Vikipedi
Mû’tezîd veya Ahmed el-Mutezîd Billâh Tam Adı: Ebû’l-`Abbâs "el-Mu`tezîd bi’l-Lâh" ʿAhmed bin Tâha el-Muvaffak bin Câʿfer el-Mûtevekkil (d: 857- ö. Ekim 902. 892-902 döneminde hükümdarlık yapan onaltıncı Abbasi halifesidir. Ekim 892'de amcası Halife Mutemid'in ölmesi ile halife olmuş; 10 yıl kadar süren bir halifelikten sonra 902'de ölmüştür. Yerine bir Türk asıllı cariyeden olan oğlu Muktefi Abbasi halifesi olarak tahta geçmiştir.
Yaşamı[ değiştir] Halifelikten önceki yaşamı[ değiştir]Mutezîd, halife Mütevekkil'in torunu ve Mütevekkil oğlu olan Muvaffak'ın oğludur. Babası ile birlikte 883'da Irak'da çıkan yeni bir Zenci İsyanı'nı bastırdıktan sonra babası Muvaffak vezir olarak kardeşi Halife Mutemid döneminde gerçek iktidar dizginlerini ele almıştır. Muvaffak'ın vezirliği sırasında Abbasi devlet idaresi iyileşmiş ve devlet merkezden uzak eyaletlerinin kontrolünu tekrar eline almıştır. Örneğin vezir Muvaffak Suriye eyaletinin idarecisi olan Tolunoğulları ile çok ciddi çekışmelere girmiş ve bunlar sonunda Suriye'nin kontrolü yine merkeze geçmiştir.
Ama Muvaffak fil hastalığı'ndan muzdarip olup vezirlik yetkilerini yavaş yavaş oğlu Mutezîd'e devretmiş ve Haziran 891'de ölmüştür. Muvaffak'ın oğlu Mutezîd amcası olan Halife Mutemid'in namına devleti idare eden tek vezir haline geçmiştir. Amcası Halife Mutemid ölmeden önce kendi oğlunun halifeliğine varis olmasını önleyen kararlar almak zorunda kalmıştır.
Halifelik dönemi yaşamı[ değiştir]Halife Mütemid Ekim 892'de bir gün büyük bir içkili ziyafet sonunda ölünce onun yerine Mutezid tahta çıkarak Abbâsî halifesi olmuştur. Mutezîd zaten vezir olarak Abbâsî devletinin gerçek iktidarını elinde tutmaktaydı. Halife olduktan sonra da Mutezid etkin olarak devleti idareye devam etmiştir. Geniş ülkesinin çeşitli eyaletlerinde zaman zaman sorunlar çıkmış ve Halife Mû`tezîd bu sorunlara eğilmek zorunda kalmıştır.
==