Kelime tanımını bul

Vikipedi
Sistan

Sistan, İran'ın doğusuyla ( Sistan ve Belucistan) Afganistan'ın güneybatısını ( Nimruz) kapsayan coğrafi bölge.

Bölge topraklarının yaklaşık 18,000 km² genişliğindeki, yüzde 40'lık bölümü İran sınırları içinde kalır. Nüfusunun yaklaşık yarısı da İran'daki Zabol ilçesinde yaşar. Yüksekliği 450–520 m arasında değişen büyük bir çöküntü alanını kapsayan bölgede, zaman zaman kuruyan göl havzalarına boşalan çok sayıda ırmak vardır. Bu ırmakların taşkın dönemlerinde oluşturdukları sığ gölün sularını güneydeki başka çöküntü alanına boşalır. Yerleşmeler üç büyük delta bölgesinde yoğunlaşmıştır. Bunlar, her ikisi de Afganistan'da bulunan, Ferah Nehri kıyısındaki Laş-ı Cuveyn ve Haş Nehri kıyısındaki Şahansur'la İran'da, Hilmend Nehri kıyısında yer alan Sistan'dır. Sistan'da tam bir çöl iklimi hüküm sürer. Çok düzensiz olan yağış miktarı yılda ortalama 100 mm kadardır; yazları aşırı sıcak geçer, kışın don görülür. Yazın kuzeyden esen 120 gün rüzgarları önemli ölçüde toprak aşınmasına neden olur.

Nüfusunun çoğunu Tacikler oluşturur. Öbür topluluklar arasında göçebe Beluciler ve Brahuilerle hayvancılıkla uğraşan Catlar, Gucarlar ve Gavdarlar sayılabilir.

Sistan'ın İran sınırları içinde kalan kesimi 1959'da Belucistan'la birleştirilmiş ve Sistan-ı Belucistan ili (ostan) oluşturulmuştur. İl merkezi Zahedan'ın Pakistan'daki Kuetta'yla demiryolu bağlantısı vardır. Zabol da, bir yolla Meşhed-Zahedan karayoluna bağlanır. Sistan'ın Afganistan'da kalan kesiminin başlıca kenti Şahansur'dur.

Başka bölgelerden kopuk oluşu ve sulama sorunları nedeniyle fazla gelişmemiş olan Sistan, bölgedeki uzun süreli savaşlardan da büyük zarar görmüştür. Bugün bölgede yaklaşık 130 bin hektarlık bir arazinin sulanmasını sağlayan iki baraj vardır. Başlıca ürünler buğday ve arpadır; az miktarda pamuk ve darı da yetiştirilir.