Kelime tanımını bul

Güncel Türkçe Sözlük
protein
  • isim, kimya Canlı hücrelerin ana maddesini oluşturan, genellikle sülfür, oksijen ve karbon ögeleri bulunan amino asit birleşiminden oluşmuş, yumurta akı, et, süt vb. yiyeceklerde bulunan, karmaşık yapılı doğal madde
Kimya Terimleri Sözlüğü (II)
protein

Hayvan ve bitki gözelerinde aminoasitlerden yapılan önemli bir besin sınıfı.

Veteriner Hekimliği Terimleri Sözlüğü
protein

Amino asitlerin peptit bağlarıyla bağlanmasıyla oluşan, karbon, hidrojen, oksijen, azot ve kükürt içeren, globuler veya fibröz yapıya sahip, bütün canlılar için önemli yapısal ve fonksiyonel işlevleri olan makromoleküller. Genellikle peptit bağıyla bağlanmış 100’den fazla amino asit içeren ve molekül ağırlığı 10 kDa’dan fazla olan peptitler için kullanılır.

Biyoloji Terimleri Sözlüğü
protein

Canlıda yapı elemanı, hormon, enzim, elektron ya da madde taşıyıcısı, desteklik gibi görevleri yapan, amino asitlerin birbirlerine peptit bağlarıyla bağlanması sonucu oluşan, polipeptit dizilerinin tek başlarına ya da diğer moleküllerle birleşerek ipliksi, tabakalı ya da küresel şekillerde (primer, sekunder, tersiyer, kuaterner yapı) bulunabilen, tüm hücre faaliyetlerine katılan bir biyopolimer grubu.

Su Ürünleri Terimleri Sözlüğü
protein

Doku hücrelerinin esas yapı unsurlarından birini oluşturan, aminoasit birleşmesinden oluşmuş azotlu bileşikler grubuna ait herhangi bir madde.

Orta Öğretim Terimleri Kılavuzu
protein

(botanik, zooloji, kimya)

Zooloji Terimleri Sözlüğü
protein

(Yun. protos = ilk), Albüminli madde; amino asitlerinin birleşmesiyle meydana gelmiş olan ve canlı maddenin temelini yapan karışık yapılı bir organik madde.

Vikipedi
Protein

Proteinler, amino asitlerin zincir halinde birbirlerine bağlanması sonucu oluşan büyük organik bileşiklerdir. Proteinler, açlık anında en son tüketilirler. Kimyasal sindirimleri midede başlar.

Proteinler, amino asitlerin yapıtaşlarından oluşan polimerlerdir. Her proteinin kendisine has özelliklerinin olmasını sağlayan özel amino asit dizilimleri vardır. Proteinlerin işlevlerinin çoğu, kendisini oluşturan amino asitlerin özelliklerinin tayin edilmesiyle anlaşılabilir. İnsandan virüse proteinlerin oluşumunda en çok kullanılan 20 çeşit amino asit vardır.

Bu zincirde bir amino asitin karboksil grubunun bir diğerinin amino grubuna bağlanmasıyla oluşan bağ peptit bağı olarak adlandırılır. Her proteindeki amino asit dizisinin sırası bir gen tarafından tanımlanır ve genetik kod ile kodlanmıştır. Genetik kod 22 "standart" amino asit tanımlasa da proteinlerdeki amino asitler çevrim sonrası değişimle kimyasal olarak değişikliğe uğrar. Bu değişimler ya proteinin işlev görmeye başlamasından önce gerçekleşir ya da kontrol mekanizmalarının parçası olarak, proteinin işlevini değiştirmek için olur. Proteinler belli işlevleri yerine getirmek için beraberce de çalışabilirler ve bazıları bir araya gelip kararlı kompleksler oluşturabilir.


Protein, beslenmemizin önemli bir parçasıdır. Hayvanlar her amino asiti sentezleyemediklerinden, temel (esansiyel) aminoasitleri gıda yoluyla almak zorundadırlar. Sindirimde hayvanlar yedikleri proteini serbest amino asitlere parçalayıp bunlarla yeni proteinler sentezler.

"Protein" sözcüğünün kaynağı, Yunanca'nın "birincil öneme sahip" anlamını taşıyan πρώτα (prota) sözcüğüdür. Bu isim, proteinleri 1838'de ilk tanımlayan Jöns Jakob Berzelius tarafından verilmiştir. 1926'da James B. Sumner'in üreaz enziminin bir protein olduğunu göstermesine kadar, proteinlerin canlılar için ne derece önemli olduğu tam anlaşılmamıştır. Yapısı çözülen ilk proteinler arasında insülin ve miyoglobin bulunur ki, insülin için Sir Frederick Sanger 1958'de, miyoglobin için de Max Perutz ve Sir John Cowdery Kendrew 1962'de Nobel Kimya Ödülü kazanmıştır.Kendrew JC, Bodo G, Dintzis HM, Parrish RG, Wyckoff H, Phillips DC. (1958) Her iki protein de kırınım analizi ile üç boyutlu yapıları çözümlenen ilk proteinlerdendir.Nature 181(4610):662-6.

Protein (besin)

Proteinler insan vücudu için gerekli besin maddeleridir. Vücut dokularının yapı taşlarından biridirler ve enerji kaynağı olarak da işlev gösterirler. Enerji kaynağı olarak proteinler karbonhidratlar gibi gram başına 4 kcal enerji içerirler.


Aminoasitler gerekli olan, gerekli olmayan ve kondisyonel aminoasitler olarak üçe ayrılırlar. Gerekli aminoasitler vücut tarafından üretilemezler ve besin yoluyla alınmalıdırlar. Gerekli olmayan aminoasitler vücut tarafından, gerekli olan aminoasitlerden üretilirler. Kondisyonel aminoasitler ise hastalık, stres gibi durumlar dışında gerekli olmayan aminoasitlerdlr.

Notlar[ değiştir]

"protein" kelimesinin kullanım örnekleri.

Batiatrik cerrahi sonrası gebeliklerde gebelerin %53’de b12 vitamini, %16’sında folik asit , %50’sinde demir, %17’sinde kasiyum ve % 10’unda albümin gibi protein ve mikro besinlerin eksikliği tanımlanmıştır.

Özellikle yaşı 40’ın üzerinde, hipertansiyonu, diyabeti olan, idrarında protein ya da albümin kaçağı olan kişilerin mutlaka hastaneye başvurmaları gerekir” diye konuştu.

Etin doğru tüketilmezse yarar yerine zarar verebileceğini vurgulayan Usta, kırmızı eti, protein yapısını bozmamak için daha uzun sürede, az alevli ateşte, az pişirmek gerektiğini anlattı.

Kuşkonmaz protein açısından zengin fakat kalori ve karbonhidrat bakımından düşük alkalin bir besindir.

Selda Ayça Altıncık diyabetin, pankreasın yeterli miktarda insülin hormonu üretememesi ve insülin hormonuna karşı direnç gelişmesi sonucunda gelişen şeker, yağ ve protein metabolizması bozukluğu ile seyreden bir hastalık olduğunu söyledi.

Amiloid beta, öğrenme için gerekli bir protein olsa da beynin bu proteini işledikten sonra yeniden parçalayıp kullanıma hazır hale getirmesi gerekmektedir.

Dolguların içerdiği kollojen katkısı bölgeyi hacimsel olarak tedavi ederken, ek olarak içerdiği protein, vitamin, aminoasitler bu bölgede ve cilt dokusunda iyileştirici ve tedavi edici etki yapmaktadır.

Kemik yapısını güçlendirir Protein ve anorganik tuzlar açısından çok zengin olan kuru fasulye, kemik yapısının güçlenmesine de yardımcı olmaktadır.

Gerek Türkiye gerekse dünya genelinde yapılan araştırmaların oleik asit çoğunlukta olmak üzere yağ, protein, karbonhidrat, E vitamini, mineraller, diyabetik lifler, fitosterol (beta-sitosterol) ve antioksidant fenoliklerin özel bileşimleri nedeniyle insan beslenmesi ve sağlığı açısından fındığın kuru yemiş çeşitleri arasında önemli bir konuma sahip olduğuna dikkat çekti.

Çevreye bağlı faktörler dışında yara iyileşmesinde beslenmenin önemine değinen Yahcı, özellikle protein, arjinin ve glutaminin yanı sıra çinko, bakır, A vitamini ve C vitamininin yara iyileşmesinde etkin olan besin öğeleri olduğunu belirtiyor.

Aşırı protein tüketimi, aşırı asitli içecekler kemik erimesine neden olan en önemli faktörlerdir.

Yağışın fazla olduğu yıllarda kardeşlenme sonu ve başaklanma dönemindeki azotlu gübre miktarı, protein oranını artıracağından atılacak gübre miktarı artırılmalı.

Doktorlar hastanın sağ bronşundan çıkan ağaç dalına benzeyen şekli hastanın protein seviyesinin normalden daha yüksek olmasıyla kanın hava ile temas etmesi sonucu ortaya çıktığını açıkladı.

Kanser vakalarında erken teşhis çok önemli yapılan küçük operasyonlarla birlikte kişi sağlığına da erken kavuşmakta Erzincanlılara önerimiz sağlıklı yaşam oluşturmaları bunun için de sağlıklı beslenebilme çok önemli sadece protein ağırlıklı değil mevsimsel gıdaları da tüketmek çok önemli.

Kanser vakalarında erken teşhis çok önemli yapılan küçük operasyonlarla birlikte kişi sağlığına da erken kavuşmakta Kırşehirlilerden tavsiyemiz sağlıklı yaşam oluşturmaları bunun için de sağlıklı beslenebilme çok önemli sadece protein ağırlıklı değil mevsimsel gıdaları da tüketmek çok önemli.