Kelime tanımını bul

Kişi Adları Sözlüğü
Tomris

Cinsiyet: Kız Peçenek Türklerinden bir kadın kahraman. Tarihte, Pers Kralı II. Keyhusrev’le savaşmış olan Massagetlerin ünlü kraliçesi. “Tomur veya temir, demir” kelimeleriyle ilgi kuranlar vardır.

Vikipedi
Tomris

Tomris veya Tomyris ( Türkçe: temir - " demir")Adolf Erman: Archiv fur wissenschaftliche Kunde von Russland, Cilt 1, Reimer, 1968, s.386 MÖ 6. yüzyılda yaşadığı sanılan, Saka kraliçesi.

Aynı çağda Pers ve Medya'da hüküm süren Ahameniş İmparatorluğu ile büyük bir mücadeleye girişmiştir. Tomris Hatun barışçıl ama savunmaya önem veren bir yapıya önem göstermiş, bunu bir zayıflık olarak gören Pers İmparatoru Büyük Kiros ise hiç durmadan Saka topraklarına akın düzenlemiştir. Persler Saka topraklarına girdiği vakit yakılmış tarlalardan başka bir şey bulamıyorlardı. Çünkü Sakalar geri çekiliyor ve savaş için uygun bir mevzi ve an bekliyorlar, bu olmadığı takdirde de savaşa girişmiyorlardı. Sakaları kovalamaktan bıkan Büyük Kiros İran'a geri dönmek zorunda kalıyordu. Bir süre sonra kendisine tabî olması ve kendisiyle evlenmeyi kabul ettiği takdirde Tomris Hatun ile uğraşmayacağını vadetti. Tomris Hatun bunun bir oyun olduğunu biliyordu ve teklifi reddetti.

Buna kızan Büyük Kiros büyük bir ordu toplayarak tekrar Saka topraklarına girdi. Bu orduda savaş için eğitilmiş yüzlerce köpek de vardı. Tomris Hatun artık kaçmanın yarar sağlamayacağını anlayıp uygun bir alan seçip Büyük Kiros'un ordusunu beklemeye başlar. İki ordu aralarında birkaç kilometre kalacak bir biçimde mevzilenir. Güneş battığı için savaşa tutuşmazlar ancak gece Büyük Kiros bir hile düşünmüş ve iki ordunun arasında bir çadır kurdurmuştur ve içinde güzel kızlar ve yiyecekler ve şarap bulunan çadıra ansızın saldırı düzenleyen Tomris Hatun'un oğlu ve beraberindeki kuvvetler, içerideki birkaç Pers'i öldürüp eğlenceye dalmışlardır. Ancak birkaç saat sonra bir baskın düzenleyen Pers kuvvetleri çadırı basıp Tomris Hatun'un oğlu da olmak üzere içerideki Sakaları öldürürler. Tomris çok sevdiği oğlunun ölümüne üzülür. Yemin ederek şöyle söyler: Kana susamış Kirus! Sen oğlumu mertlikle değil o içtikçe zıvanadan çıktığın şarapla öldürdün. Ama güneşe yemin ederim ki seni kanla doyuracağım!

Ertesi gün yapılan savaşı Sakalar kazanır. Ok atmakta usta olan ve savaş arabalarını büyük ustalıkla kullanan Sakalar, savaş köpeklerine rağmen Persleri bozguna uğratır. Ölenler arasında Pers kralı Büyük Kiros da vardır.

Tomris Hatun sözünde durur ve Büyük Kiros'un kesik başını kan dolu bir tulumun içine atar. Tomris Hatun, Büyük Kiros'un kafasını kan dolu bir fıçıya atarak "Hayatında kan içmeye doymamıştın, şimdi seni, kanla doyuruyorum!" der.

Kültürel etkiler[ değiştir]

Tomris/Tomaris'in adı günümüze kadar kullanılagelen bir Türk dişil ismidir.Gazanfer İltar, Uluslararası Giresun ve Doğu Karadeniz Sosyal Bilimler Sempozyumu: 2008, Cilt 1, 2009, s.373

"tomris" kelimesinin kullanım örnekleri.

Turgut Özakman'ın kaleme aldığı, Tomris Çetinel'in yönettiği oyunda, Ozan Kalkan, Ömer Eryiğit, Kerem Yücel, Serkan Yanar, İsmail Tütüncü, Selçuk Veysel Zurnazanlı, Burçhan Göze, İnanç Keteci, Volkan Gündüz, Burak Fındıkçı'nın da aralarında bulunduğu kalabalık sanatçı kadrosu rol alıyor.

Büyük Türk Hatunu Tomris ile başlayan örnekler, Kara Fatma ile Sabiha Gökçen ile ve daha niceleriyle çoğaltılabilir.

Tomris Çetinel, Mustafa Şen, Özkan Gezgin, Zeynep Nutku ve Mesure Tahir'in rol aldığı müzikli oyuna orkestra da eşlik ediyor.

Oyunda Tomris Çetinel, Mustafa Şen, Özkan Gezgin, Zeynep Nutku, Mesure Tahir, Deniz Burak Mersinli, Gizem Cessur, Selda Bakırtaş, Cihan Gireyhan, Semih Özbilgi, Tolga Erk, Gizem Karasu, Emrah Şenışık, Hüseyin Kayar, İlke Can, Fulya Gezici, Salih Köküz ve Hazal Eylem Özay rol alıyor.

Tomris Oğuzalp filmdeki rolüyle en iyi yardımcı kadın oyuncu dalında Altın Portakal ödülünün sahibi oldu.

Adana Devlet Tiyatrosunun, yeni sezonun ilk oyunu olarak hazırladığı, Tuncer Cücenoğlu'nun kaleme aldığı, Tomris Çetinel'in yönettiği oyunun provaları, Hacı Ömer Sabancı Kültür Merkezi'nde gerçekleştiriliyor.

Yönetmen Tomris Çetinel, AA muhabirine yaptığı açıklamada, eserin bir kadın sığınağında geçtiğini söyledi.