Kimya Terimleri Sözlüğü (II)
Genel formülü (CH2O)5 olan, arabinoz ve ksilozda olduğu gibi 5 karbon atomu içeren monosakkarit yapısında bir şeker
Veteriner Hekimliği Terimleri Sözlüğü
Arabinoz, ksiloz ve riboz gibi genel formülü C5H10O5 olan, molekülü içinde beş karbon atomu içeren, doğada serbest formda çok bulunmayan bir monosakkarit.
Biyoloji Terimleri Sözlüğü
Genel formülü (CH2O)5 olan herhangi bir nıonosakkarit. Arabinoz, riboz ve ksiloz gibi.
Su Ürünleri Terimleri Sözlüğü
Molekül içinde beş karbon atomu içeren bir monosakkarit.
Vikipedi
Pentoz beş karbon atomlu bir monosakkarittir.
Pentozların ya 1 numaralı pozisyonunda bir aldehit fonksiyonel grubu olur (aldopentozlar) ya da 2 numaralı pozisyonunda bir keton grubu olur (ketopentozlar).
Aldopentozların üç kiral merkezi vardır, dolayısıyla 8 farklı stereoizomer mümkündür.
Dört D-aldopentoz şunlardır:
-
DL-Ribose.svg
Riboz
-
DL-Arabinose.svg
Arabinoz
-
DL-Xylose.svg
Ksiloz
-
DL-Lyxose.svg
Liksoz
Ketopentozların iki kiral merkezi vardır ve dolayısıyla 4 stereozimerleri vardır: ribuloz (L- ve D-formu) ve ksiluloz (L- ve D-formu).
Her ikisinin de D-izomeri, ayrıca ksilulozun L-izomeri doğada bulunur:
-
DL-Ribulose.svg
Ribuloz
-
DL-Xylulose.svg
Ksiluloz
Bu karbonhidratlarıdaki aldehit ve keton grupları komşu hidroksil fonksiyonel gruplarıyla tepkimeye girerek, sırasıyla, intramoleküler hemiasetal veya hemiketaller oluşturabilirler. Meydan gelen halkasal yapılar furan türevleridir ve furanoz olarak adlandırılırlar. Halka spontan olarak açılıp kapanır, böylece karbonil grubu ile komşu karbon atomu arasındaki bağ dönebilir. Mutarotasyon denen bu süreç sonucunda α ve β olarak adlandırılan iki biçim meydana gelir.
Pentoz şekerlerden oluşmuş bir polimere pentosan denir.