Güncel Türkçe Sözlük
-
isim, dil bilgisi Düz ünlünün ünsüz etkisiyle yuvarlak
oluşu: savırmak > savurmak, kavışmak > kavuşmak, yımışak
yumuşak gibi
Gramer Terimleri Sözlüğü
Düz bir ünlünün, yanındaki dudak ünsüzünün veya
söz içindeki yuvarlak bir ünlünün etkisiyle yuvarlak sıradan ünlüye
dönüşmesi: bedük > böyük > büyük; biber > büber, savıl-
> savul-, nevbet > növbet > nöbet, yabız > yavuz vb.
yağmur, avuç, savur- (
Türk Dünyası Gramer Terimleri Kılavuzu
Azerbaycan Türkçesi: dodaglanma; Türkmen Türkçesi: doodaklaşma; Gagauz Türkçesi:dudaklaşmak ~ labializatsiya; Özbek Türkçesi: lablaşiş; Uygur Türkçesi: lävlişiş; Tatar Türkçesi: irenläşü;Başkurt Türkçesi: irenläşew ~ labıyalızatsiya; Kmk: erinleşiw; Krç.-Malk.: erinli boluw;Nogay Türkçesi: erînlesüw; Kazak Türkçesi: labializatsiya; Kırgız Türkçesi: erindeşüü; Alt:: erin çöyileri;Hakas Türkçesi: labializatsiya; Tuva Türkçesi: labializatsiya; Rusça: ogubleniye ~ labializatsiya
Dilbilgisi Terimleri Sözlüğü
(Derleme.. dudaksıllaşma) Düz ünlünün ünsüz etkisiyle yuvarlak oluşu: (savırmak) > savurmak, (kavırmak) > kavurmak, (çabık) > çabuk vb.
Vikipedi
Yuvarlaklaşma, genelde dudak (b, p ve m) ve diş-dudak (f ve v) sessizlerinin tesiriyle düz seslilerin (a, e, ı, ve i) yuvarlak (o, ö, u ve ü) hale gelmesi. Bu ses olayı sebebiyle düzlük-yuvarlaklık uyumuna istisna teşkil eden örnekler ortaya çıkmıştır. Eski Türkiye Türkçesi, yuvarlaklaşmanın kolay ve sıkça meydana geldiği bir evredir. Sesler arasındaki belli şartlara göre oluştuğundan Türkçeyle beraber bütün dillerde görülebilmektedir. Bazı örnekleri şunlardır: bedük (Eski Türkçe)> böyük> büyük, bedümek (Eski Türkçe)> böyümek> büyümek, nevbet> növbet> nöbet, matbah> mutfak, misafir> musafir (ağızlarda), tevbe> tövbe, yevmiye> yövmiye, kamag(Eski Türkçe)> kamug> kamu, capitaine(İtalyanca)> kapudan> kaptan, tabl (Arapça)> davul.
"yuvarlaklaşma" kelimesinin kullanım örnekleri.
Bu durumda yüzde yuvarlaklaşma ve kırmızılaşma, gövdede menekşe rengi çatlaklar ve tansiyon yüksekliği eşlik eder.
Uzun süre masa başında çalışanlar, sürekli bir ekran izlemek zorunda kalanlar, çok fazla miktarda el işi yapanlarda sırtta kamburluk, omuzlarda çökme ve yuvarlaklaşma ve boynun öne doğru eğim yapması şeklindeki duruş bozuklukları ile çok sık karşılaşıldığını ifade eden Uzm.
Uzun süre masa başında çalışanlar, bilgisayar kullananlar, borsa çalışanları gibi sürekli bir ekran izlemek zorunda kalanlar, çok fazla miktarda el işi yapanlarda sırtta kamburluk, omuzlarda çökme ve yuvarlaklaşma ve boynun öne doğru eğim yapması şeklindeki duruş bozuklukları ile çok sık karşılaşıldığını ifade eden Uzm.