Kelime tanımını bul

Güncel Türkçe Sözlük
tenya
  • isim, hayvan bilimi Şerit
Veteriner Hekimliği Terimleri Sözlüğü
tenya

anat.

  1. Taeniidae ailesinde bulunan büyük yassı solucanların bir cinsi, Hydatigena.

  2. Şerit, ince bant.

  3. İnsanın, domuzun ve atgillerin kalın bağırsaklarında uzunlamasına kasların kuvvetlenmesiyle oluşan şeritler.

  4. Beyin boşluklarında bulunan plexus choroideus’ların yapışma çizgileri.

Asalakbilim Terimleri Sözlüğü
tenya

bk. şerit.

Vikipedi
Tenya

Tenya, sığır etinden bulaşan ve Türkiye'de en yaygın olan türü Taenia saginata olarak da bilinen, ince bağırsakta yaşayan, yassı solucanlar takımının sestod familyasına ait, omurgasızlar şubesinden bir hayvan cinsidir.

Vücudu baş ( skoleks), boyun ve segmentlere ( proglottid) bölünmüş gövdeden meydana gelir. Proglotidler, boyun kısmından gelişir. Boyundan gelişen her proglottid önce genç halkadır, ardından olgun halkaya dönüşür son olarak da iyice gelişerek gebe halka haline gelir. Her gebe halka dişi ve er üreme hücrelerinden ikisini taşır. Tenyalar hermafrodit canlılardır. Son konağı insan ve etçillerdir. Yaşam döngüsü genellikle bir ara konaktan konağa geçişi izler. Konağın dışkısı ile dışarı atılan gebe halkalar parçalanarak, içindeki döllenmiş yumurtalar domuz ve sığır gibi hayvanların yiyeceklerine karışır. Bu yiyeceklerin ara konaklarca yutulması parazit yumurtalarını dokulara taşır ve keseli kurt hastalığına neden olur. Keseli kurt cysticercosis (sistiserkozis) olarak adlandırılan parazitin ara konaktaki halidir. Küçük inci tanesi boyutunda olan domuz sistiserki ve nohut büyüklüğündeki sığır sistiserkinin her ikisi de içi sıvı dolu olup konağa bulaşacak olan skoleks ile boyunu taşır. İnsan ve et yiyen diğer memeli hayvanlarca bu ara konakların tüketilmesi, sistiserkin mide enzimleri ile kılıfının erimesi sonucu serbest kalan skoleksin onikiparmak bağırsağına tutunması ile sonuçlanır. İnce bağırsağa yapışan skoleks ile bağlantılı boyun kısmından gelişen proglottidler 2-3 ay içinde parazitin erişkin formunu almasıyla döngüsünü tamamlar.


Domuz ve insan dokuları ve özellikle de beyin dokuları birbirine benzer olduğundan, domuzlarda meydana gelen cysticercosis vakaları insanda da görülebilmektedir. Bu bağlamda insanlar, domuz tenyasının konağı olduğu gibi aynı zamanda ara konağıdır da. Beyinde meydana gelen durumlara neurocysticercosis (nöroSistiserkozis) adı verilir, ölümle sonuçlanabilmektedir. Domuz ve insan dokularının bu yapısal benzerliği ikisininde hepçil türler oluşundan sebep alır. Boynuzlu hayvanlardan geçen parazitler, otobur canlıları ara konak aldığından, insanlar sığır tenyasının ara konağı değildir.

"tenya" kelimesinin kullanım örnekleri.

Eğrelti otu bugüne bağırsak kurtlarının, tenya ve parazitlerin düşürülmesinde sıklıkla kullanılmıştır.