Kelime tanımını bul

Güncel Türkçe Sözlük
leylekgiller
  • isim, hayvan bilimi Leyleksilerden bir familya (Ciconiidae)
Biyoloji Terimleri Sözlüğü
leylekgiller

Kuşlar (Aves) sınıfının, leyleksiler (Ciconiiformes) takımından, boyları, bacakları ve kanatları çok uzun olan, sulak yerlerde yaşayan türleri içine alan bir familya. Ak leylek (Ciconia ciconia), karaleylek (C.nigra), evcil leylek (Abdimia abdimi), marabu (Leptoptilus crumeniferus) en iyi bilinen türleridir.

Orta Öğretim Terimleri Kılavuzu
leylekgiller

(zooloji)

Zooloji Terimleri Sözlüğü
leylekgiller

(Ciconiidae), (Lat. ciconia=leylek): Omurgalı hayvanlardan kuşlar (Aves) sınıfının leyleksiler (Ciconiiformes) takımının leylekler (Ciconiae) alt-takımına giren bir familyası. Ayakları, boyunları ve gagaları çok uzun olur. Çoğunluk sesleri yoktur. Göçücüdürler. Ak leylek (Ciconia ciconia), kara leylek (C. nigra), Amerika doymazı (Tantalus loculator), açık-gagalı leylek (Anastomus lamelligeres), eğer-gagalı leylek (Ephippiorhynchus senegalensis), İç Afrika evcil leyleği (Abdimia abdimi), marabu (Leptoptilus crumeniferus) iyi bilinen türleridir.

Vikipedi
Leylekgiller

Leylekgiller (Ciconiidae), Leyleksiler takımına ait, sulak alanlarda yaşayan, leylek diye bilinen kuşları kapsayan bir familyadır.

Familya, 6 cins ve buna bağlı yaşayan 19 türden oluşur.

Uzun boyunlu, kalın gagalı, sığ sularda yaşayan kuşlardır. Akrabaları balıkçıllara göre dünyanın daha ılıman kesimlerinde ve daha kuru habitatlarda yaşarlar.

Leyleklerin östaki boruları yoktur, bu yüzden sesleri de yoktur, yuvalama dönemlerinde gagalarını birbirine vurarak iletişimlerini sağlarlar. Türlerin bazıları göçmendir. Çoğunlukla kurbağa, balık, böcek, solucan ya da küçük kuşlar ve memelileri yiyerek beslenirler.

Türün yayılışı çok geniş bir coğrafya üzerindedir. Almanyadan havalanan ve Prenses adı verilen Leylek, Türkiye( İstanbul- Hatay) üzerinden Güney Afrika Cumhuriyetine gittiği tespit edilmiştir. Genellikle karadan yükselen sıcak hava akımını kullanarak daireler çizerek uçarlar. Nesli tehlike altında olmasa da yanlış insan yapılaşması ve sulak alanların kurutulması sonucunda Türkiye'deki sayıları azalmaktadır.


Leylekler çatılara özellikle de bacaların tepesine yuva yaparlar. Bazı ülkelerde insanlar uğur getirdiğine inandıklarından leylekleri çekmek için damlarına kazıklar üzerine tekerlekler koyarlar. Leylek çiftleri çalı çırpı ve topraktan yaptıkları tepsi biçimindeki yuvalarını otla döşerler. Yuva her yıl yeni eklemeler yapıldığından çok büyür.

Dişiler yuvaya genellikle beyaz dört yumurta bırakır. Erkek ve dişi yavrularını büyük ölçüde, yiyip kısmen sindirdikleri besinleri kusarak beslerler. Yavrular anne ve babalarını gördüklerinde gagalarını takırdatmaya başlarlar.

Leylekler uzak yerlere göç eden kuşların en iyi bilinenidir. Avrupa'da ve Türkiye'de üreyen bu leylekler kışı Afrika'da geçirirler. Göç sırasında sıcak hava akımlarından yararlanır, olabildiğince kara üzerinden uçabilmek için kıtadan kıtaya özellikle İstanbul, Çanakkale ve Cebelitarık boğazlarından geçerler.

Bilhassa Avrupa'da yoğun tarıma geçilmesi nedeniyle leyleklerin beslenebilecekleri çayırlık ve sulak alanların azalması, Afrika'da ise tarım ilaçlarının yoğun bir şekilde kullanılması, geniş leylek sürülerinin yok olmasına neden olmuştur.

Avrasya ve Afrika'da yaşayan kara leylek (Ciconia nigra) beyaz karnı dışında mor yeşil parıltılı siyah tüyleriyle ak leylekten kolayca ayırt edilebilir. Daha ürek olan bu tür, ormanlık bölgelerde ürer ve kışı Afrika'da geçirir. Türkiye'deki üreme alanı Marmara ve Karadeniz bölgelerindeki ağaçlık bölgelerdir.

Leyleklerin iki değişik türü jabiru adıyla tanınır. Bunlardan Avustralya jabirusu (Xenorhynchus asiaticus) Avustralya'dan Hindistan'a kadar uzanan bölgede yaşar. Gövdesi beyaz ve yeşil, bacakları kırmızı, iri gagası siyahtır. Genellikle yalnız avlanmasıyla dikkat çeker. Amerika jaribusunun (jabiru mycteria)hafifce yukarıya kıvrılan çok kalın bir gagası vardır. Meksika'dan Arjantin'e kadar uzanan bölgede bulunur. Marabu (Leploptilos crumeniferus) en iri leylek türüdür. Afrika'da yaşayan bu türün boyu 1,5 metreye, kanat açıklığı 2,6 metreye ulaşır. Temel besinini oluşturan leşleri yemek için genellikle akbabalarla rekabete girişir ve çoğu kez galip gelir.