Vikipedi
Spoiler, bir eserin konusu veya detayları hakkında bilgi veren; eser okunmadan, dinlenmeden veya izlenmeden önce öğrenilmesi durumunda alıcının eser ile ilgili düşüncelerini veya alacağı hazzı etkileyebilecek açıklama veya ipucu. Spoiler, "bir şeyin değerini veya miktarını azaltan ya da tamamen yok eden" anlamında yakın dönemde Türkçeye yerleşmiş İngilizce kökenli bir sözcüktür.
Bir eserin izleyici/okuyucu/dinleyici tarafından eğlenceli bulunması, erken öğrenilen detaylar ve eleştiriler ile çoğu zaman zorlaşır. Örneğin, bir sinema filminde senaryodaki dönüm noktalarının ya da şaşırtıcı sonun henüz izlenmeden öğrenilmesi, seyircinin filmden alacağı potansiyel zevki büyük oranda azaltır. Bu yüzden bu tip yazıların başına, eseri henüz görmemiş olan insanların yanlışlıkla okuyup öğrenmesini engellemek amacıyla spoiler uyarı ibareleri konulur.
Spoiler, "bir şeyin değerini veya miktarını azaltan ya da tamamen yok eden" anlamında bir sözcüktür. Bu sözcükle aşağıdakilerden biri kastedilmiş olabilir:
- Spoiler (medya)
- Spoiler (otomotiv)
- Spoiler (havacılık)
Spoiler, hava taşıtlarına etki eden kaldırma kuvvetini (lift) azaltmak amacıyla kullanılan kontrol yüzeyi. Çoğunlukla kanat üzerine yerleştirilen ve dikey eksende açılarak kanadın ilgili kısmındaki hava akışını bozan cihazlardır. Spoilerler hava frenlerinden farklıdırlar. Hava frenleri hava direncini (drag) artırırken kaldırmayı çok az azaltırlar. Spoilerler ise kaldırmayı ciddi boyutta azaltırken, dirence orta seviyede etki ederler.
Spoilerler hava taşıtlarının sürat kazanmadan alçalmasına yardımcı olurlar. Ayrıca özellikle büyük uçaklarda inişten sonra kaldırmayı azaltarak iniş takımlarına daha fazla yük binmesine ve kaymanın (skid) önlenmesine, teker frenlemesinin daha etkin yapılmasına yardımcı olurlar.
Spoiler; binek ve yarış otomobillerinin arkalarında bulunan ve uçak kanadının tersine altı kavisli, genellikle 200 km/saat hızların üzerinde aracın arkasını yere bastırmak ve stabilite sağlamak amacıyla takılmış kanatçık.