Vikipedi
Metropolis aşağıdaki anlamlara gelebilir:
- Metropolis, 1927 yapımı Alman dışavurumcu film.
- Metropolis, antik kent.
Metropolis, Avusturyalı-Alman yönetmen Fritz Lang'ın çektiği sessiz bilim kurgu filmidir. Alman yapımı film, Babelsberg Stüdyoları'nda çekildi ve 1927'de Weimar Cumhuriyeti'nin en güçlü döneminde gösterime girdi. Dönemin en pahalı sessiz filmi olan yapım için yaklaşık 7 milyon Reichsmark (2005 değerleriyle 200 milyon dolar) harcandı.Richard Scheib (2003), Metropolis eleştirisi, (erişim: 24 Kasım 2005).
Filmin senaryosu 1924'te Lang ve eşi Thea von Harbou tarafından yazıldı. von Harbou 1926'da senaryoyu romanlaştırdı.
İlk gösterimi 10 Ocak 1927'de Almanya'da yapılan film, 1927'nin Ekim ayında tam İstanbul'da gösterime girmek üzereyken hükümet tarafından ateizm propagandası yaptığı ve komünizmi övdüğü gerekçeleriyle yasaklanmıştı.
Fütüristik bir distopya ortamında geçen film, sık rastlanan bir bilim kurgu temasını anlatır: kapitalist bir düzende işçiler ile işverenler arasında yaşanan sosyal krizi anlatmaktadır. Alman dışavurumcu sinema akımının bir örneği olan film aslında ekspresyonist olarak başlayıp daha ılımlı bir şekilde biter. Sürekli tekrarlanan "üreten eller ile planlayan beyin arasındaki aracı kalp olmalıdır" cümlesi Almanlara o dönemde korporatizmin ne kadar yakın göründüğünü anlatmaktadır. Film Naziler tarafından da oldukça beğenilmiş özellikle de "arabulucu" simgesi halkın farklı kesimleri arasında dengeyi sağlayacak olan devlet ile özdeşleştirilmiştir.
Metropolis, Romalılar zamanında eyalet işlerinin görüşüldüğü göreceli büyük, zengin veya eski şehirler (civitates) de bu terimle adlandırıldı. Roma imparatorluğunun önde gelen metropolleri kendi paralarında hem Yunanca, hem Latince belirtiliyordu. Romalılarda bir şehrin metropolis olabilmesi imparatorun resmi iznine bağlıydı. Daha evvel onursal bir unvan olan ve bir şehrin önemine işaret eden metropolis terimi, üçüncü yüzyıldan sonra bir eyalet valisinin oturduğu şehir haline geldi, yani metropolis bölgenin tartışılmaz hukuki ve idari başkenti anlamını kazandı.
Hristiyanlık tarihinde metropolis, bir baş piskoposun baktığı dini topluluktu. Bu terim eskimiş olmakla beraber Ortodoks Hristiyanlıkta kullanılmaktadır: metropolis, metropolit denen dinî liderin sorumlu olduğu bölgedir.
Modern kullanımda metropolis, büyük şehir anlamında, yani büyük bir şehir merkezi etrafında oluşmuş, bitişik ve birbirine bağlı şehirler kümesidir. Sıfat olarak metropoliten, tüm metropolisi kapsayan veya metropolise has anlamını taşır.
Metropolis, kuruluşu günümüzden yaklaşık 5000 yıl öncesine dayanan, İzmir'in Torbalı ilçesinin 5 km güneybatısında bulunan bir antik kenttir.