Kelime tanımını bul

Güncel Türkçe Sözlük
yakıştırma
  • isim Yakıştırmak işi
Gramer Terimleri Sözlüğü
yakıştırma

Şekil veya anlam bakımından dildeki bazı kelimelerin örnek alınması ve yakıştırma yolu ile onlara benzetilerek yeni kelimeler türetilmesi; bir kelimedeki şeklin başka bir kelimeye aktarılması olayı : Mac. nap, Far. âfitâb ve rûz kelimelerinin hem «güneş» hem «gün» anlamlarına gelmesi, anlam aktarımı ile ilgili bir benzetmedir. Bunun gibi Türkçede yaşıt kelimesine benzetilerek eşit, korkunç kelimesine yakıştırılarak ilginç; kurultay’a bakılarak da danıştay, sayıştay ve yargıtay kelimeleri yapılmıştır. 3. şah. zamiri ol’un çekim gövdesi (casus obliques, oblique stem) olan *an-ın çekime girmesi ile anda, andan, anca biçimlerindeki ön sesler de ol > o değişiminden sonra o’ya benzetilerek yakıştırma yoluyla onda, ondan onca biçimlerine girmiştir. Bu olayda genellikle biçim olarak kurala uygun görünen ancak gerçekte kural dışı olan bir benzetme, bir yakıştırma söz konusudur. İngilizcenin çocuk dilinde kurallı şekillere benzetilerek kuralsız şekillerin de kurala sokulması dolayısıyla man «adam» kelimesinin çokluk şeklinin men yerine mans, to go «gitmek», to see «görmek», to know «bilmek» fiillerinin geçmiş zaman şekillerinin went, saw, knew yerine goed, seed, knowed şekillerinde söylenişi yine tipik birer yakıştırma olayıdır.

"yakıştırma" kelimesinin kullanım örnekleri.

Siz bu ülkenin Enerji Bakanını, bir terör örgütüne üye olduğu diye yakıştırma yaparak, bir resmi gerekçelendirme yaparak güya 2,5 yıl dinliyorsunuz.

Liderlerimizi eleştirebiliriz, liderlerimizin arasındaki tartışmada mutlaka üzerimize düşen sorumluluğu yerine getirebiliriz ama bir siyasi partinin ismine yakıştırma yapmak fevkalade nezaketsiz ve son derece yanlış tutumdur.