
- Strabon, Coğrafya. Arkeoloji ve Sanat Yayınları, İstanbul, 1987
- Wikipedia/English