Güncel Türkçe Sözlük
-
isim Bebeklerin uyumasına yardımcı olmak için
söylenen türkü
"Gırç gırç bir beşik sallanıyor, kalın, uzun bir kadın sesi ninni söylüyordu." - H. E. Adıvar
-
ünlem Bu türkülerin sonunda tekrarlanan söz
"Uyusun da büyüsün ninni!"
Yazın Terimleri Sözlüğü
Ölçü ve uyak bakımından maniye benzeyen, çocukları uyutmak için özel ezgilerle söylenen koşuk.
Türkiye Türkçesi Ağızları Sözlüğü
Küçük çocuk, bebek.
Vikipedi
Ninni, çocukları büyüten anne veya akrabaların, çocukları uyutmak için belli bir ezgiyle söyledikleri manzum veya mensur sözler. Ninniler, çocuk edebiyatına malzeme olacak halk kültürü ürünlerindendir. Aynı zamanda ninniler, çocuğun uzun ömürlü olması, nasibinin bol olması, nazar ve hastalıklardan korunması, bebeğin ağlamaması, uslu olması, çabuk büyümesi, gelin ya da damat olması çocuğun gelecekte mutlu olması gibi dilekleri içeren doğaçlama söyleyişlerdir. Ninnilerde yerel öğeler, gelenek ve görenekler, tarihî ve toplumsal pek çok konu bulunmaktadır.Ninnilerin Çocuğun Gelişim Alanlarına Katkılarının İçerik Açıdan İncelenmesi: Konya Örneği. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, Cilt:6, Sayı: 1, Sayfa:276-289.
Hatay İli Kırıkhan İlçesi Halk Kültürü Araştırması. Yüksek Lisans Tezi
(Yayınlanmamış). Çukurova Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
Ortak Türk Kültürü Ürünlerinin Çocuk Edebiyatına Katkıları, -Türk Halkları Edebiyatı II – Beynelhalk Uşaq (Çocuk) Edebiyatı Kongresi- Materyaller (Bildiriler) 1. Kitap, Bakü: Qafqaz Ün.Yay.
Kütahya-Seyhler Beldesi Folklor Örnekleri. Yüksek Lisans Tezi (Yayınlanmamış).
Dumlupınar Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kütahya.
Diğer bir tanımı: Annelerin veya diğer yakınların genellikle bebeği uyuturken bazen de onu sevip oyalarken, kendilerine has ezgi ile söyledikleri, çoğu kez söyleyenin çocuk hakkında dilek ve umutlarını yansıtan, ayrıca çocuğun ve söyleyenin o andaki durumlarını yansıtan, genellikle dörtlüklerden oluşan, başlarında ve sonlarında ahengi tamamlayan, dolgu ve klişe sözler ihtiva eden halk edebiyatı mahsulleridir.Ninnilerin Çocuğun Gelişim Alanlarına Katkılarının İçerik Açıdan İncelenmesi:
Konya Örneği. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, Cilt:6, Sayı: 1, Sayfa:276-289.
Hatay İli Kırıkhan İlçesi Halk Kültürü Araştırması. Yüksek Lisans Tezi
(Yayınlanmamış). Çukurova Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
Ortak Türk Kültürü Ürünlerinin Çocuk Edebiyatına Katkıları, -Türk Halkları Edebiyatı II – Beynelhalk Uşaq (Çocuk) Edebiyatı Kongresi- Materyaller (Bildiriler) 1. Kitap, Bakü: Qafqaz Ün.Yay.
Kütahya-Seyhler Beldesi Folklor Örnekleri. Yüksek Lisans Tezi (Yayınlanmamış).
Dumlupınar Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kütahya.
Genel anlamıyla ninniler, annelerin veya diğer yakınların genellikle bebeği uyuturken bazen de onu sevip oyalarken, kendilerine has ezgi ile söyledikleri, çoğu kez söyleyenin çocuk hakkında dilek ve umutlarını yansıtan, ayrıca çocuğun ve söyleyenin o andaki durumlarını yansıtan, genellikle dörtlüklerden oluşan, başlarında ve sonlarında ahengi tamamlayan, dolgu ve klişe sözler ihtiva eden halk edebiyatı mahsulleridir.Ortak Türk Kültürü Ürünlerinin Çocuk Edebiyatına Katkıları, -Türk Halkları Edebiyatı II – Beynelhalk Uşaq (Çocuk) Edebiyatı Kongresi- Materyaller (Bildiriler) 1. Kitap, Bakü: Qafqaz Ün.Yay.
Ninnileri Psikanalitik Yaklaşımla Yeniden Okuma Denemesi. Millî Folklor, Yıl: 22, Sayı: 88, 38-43.
Türk Ninnilerinde İslami Motifler. Yüksek Lisans Tezi (Yayınlanmamış).
Atatürk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Erzurum.
Ninniler, sade bir dille ezgili olarak söylenen şiirlerdir. Söyleyeni belli olmayan bu ürünlerin neredeyse tamamı kadınlar tarafından üretilmiştir. Hem yaşanan önemli olaylar hem de annenin ninni söyleme anında fiziksel durumu ve buna bağlı duygusal durumu ninninin konusunu, işlevini ve yapısını belirlemektedir. Sözlü kültür ortamında ve geleneksel aile yapısı çerçevesinde yer alan kadının içinde bulunduğu sosyal ve fiziksel mekânlar, annenin söylediği ninnileri etkilemektedir. Sözlü gelenekte uzun yıllar içerisinde ortaya çıkan ve aktarılan ninniler, annenin kendi çevresini algıladığı şekilde biçimlenmektedir. Ninniler; anne ile çocuğun ahengini, birliğini, yakınlığını ve uyumunu sağlayan, tarih boyunca hemen her toplumda var olmuş müzik değeri taşıyan edebi örnektir. Ninniler, çok yönlü işleve sahip oldukları için konuları da çeşitlilik göstermektedir. Ninnilerin konusu bebek veya çocukla, çocuğun yakınlarıyla, evde bulunan kişilerle, o anda evde oluşan durumlarla veya olaylarla ilgili olabilmektedir.Ortak Türk Kültürü Ürünlerinin Çocuk Edebiyatına Katkıları, -Türk Halkları Edebiyatı II – Beynelhalk Uşaq (Çocuk) Edebiyatı Kongresi- Materyaller (Bildiriler) 1. Kitap, Bakü: Qafqaz Ün.Yay.
Ninnilerin Çocuğun Gelişim Alanlarına Katkılarının İçerik Açıdan İncelenmesi:
Konya Örneği. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, Cilt:6, Sayı: 1, Sayfa:276-289.
Göstergebilimsel İşlevler Açısından Ninniler. Millî Folklor, Yıl: 16, Sayı: 61,
44-57.
Ninnilerin kültür aktarımında önemli rolleri vardır. Bu roller hem toplumsal yaşamın süreğenliğinin sağlanmasında hem de çocukların bireysel gelişimleri anlamında da önemli etkilere sahiptir. Ninniler, topluma ait değerlerin de nesilden nesile aktarılmasını sağlamaktadır. Bir dili iyi öğrenebilmek ya da öğretebilmek için, o dille ortaya konan ve o dilin konuşulduğu topluma ait kültürü yansıtan eserlerden yararlanmak gerekmektedir. Türk aile yapısı, örf, âdet ve gelenekleri, dini inanış, yaşam şartları, aile içindeki ilişkiler, bebeğe duyulan sevgi ve daha pek çok şey ninniler aracılığıyla çocuklara aktarılmaktadır.Ninnilerin Çocukların Dil ve Zihinsel Gelişimine Etkisi. Zfwt Vol. 2, No. 3, 27-38.
Türk Ninnilerinde İslami Motifler. Yüksek Lisans Tezi (Yayınlanmamış).
Atatürk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Erzurum.
Bütün kültürlerde ninnilerin çocukları sakinleştirici etkisi bilinmektedir. Ancak çocuklar için ninnilerin daha farklı anlamları vardır. Ninniler, çocuklar için gözleri kapatmadan önce dinlenilen ve öğrenilen bir sestir. Yavaş ilerleyen ritmi, tekrarlayan yapısı ve duygusal sözleriyle çocukta stresi azaltmakta ve uykuyu kolaylaştırmaktadır. Bu nedenle çocuğun gelişimini olumlu yönde etkilemektedir.Türk halk edebiyatı, Erişim tarihi: 31 Mayıs 2016
"ninni" kelimesinin kullanım örnekleri.
Simav’da küfürlü ve argo konuşmaların engellenmesi ve bu konuda alınacak caydırıcı önlemlerin görüşülmesi için kaymakamlıkta yapılan toplantıda konuşan Ünal, ilçede göreve başladığı günden bu yana dikkatini çeken en önemli konunun halkın ’ninni söyler’ gibi küfürlü ve argolu konuşması olduğunu söyledi.
SAKLA BENİ ANNE Sen ninni söylerken anne Ak güvercinler evimize Gelinböcekleri konuyor Saçımın tellerine Sen masal söylerken anne Mor menekşeler açıyor sesinde Yüzünden kalkan kelebekler Yavaşça konuyor kirpiklerime Sen ninni söylerken anne Başucumda mı uykum Yastığımın altında mı Söyle girsinler gözlerime Söyle şu kedilere anne Miyavlamasınlar eğri büğrü Oyuncağımı korkutmasınlar Girmesinler düşüne Yumuyor gözlerimi gizli bir el Yüzünü göremiyorum anne Sar beni sakla beni Sıcak sevgiler içine Tavan nere gitti anne Nere gitti evimizin duvarları Daya ellerini anneciğim Kediler düşmesin üstüme Ali YÜCEANNECİĞİM Ne sevimli bir annesin!
Recep Beyler öyle bebekleri koyunlarında uyutacaklar, ninni söylecek, keçi sütü içirecekler herhal!
İhtiyacı bazen sarılmak, ninni dinlemek, sesinizi duymak, öpülüp okşanmak veya oynamaktır.