Kelime tanımını bul

Güncel Türkçe Sözlük
tezat
  • isim Karşıtlık, karşıt olma, zıtlık, çelişki, kontrast, antagonizma
    "Bir milletin güzidesiyle halkı arasında bu derece tezat doğru mudur?" - O. S. Orhon
  • edebiyat Anlatımda birbirine karşıt iki sözü yan yana kullanma
Vikipedi
Tezat

Tezat sanatının gerçekleşmesi için mutlaka birebir karşıt anlamlı sözcüklerin kullanılması gerekmez. Benzer şekilde, içinde karşıtanlamlı sözcükler olan her satırda da tezat sanatı yoktur. Tezat, şair veya yazarın bilinçli olarak kullandığı bir sanattır ve genellikle eserin bütününe yayılır.

Aşağıdaki örneklerde tezat sanatını meydana getiren sözcükler kalın yazılmıştır:

Aşk derdiyle hoşem elçek ilacımdan tabib Kılma derman ki helâkim zehri dermanındadır - Fuzulî Ben şairim o kamet-i mevzunu doğrusu Sevmem desem de bil ki yalan söylerim sana - Nedim Kani ol gül gülerek geldiği demler şimdi? Ağlarım yadıma geldikçe gülüştüklerimiz - Mâhir Bu harabatta Sâbit olamam sultanım Dil-i viranımı yapsan da yıkılsam gitsem - Sâbit Yağsın nesi varsa kâinatın Yalnız şu derin sükût dinsin - Abdülhak Hâmid Ne sabahı göreyim, ne sabah görüneyim Gündüzler size kalsın, verin karanlıkları Islak bir yorgan gibi, sımsıkı bürüneyim Örtün, üstüme örtün, serin karanlıkları - Necip Fazıl Kısakürek

Tezat sanatına düzyazıda da rastlanır: