Güncel Türkçe Sözlük
-
isim Olağanüstü zamanlarda ve durumlarda ülkede
güvenliğin sağlanması için ordunun yardımıyla gerçekleştirilen
yönetim, örfi idare
Tarih Terimleri Sözlüğü
Olağanüstü durumlarda yurtta düzen ve güvenliğin korunması için ordunun yardımı ile uygulanan yönetim.
Ceza Yargılama Yöntemi Yasası Terimleri
Ulusal varlığın korunması ve savunulması için, tehlikeli olağanüstü durumlarda uygulanan yönetim.
Vikipedi
Sıkıyönetim veya askerî adalet, askerî otoritenin, genellikle resmî bildirgesi altında, adlî yönetimi kontrol altına almasıyla işleme geçen kural sistemidir.
Askerî adalet, ortaya çıkan savaş, doğal afet, sivil kargaşa, toprak işgali veya askerî darbe gibi durumlarda, normal adlî kurumların yeni duruma hâkim olamayıp, vazifesini yerine getiremediği veya yavaş getirdiği takdirde, askerî otoritelerin ve kurumların tercih edilmesi ile kullanıma girer.
Sıkıyönetim, tabii afet, salgın hastalık, ağır ekonomik bunalımlar ve sıkıyönetimi gerektiren hallerin daha hafifinin meydana gelmesi durumlarında ilan edilen olağanüstü halden farklıdır. Sıkıyönetimde yetki askeri makamlarda, olağanüstü halde ise mülki makamlardadır. Olağanüstü halde sıkıyönetim mahkemeleri yoktur.
Sıkıyönetim, sadece maddi düzen ve güvenin sağlanması ile ilgili olduğundan; ülkenin her yerinde değil, yalnız kamu düzeni bozulan bir veya birkaç bölgesinde ilan edilir. Gerekirse tamamında da ilan edilebilir. Anayasa sınırları içinde ve önceden tespit edilen kurallara göre uygulanan hukuka uygun bir yönetim şeklidir. Sıkıyönetimle ilgili her şey kanunla düzenlenmiş, keyfiliğe yer bırakılmamıştır. Sıkıyönetimin bütün işleri yargı denetimine tabidir. Fakat alınacak tedbir ve kararlarda, sıkıyönetim komutanına Sıkıyönetim, 1982 Anayasasının 122. maddesine göre 1402 sayılı Sıkıyönetim Kanunuyla düzenlenmiştir. 1982 Anayasası, 1961 Anayasasına göre sıkıyönetimin yetkisini arttırmıştır. 1402 sayılı Sıkıyönetim Kanunu'nun bazı maddeleri 1982 Anayasası'nın emirleri doğrultusunda, 1982 tarihli, 2766 sayılı kanun ve 1983 tarihli, 2836 sayılı kanunla değiştirilmiştir.
"sıkıyönetim" kelimesinin kullanım örnekleri.
Avni Angun FETÖ'cüler tarafından güvenilen bir isim olmazsa sıkıyönetim komutanı ilan edilmezdi.
Bölük'te Piyade Teğmen olarak görev yaptığını belirttiği savunmasında, havaalanında beklerken Birant üsteğemenin 'sıkıyönetim ilan edildiğini, uçakların geleceğini ve uçakla Ankara'ya gidileceğini, siyasi görüşlerin erbaş ve erlere söylenmemesini' dile getirdiğini, uçak geleceği ve Ankara'ya gidileceği hususunu ilk kez bu şekilde öğrendiğini ifade etti.
Tekrar söz alan Hakan Çınar ise sözde sıkıyönetim emrinin alt birliklere dağıtılma emrini vermediğini öne sürdü.
Aşkın Gençaslan bana sıkıyönetim direktifiyle görevlendirilen sanık Öremiş'in Tekirdağ'a gelmek için araç istediğini ancak kendisine araç olmadığı cevabını verdiğini söyledi.
Darbe girişimi olduğu ve sıkıyönetim ilan edildiğine ilişkin bir açıklama duymadığını, bununla ilgili kimseden emir almadığını öne süren Yağcı, kanunsuz bir eylemde bulunmadığını öne sürdü.
Darbeci Tuğgeneral Kırhan ise Vali Yaman'a 'Durum pek öyle değil, ben Genelkurmay Başkanlığınca sıkıyönetim komutanı ilan edildim' diye cevap verdi.
Teklif, güvenlik, sıkıyönetim ve OHAL gerekçesiyle hafta sonu iznini kullanamayan askerlerin izinlerinin üç gün olarak hesaplanması ve bu sürenin muvazzaflık hizmetinden sayılmasını öngörüyor.
Teklife göre, erbaş ve erlerin izin süreleri muvazzaflık hizmetinin her ayı için iki gün, sıkıyönetim, OHAL veya güvenlik gerekçesiyle hafta sonu izni verilmemesi halinde ise üç gün olarak hesaplanacak.
Jandarma Sınar Tümen Komutanı Tümgeneral Abdullah Baysar'a da bu görevinde devam etmesi ve Şırnak Sıkıyönetim Komutanı olarak görev tevdi edildiği aktarılan iddianamede, sanıkların ifadelerine de yer verilmişti.
Ama ülkeye demokrasiyi getirecek bir davanın demokrasinin, insan hakları ilkelerinin ve en önemlisi insan onurunun çiğnenmediği bir dava olması gerekir, oysa adalet cephesinde değişen çok da bir şey yok, davanın yürütülüş şekli sıkıyönetim dönemlerini çok da aratmıyor açıkçası.
Bu olay üzerine Ukrayna'nın bazı bölgelerinde sıkıyönetim ilan edilirken, Rusya Azak Denizi'ne füze gemisi göndermişti.