Vikipedi
Subhan'Allāh ( Arapça yazılışı: سبحان الله); Türkçeye sıklıkla "Allah münezzehtir" şeklinde çevirilen, Türkçe diziliş ile "Allah Subhan'dır" anlamında olan Arapça bir ifadedir. İfade, Subhan ve Allah kelimelerinin birleşiminden oluşur.
Subhan/سبحان kelimesi Arapça S-B-H kökünden türer. Kök anlamı; (batmadan, üzerinde)yüzmek, ileriye yuvarlanmak, hızla uzaklaşmak, hızlı olmak anlamındadır.Kur'an Sözlüğü, John Penrice, İşaret Yayınları (Sf.140)Dictionary of The Holy Quran, Malik Ghulam Farid, Islam International Publication Ltd.(Sf.376)
Kuran'da birçok ayette, bu kökten türemiş birkaç farklı anlamda olan kelimeler bulunmaktadır.http://corpus.quran.com/qurandictionary.jsp?q=sbH Örneğin;
(Enbiyâ-33) كُلٌّ فِي فَلَكٍ يَسْبَحُونَ... / ...kullun fî felekin yesbehûn(e) / ...her biri bir yörüngede yüzmekte(dir).
(Kalem-28) لَوْلَا تُسَبِّحُونَ... / ...levlâ tusebbihûn(e) / niçin tesbih etmiyorsunuz?... (niçin Mutlak-Üstünlüğünü aklınıza getirmiyorsunuz?)
(Kalem-29) ...قَالُوا سُبْحَانَ رَبِّنَا / Kâlû subhâne rabbinâ... / Rabbimiz Subhan'dır... dediler. (Sahibimiz Mutlak-Üstün 'dür dediler.)
Hadis'lerde ise Subhanallah ifadesi; "Allah'ın tüm olumsuz sıfatlardan uzak bilinmesi" şeklinde açıklanmaktadır.
Eski Türk meallerinde, örneğin Karahanlılar Türkçesi ile yapılan meallerde Subhanallah ifadesi; Arıg Allah olarak çevrilmiştir.http://turkbilimi.com/?tag=kuran-meali
Kazakça'da ise "Pak Allah" ifadesi ile çevrilmektedir.Субхән'Аллаһ Kazakça Vikipedi
Yukarıdaki bilgiler doğrultusunda, Subhan kelimesi;
Sıfat olarak: tüm olumsuz sıfatlardan uzak olan, soyutlanmış, tertemiz, pak, arınık, mutlak-mükemmel, mutlak-üstün
Fiil olarak: tüm olumsuz sıfatlardan uzak olarak kabul etmek, soyutlamak, tertemiz bilmek, paklamak, arındırmak, şanını yüceltmek
gibi anlamlara sahiptir.
Dolayısı ile, Subhan'Allāh ifadesinin en yakın Türkçe kelime karşılığı Allah Kusursuz[dur], Allah Arınık[tır] veya Allah Mutlak-Üstün[dür] şeklinde verilebilir.
Yine Subhan kelimesinin köken anlamı dikkate alındığında, İslam felsefesinde tüm ilahilik(tanrısal) güçleri birleyen Allah kavramının soyutluğunu ifade etmek için kullanıldığı görülür. Bu anlamı ile Subhan'Allāh ifadesi; Allah kavramına somutluktan uzak, mutlak bir soyutluk atfeden felsefik bir yaklaşımdır.
Kaynakça[ değiştir]- Kurân’da TESBİH kavramı çalışması