"müon" ne demek

207 me kütleli, pozitif ya da negatif yüklü elemanter parçacık.

Müon (ya da muon, yunanca μ harfi ile gösterilir), elektron benzeri-1 e yük ve 1/2 spinli ancak daha yüksek kütleye sahip bir temel parçacık. Müon parçacığı, lepton olarak sınıflandırılmıştır. Diğer leptonlar gibi, Müonun da daha küçük parçacıklara (kuarklar gibi) indirgenemeyen bir parçacık olduğu düşünülmektedir.

Müon, ortalama ömrü 2.2 µs olan kararsız bir atom altı parçacıktır. Diğer tüm bilinen kararsız atom altı parçacıklar arasında sadece nötron (15 dakika civarı) ve birkaç atom çekirdeği söz konusu parçacıktan daha uzun bozunma ömrüne sahiptir.

Müon (aynı zamanda nötron) bozunması özellikle Zayıf Nükleer Kuvvet aracılığı ile gerçekleşir. Bu bozunma sonucu, daima bir elektron ve iki nötrino olmak üzere üç parçacık açığa çıkar.

Diğer tüm temel tanecikler gibi, müonun da ters yüke (+1 e) ve aynı kütle ve spine sahip karşıt bir parçacığı bulunmaktadır. Bu karşıt parçacığa antimüon veya pozitif müon adı verilir. Müonlar μ− ve antimüonlar μ+ sembolleri ile ifade edilir. Önceleri Mü mezonları denilen bu parçacıklar, parçacık fizikçileri tarafından mezon olarak sınıflandırılmadıklarından, artık bu isimle anılmazlar.

Müonların kütleleri 105.7 MeV/c civarındadır (elektronun kütlesinin yaklaşık 207 katı). Müonlar daha yüksek kütleye sahip olduklarından, bir elektromanyetik alanla karşılaştıklarında elektronlar kadar hızlı ivmelenemez veya bremsstrahlung (yavaşlama ışıması) yaymazlar. Elektronların ve müonların yavaşlamaları öncelikle bremsstrahlung mekanizması ile enerji kaybına bağlı olduğundan, bu durum müonlara maddeye çok daha derinlemesine nüfuz etme özelliğini verir. Bu duruma bir örnek olarak kozmik ışınların atmosfere çarpması sonucu meydana gelen sözde "ikincil müonlar"ın Dünya'nın yüzeyine ve hatta daha derinlere nüfuz etmesi gösterilebilir.

Müonların kütle ve enerjileri radyoaktif bozunma enerjisinden çok daha fazla olduğundan, asla radyoaktif bozunma sonucu oluşmazlar ancak normal maddede gerçekleşen yüksek enerji etkileşimleri ile, hadronlar ile yapılan bazı parçacık hızlandırıcıları deneylerinde veya kozmik ışınların madde ile etkileşmesi sonucu bol miktarda üretilirler. Söz konusu etkileşimler genellikle, bir süre sonra müonlara bozunan pi mezonlarını üretirler.

Diğer yüklü leptonlarda olduğu gibi, müonlarla da ilişkilendirilmiş müon nötrinoları bulunur. Müon nötrinoları, elektron nötrinolarından farklıdır ve aynı nükleer tepkimelerde bulunmazlar.