Güncel Türkçe Sözlük
-
isim, bitki bilimi Meyan kökü
Biyoloji Terimleri Sözlüğü
bk. acı meyan
Türkiye Türkçesi Ağızları Sözlüğü
< Far. miyân: ara. || bu meyanda: bu arada
Vikipedi
Meyan (Glycyrrhiza glabra), yaklaşık 120–150 cm'e kadar boylanabilen, Baklagiller ailesinden çok yıllık bir çalımsı bitkidir. Anavatanı Rusya ve Çin'dir.
Küçük, mavimsi, mor çiçekleri 0,8–1,2 cm boyundadır. 7–15 santimetre boyunda yaprakları ve toprağın altında boyu 1 metreye ulaşan bir kök yapısı vardır. Akdeniz ülkelerinde, güneydoğu Avrupa'da ve Asya'nın bazı kesimlerinde yetişir.
Meyan şekeri genellikle Glycyrrhiza glabra'nın ( meyan) köklerinin ekstraktıyla tatlandırılan bir şekerleme maddesidir. Dünya çapında çok çeşitli meyankökü tatlıları üretilmektedir. Kuzey Amerika'da meyan kökü, meyankökünün özüyle tatlandırılmamış şeklindedir, yalnız çiğneme halatları veya tüpler şeklinde benzer şekerleme çeşitlerinden ayırt edilir. "Kara meyan kökü" olarak adlandırılan bu nesne jelibon gibi diğer şekerlemelerde yaygın bir lezzettir.https://m.haribo.com/mobile/trTR/tueketici-bilgileri/meyankoekue.html
Meyankökü şekerlemesinin temel bileşenleri, meyan kökü özütü, şeker ve bağlayıcıdır. Genel ilaveler tipik olarak nişasta / un, arap zamkı, jelatin veya bunların kombinasyonudur. Ek maddeler, ekstra lezzet vericiler, parlayan bir yüzey için balmumu, amonyum klorür, pekmez veya melasdir.https://www.haribo.com/trTR/tueketici-bilgileri/meyankoekue/ueretim.html Amonyum klorür ağırlıklı olarak yüzde 8'e kadar konsantrasyonlarda tuzlu meyankökü şekerinde kullanılır. Bununla birlikte, normal likör şekerinin bile daha fazla şeker konsantrasyonu yaratması nedeniyle ürün lezzeti az olan yüzde 2'ye kadar amonyum klorür içerebilir. Bazı meyankökü şekerlemesi meyan kökü ekstresi ile kombinasyon halindedir, bunun yerine anason yağı ile tatlandırılır.https://www.fda.gov/ForConsumers/ConsumerUpdates/ucm277152.htm
"meyan" kelimesinin kullanım örnekleri.
Birçok derde ve hastalığa iyi geldiği bilinen meyan şerbeti, ağrılara iyi gelerek, bedeni güçlendiriyor, mide yanmaları, gastrit ve mide ülserlerinde iyileştirici etkiler sağlıyor ve grip, nezle, anjin ve nefes darlığına da faydalı oluyor.
Canfeza Sezgin, AA muhabirine yaptığı açıklamada, bitkisel tedavilerin insanlık tarihi kadar eski olduğunu, Büyük İskender'in ordusunun fetihlere giderken enerji için meyan kökü taşıdığını anlattı.
Mısır küpsülü, meyan kökü, avakado yaprağı, civan perçemi, kırkkilit otu, tarçın, karanfil, nane, limon, melisa, zencefil, çuğa çiçeği, havlıcan, zerdeçal, kuşburnu, hatmi, kekik, ısırgan otu, funda yaprağı, biberiye, rezene, defne yaprağı, mersin yaprağı, papatya, ardıç, yeşilçay, acı çehre tohumu, enginar yaprağı, hindiba, çörekotu, devedikeni.
Dondurmanın iç sıcaklığının eksi 8 derece olmasının sağladığı bir avantajın da bahar aylarında da bolca tüketilebilmesi olduğunu belirten Angın, dondurmanın hiçbir kimyasal madde içermediğini, emülgatör ve stabilizatör yerine doğal meyan kökü kullanıldığına dikkati çekti.
Şerbetçi Kadir Okaş da serinletme özelliği nedeniyle bölgede özellikle yaz aylarında tercih edilen meyan şerbetinin eylül ayında bile yoğun şekilde talep gördüğünü belirtti.
Kahramanmaraş Büyükşehir Belediyesi Kültür ve Sosyal İşler Dairesi Başkanlığı festivalde Kahramanmaraş yöresine ait Maraş tarhanası, firik, ceviz, fıstık ezmesi döneri, meyan şerbeti gibi yöresel ürünleri ile içli köfte, mumbar, tirşik gibi Maraş mutfağına has yemekler davetlilerin damak zevkine sunuyor.
Etkinlikte ev hanımlarının yöresel malzemeler kullanarak hazırladıkları ekşili çorba, şalgamlı tarhana, meyan kökü, dolmalık kuruluklar, çiğde firik, sumak ekşi ahıdır, ceriz cevizi, bezde bastık, sarı çeltik, meyan şerbeti ve diğer yöresel lezzetler de yer aldı.
Rahim uyarıcı olan adaçayı, Cezayir menekşesi, kekik, mazı, meyan kökü, ökse otu, pelin otu, ravent, rezene, yarpuz gibi bitkilerden de uzak durulmalıdır.