Güncel Türkçe Sözlük
-
isim, felsefe Kaderi inkâr ederek "kul, ettiklerinin
yaratıcısıdır" diyen ve Tanrı'nın sıfatları konusunda sünnet
ehlinden ayrılan bir felsefe
Vikipedi
Mu'tezile ( Arapça: المعتزلة), İslam dininde bir itikadi mezhep. Mu'tezile, kelime olarak (i'tezele sözcüğünden türeyerek) "ayrılanlar, uzaklaşanlar, bir tarafa çekilenler" anlamına gelir. Büyük günâh işleyen kimsenin iman ile küfür arası bir mertebede olduğunu söyleyerek Ehl-i Sünnet âlimlerinden Hasan-ı Basrî'nin (ö. 110/728) dersini terk eden Vâsıl bin Atâ (ö. 131/748) ile ona uyanların oluşturduğu mezhep bu isimle anılır."İTİKADİ MEZHEPLER-2-Mu'tezile", Din Ahlak Eğitimi Portalı. URL erişim tarihi: 16 Haziran 2007"Mu'tezile Mezhebi", dunyadinleri.com URL erişim tarihi: 16 Haziran 2007 Mu‘tezile ise kendini "ehlü'l-adl ve'ttevhîd" ("adalet ve tevhid ehli") diye adlandırır. Mu'tezile mezhebinden olan kişiye Mu'tezili denir. Özellikle kader ve kaza konularındaki yorumları ve inançları nedeniyle İslam dinindeki diğer mezheplerden ayrılmışlardır; ama yine de İslâm dininin çoğunluğunu oluşturan mezheplerden, Ehl-i Sünnet, Mu'tezile'yi İslam dışı saymamaktadır. Akılcı bir mezhep olan Mu'tezile, mantık kurallarıyla çelişir gördüğü âyet ve hadisleri Ehl-i Sünnet'ten farklı biçimde yorumlamış ve bu yorumlarında akla öncelik vermiştir. Nitekim Mu'tezile mezhebi, gerek akla fazla değer vermesi ve özellikle de Abbâsîler döneminde felsefe ile girdiği yakın ilişkiler dolayısıyla barındırdığı felsefi metot ve görüşleri nedeniyle fazlasıyla eleştirilmiştir. Özellikle de nass ( ayet veya hadis) ile akılın çeliştiğini düşündükleri noktalarda sıklıkla nassı akla uygun gelecek şekilde yorumlamaları diğer mezheplerde büyük tepki uyandırmıştır. Modern zamanlardaki bazı araştırmacı ve İslam tarihçileri de Mu'tezile mezhebini akla verdiği önem ve metotları bakımından, çeşitli hususlarda rasyonalist olarak tanımlar."İtikadi Fırkalar", akaid.net URL erişim tarihi: 16 Haziran 2007 Mu'tezile mezhebinin kendi içinde barındırdığı beş esası vardır, bu esasların ilki olan ve İslâm dininin de ilk esası olan tevhidin bu beş esasın temeli olduğunu öne sürerler. Bazı cemaat ve mezhepler bu düşünceye karşı çıkmıştır.
"mutezile" kelimesinin kullanım örnekleri.
İmamet meselesini kendi kitaplarında tartışmışlardır ama İmamet meselesini itikadi bir mesele olarak görmedikleri için Mutezile eserlerinde derli toplu bir siyaset teorisi göremiyoruz.
Öncelikle Mutezile eserlerinde bu siyaset meselesi, İmamet başlığı altında incelenmiştir.
Gümüştegin, itikatta mutezile mezhebinden, amelde Hanefi mezhebi mensubu idi.