Güncel Türkçe Sözlük
-
isim Denizde balıkların veya küreklerin
kımıldanışıyla oluşan parıltı
"Yakamozlar saçarak her tarafından fenerim / Çifte sandal, yüzüyorduk; o yüzer, ben yüzerim" - M. A. Ersoy
- Biyolojik ışık üretme özelliğine sahip, akıntı ve
rüzgârlarla sürüklenen ve bir şeye dokunduğunda ışık veren deniz
hayvanı
Su Ürünleri Terimleri Sözlüğü
Denizde balıkların veya küreklerin kımıldanışıyla oluşan parıltı.
Biyolojik ışık üretme özelliğine sahip organizmaların akıntı ve rüzgarlarla sürüklendiklerinde veya bir şeye dokunduklarında oluşan ışığın yansıması olayı.
Vikipedi
Yakamoz (Rum. diakamós), uyarıldığında ışık saçan tek hücreli bir deniz canlısıdır. Denizin ateş böceği olarak da düşünülebilir çünkü iki canlının biyolojik olarak ışık saçması ( biyolüminesans) onları özel kılar. Boyut olarak küçük olan bu canlının birçoklarının bir araya gelip, ışık saçmasına da yakamoz denir. Yakamozun gözlemlenebilmesi için diğer ışık kaynaklarının (güneş, ay ve şehir ışıkları) yakamoz ışıklarını bastırmaması gerekir. Yakamoz oluştuğunda denizde uzun floresan lambalar yanıyormuş gibi gözükür.
Noctiluca scintillans balonsu bir görünüme sahip bir ökaryottur. Diğer ateşrengi alglerinki gibi sert bir zırha sahip değildir ve balonsu bir görünümü vardır. İki kamçısından uzun ve yapışkan özelliği bulunanı ile deniz yüzeyine yakın seviyede avlanır. Rastgele hareketleri sonucu kamçısına yapışan diğer mikroskobik deniz canlılarıyla beslenir. Çapları 1–2 mm kadardır. İnce bir elek veya bir tül ile sudan ayrılıp büyük bir mercek ile incelenebilinirler. Genelde bölünme yoluyla çoğalan canlının çiftleşmesi de görülen bir olaydır.
Yakamozu özel kılan ışıma olgusu luciferin-luciferaz enzim substrat çiftinin reaksiyonu sonucu oluşur. Bu kimyasallar sitoplazma içinde dağılmış halde bulunan binlerce küresel organelde saklanırlar.
Söz konusu canlıların ışık saçması bir savunma mekanizması olarak düşünülmektedir. Saldırı altında kalan tek hücreli ışık yayarak, daha büyük avcıların kendisine saldıranı fark etmesini sağlar. Bu özellik balıkçılar tarafından da kullanılır. Bazı balıkçı teknelerinde yüksek bir direk ve bu direğin ucunda oturulacak bir yer vardır. Gırgır motorlarının köprülerinin çok katlı ve en üst kattan bile kumanda edilebiliyor olmalarının bir sebebi de budur. Balıkçılardan biri buraya oturarak ay olmayan geceleri balıkların yakamoz yaparak geçtikleri yolları görüp dümenciyi yönlendirirler veya doğrudan kendileri tekneye kumanda ederler. Yine yakamoz ışığı dolayısıyla lüfer avlarken lüks ışığı kullanılır; ışık balık gelsin diye değil misinanın değdiği, yakamozların çıkardığı ışıktan lüfer korkmasın diye. Lüks ışığı yakamoz ışığını bastırdığından lüferin misinayı farketmesini engeller.
Ayrıca bakınız[ değiştir]- Denizcilik terimleri
Yakamozun farklı anlamları
- Yakamoz, deniz ya da dalga oluşturabilen suların, üzerlerine vuran her türlü ışığın etkisiyle parıldaması(gece yansıması).
- Yakamoz, geceleri deniz yüzeyinde görülen ışıklar ve buna sebep olan canlıhttp://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_gts&kelime=YAKAMOZ
- Yakamoz, söz ve müziği Ahmet Kaya'ya ait, Ahmet Kaya'nın ve daha sonra İbrahim Tatlıses'in yorumladığı şarkı
- Yakamoz, söz ve müziği Deniz Seki'ye ait şarkı
"yakamoz" kelimesinin kullanım örnekleri.
Bu darbecilerin ağababaları ise, Balyoz, Yakamoz, Ayışığı darbe planlarını yapanlardır.